Саопштење са скупа штампано у изводу

објављена

српски

Bogoljub Vučković, Biljana Radovanović, Dragana Životić

MIKROELEMENTI U KVARTARNIM SEDIMENTIMA I LIGNITU KOSTOLAČKO-KOVINSKOG UGLJONOSNOG BASENA, ISTOČNA SRBIJA – ODABRANI PRIMERI

18. Kongres geologa Srbije "Geologija rešava probleme", Divčibare, 01-04 jun 2022.

Srpsko geološko društvo

2022

Sadržaj, distribucija i način pojavljivanja elemenata u tragovima (mikroelemenata), posebno potencijalno toksičnih i radioaktivnih elemenata u uglju, su od velikog značaja, posebno ako se koriste kao gorivo u termoelektranama (TE). Na osnovu sistematski prikupljenih podataka o elementima u tragovima u uglju, zemljištu i sedimentima, moguće je utvrditi stepen zagađenosti vazduha, zemljišta, vode, kao i negativan uticaj na zdravlje ljudi. Eksploatacija i istraživanje lignita u Kostolcu i Kovinu traje više od jednog veka, dok se sagorevanje lignita sa površinskih kopa Klenovnik, Ćirikovac i Drmno u termoelektranama vrši više od 30 godina. Nažalost, posebna pažnja i sistematsko istraživanje sadržaja potencijalno toksičnih mikro elemenata u istočnom i zapadnom delu basena počelo je tek od 2010. godine. Do danas su prikupljeni podaci o sadržaju potencijalno toksičnih mikro elementima u zemljištu, kvartarnim (les, šljunak, pesak) i gornjemiocenskim sedimentima i lignitu različitih slojeva.
Analizirani podaci jasno ukazuju na viši sadržaj As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, V u lignitu u poređenju sa vrednostima Klarka za lignit. Kvartarni les je obogaćen As, Cr, Ni, Pb, Se i Zn, dok šljunak i pesak imaju visok sadržaj Cd, Mo, Pb, Se i Zn. Prikazana istraživanja ima su za cilj da ispitaju mogući uticaj potencijalno toksičnih mikro elemenata u uglju na životnu sredinu. Takođe, postavlja se pitanje da li je sagorevanje lignita sa višim sadržajem potencijalno toksičnih mikro elemenata jedini izvor zagađenja zemljišta u blizini TE ili postoje i drugi negativni uticaji.

Content, distribution, and mode of occurrence of trace elements, especially potentially toxic and radioactive elements in coal, are of great importance, particularly if they are used as fuel in thermal power plants (TPP). Based on systematically collected data of trace elements in coal, soil, and sediments, it is possible to determine the degree of pollution of air, soil, water, and a negative impact on human health. Excavation and exploration of lignite in Kostolac and Kovin provide more than one century, while combustion of lignite from the Klenovnik, Ćirikovac and Drmno open pit in thermal power plants has been carried out more than 30 years. Unfortunately, special attention and systematic research of the content of potentially toxic trace elements in the eastern and western part of the basin started after 2010. Until today it has been collected data of potentially toxic trace elements in soil, Quaternary (loess, gravel, sand) and Upper Miocene sediments and lignite from different seams.
Analysed data clearly indicate higher content of As, Cd, Co, Cr, Cu, Mo, Ni, Pb, V in lignite compared with Clarke values for lignite. Quaternary loess is enriched in As, Cr, Ni, Pb, Se and Zn, while gravel and sand have high content of Cd, Mo, Pb, Se and Zn. The presented research aims to examine the possible impact of potentially toxic trace elements in coal on the environment. Also, the question is are the combustion of lignite with higher content of potentially toxic trace elements the only source of soil pollution in vicinity of TPP or there are other negative impacts.

292

1

ISBN-978-86-86053-23-7

Srbija

mikroelementi, sedimenti, lignit, Kostolac

trace elements, sediments, lignite, Kostolac

М60

М64

Отворени приступ

All rights reserved

.pdf