Рад у зборнику

објављена

српски

Snežana Kretić, Nebojša Atanacković, Jana Štrbački

Modeliranje kinetike rastvaranja pirita u PHREEQC programu na primeru sulfidnog ležišta rudnika Grot

XVII Srpski simpozijum o hidrogeologiji, sa međunarodnim učešćem, Pirot, 02-06.2024. godine2024

Doc. dr Ljiljana Vasić

Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, Đušina 7

2024.

Oksidacija pirita predstavlja jedan od najznačajnijih procesa za nastanak kiselih rudničkih voda, koje imaju negativan uticaj na životnu sredinu. U ovom radu proučavana je kinetika odvijanja ovog procesa na području sulfidnog ležišta rudnika Grot. Model u PHREEQC programu koncipiran je tako da simulira dati proces koji se istovremeno odvija sa procesima rastvaranja kalcita i albita (minerali takođe prisutni u stenama na datom području). Odvijanje datih procesa razmatra se za budućih 20 godina. Prema dobijenim rezultatima, na datom području može se očekivati da će doći do opadanja pH vrednosti (minimalna očekivana vrednost je 6.2). Dalje opadanje pH nije očekivano jer proces oksidacije nema veliku brzinu reakcije. Razlog ovakve pojave je povezan sa visokim pH vrednostima zbog kojih dolazi do uklanjanja feri jona iz podzemnih voda u vidu slabo rastvornog gvožđe oksihidroksida. Usled niskih koncentracija ovog jona, reakcija usporava. Prisusto procesa rastvaranja kalcita i albita u ovakvim uslovima imaće značajan uticaj u vidu puferskih sistema, koji će sprečavati dodatno opadanje pH. U narednih 20 godina, pri ovakvim uslovima moglo bi se očekivati da će doći do porasta u koncentracijama sulfata, hidrokarbonata i kalcijuma kao posledica navedenih procesa.

The oxidation of pyrite is one of the most significant processes in the formation of acid mine drainage, which have a negative impact on the environment. This study investigates the kinetics of this process in the sulfide deposit area of the Grot mine. The model in the PHREEQC program is designed to simulate this process concurrently with the dissolution processes of calcite and albite (minerals also present in the rocks in the given area). The progression of these processes is considered for the next 20 years. According to the obtained results, a decrease in pH values can be expected in the area (with a minimum expected value of 6.2). Further pH decrease is not expected because the oxidation process does not have a high reaction rate. The reason for this phenomenon is related to high pH values, which lead to the removal of ferrous ions from groundwater in the form of poorly soluble iron oxyhydroxides. The presence of the dissolution processes of calcite and albite in these conditions will have a significant impact in the form of buffering systems, which will prevent further pH decrease. In the next 20 years, under these conditions, an increase in concentrations of sulfates, hydrocarbons, and calcium can be expected as a result of these processes.

373

377

10.5281/zenodo.13739688

978-86-7352-405-4

Srbija

kisele rudničke vode, kinetika reakcije, oksidacija pirita, geohemijsko modeliranje, pH

acid mine drainage, kinetic of reaction, oxidation of pyrite, geochemical modeling, pH

151976457

М60

М63

Отворени приступ

All rights reserved

.pdf