Претрага
242 items
-
Origin of Fluorine in Mineral Waters of Bujanovac Valley (Serbia, Europe)
Krunić Olivera, Parlić Srđan, Polomčić Dušan, Jovanović Marina, Erić Suzana. "Origin of Fluorine in Mineral Waters of Bujanovac Valley (Serbia, Europe)" in Geochemistry International 51 no. 3, Moskva:Springer (2013): 205-220
-
Stochastic nature of earthquake ground motion
Kostić Srđan, Vasović Nebojša, Perc Matjaz, Toljić Marinko, Nikolić Dobrica. "Stochastic nature of earthquake ground motion" in Physica A: Statistical Mechanics and its Applications 392 no. 18, Amsterdam:Elsevier (2013): 4134-4145
-
Mechanical activation and silver supplementation as determinants of the antibacterial activity of titanium dioxide nanoparticles
Ljubica Anđelković, Marija Šuljagić, Vladimir Pavlović, Miljana Mirković, Boško Vrbica, Irena Novaković, Dalibor Stanković, Aleksandar Kremenović, Vuk Uskoković (2024)This study employed a novel synthetic approach involving a modified reverse co-precipitation method utilizing glacial acetic acid to synthesize α-Bi2O3 . X-ray powder diffraction and scanning and transmission electron microscopy analyses revealed the formation of a rod-like α-Bi2O3 microstructure. The prepared material was utilized to modify a glassy carbon paste (GCP) electrode for the development of an electrochemical sensor for acetaminophen (APAP) detection using differential pulse voltammetry (DPV). Cyclic voltammetry studies revealed that the GCP@Bi2O3 electrode exhibited enhanced electrochemical properties compared to the bare ...štapićasta a-Bi2O3 mikrostruktura, reverzna sinteza ko-precipitacije, elektrohemijski senzor, detekcija acetaminofenaLjubica Anđelković, Marija Šuljagić, Vladimir Pavlović, Miljana Mirković, Boško Vrbica, Irena Novaković, Dalibor Stanković, Aleksandar Kremenović, Vuk Uskoković. "Mechanical activation and silver supplementation as determinants of the antibacterial activity of titanium dioxide nanoparticles" in Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engineering Aspects, Elsevier BV (2024). https://doi.org/10.1016/j.colsurfa.2024.133890
-
Curcumin nanonization using an alternative small-scale production unit: selection of proper stabilizer applying basic physicochemical consideration and biological activity assessment of nanocrystals
Ines Nikolić, Jelena Antić-Stanković, Dragana Božić, Danijela Ranđelović, Bojan Marković, Dominique Jasmin Lunter, Aleksandar Kremenović, Miroslav Savić, Snežana Savić (2020)As the number of poorly soluble drugs is increasing, nanocrystals have become very interesting due to wide range of application possibilities. Curcumin was used as a model active ingredient in this work. Even though it has many proven positive effects, due to its physicochemical issues, its possibilities have not been fully exploited. The goal of this work was to select optimal conditions for a top-down method for curcumin nanosuspension production, and to perform their comprehensive characterization applying complementary methodologies: ...Ines Nikolić, Jelena Antić-Stanković, Dragana Božić, Danijela Ranđelović, Bojan Marković, Dominique Jasmin Lunter, Aleksandar Kremenović, Miroslav Savić, Snežana Savić. "Curcumin nanonization using an alternative small-scale production unit: selection of proper stabilizer applying basic physicochemical consideration and biological activity assessment of nanocrystals" in Review on advanced materials science, Walter de Gruyter GmbH (2020). https://doi.org/10.1515/rams-2020-0043
-
Differently shaped nanocrystalline (Fe, Y)3O4 and its adsorption efficiency toward inorganic arsenic species
Biljana P Dojčinović, Boštjan Jančar, Lotfi Bessais, Aleksandar Kremenović, Nataša P Jović-Jovičić, Predrag T Banković, Dalibor M Stanković, Miloš Ognjanović, Bratislav V Antić (2019)Herein we report effects of partial substitution of Fe3+ by Y3+ in magnetite (Fe3O4) on morphology and inorganic arsenic species adsorption efficiency of the Fe3−xYxO4 nanoparticles formed. The series of Fe3−xYxO4 (x=0.00, 0.042 and 0.084, labeled as Y00, Y05 and Y10, respectively) was synthesized using co-precipitation followed by microwave-hydrothermal treatment (MW) at 200°C. With increase of yttrium content(xvalue), both the morphological inhomogeneity of the samples and the fraction of spinel nanorods as compared to spinel pseudospherical particles increased. By ...Biljana P Dojčinović, Boštjan Jančar, Lotfi Bessais, Aleksandar Kremenović, Nataša P Jović-Jovičić, Predrag T Banković, Dalibor M Stanković, Miloš Ognjanović, Bratislav V Antić. "Differently shaped nanocrystalline (Fe, Y)3O4 and its adsorption efficiency toward inorganic arsenic species" in Nanotechnology, IOP Publishing (2019). https://doi.org/10.1088/1361-6528/ab3ca2
-
Social-Emo.Sr: Emotional Multi-Label Categorization of Conversational Messages from Social Networks X and Reddit
U digitalnom okruženju južnoslovenskih jezika, analiza emocija u tekstovima na društvenim mrežama postaje sve važnija za razumevanje javnog mnjenja, kreiranje personalizovanog sadržaja i analizu međusobnih interakcija korisnika. U okviru ovog rada predstavljamo detaljnu metodologiju i rezultate označavanja korpusa na srpskom jeziku prema Plutčikovom modelu kategorizacije, koji prepoznaje osam osnovnih emocionalnih kategorija, kao što su radost, tuga, bes, strah, poverenje, gađenje, iščekivanje i iznenađenje. Cilj istraživanja je da se analizira emocionalni sadržaj tekstova preuzetih sa društvenih mreža X (nekada Twitter) ...Milena Šošić, Ranka Stanković, Jelena Graovac. "Social-Emo.Sr: Emotional Multi-Label Categorization of Conversational Messages from Social Networks X and Reddit" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024., University of Belgrade - Faculty of Philology (2024)
-
Creation of a Training Dataset for Question-Answering Models in Serbian
Razvoj i primena veštačke inteligencije u jezičkim tehnologijama značajno su napredovali poslednjih godina, posebno u domenu zadatka odgovaranja na pitanja (Question Answering - QA). Dok su postojeći resursi za QA zadatke razvijeni za glavne svetske jezike, srpski jezik je relativno zanemaren u ovoj oblasti. Ovaj rad predstavlja inicijativu za kreiranje obimnog i raznovrsnog skupa podataka za obučavanje modela za odgovaranje na pitanja na srpskom jeziku, koji će doprineti unapređenju jezičkih tehnologija za srpski jezik. Pored brojnih istraživanja o jezičkim modelima ...veštačka inteligencija, obrada prirodnog jezika, jezički resursi, anotirani skupovi, ekstrakcija informacija, odgovaranje na pitanjaRanka Stanković, Jovana Rađenović, Maja Ristić, Dragan Stankov. "Creation of a Training Dataset for Question-Answering Models in Serbian" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024, University of Belgrade - Faculty of Philology (2024)
-
Knowledge Graphs in the Era of Large Language Models: Opportunities and Challenges
Pojava velikih jezičkih modela (eng. Large Language Models ili LLMs) je značajno uticala na oblast veštačke inteligencije, naročito u oblastima obrade prirodnog jezika i generisanju teksta. Međutim, ključno ograničenje ovih modela leži u nedostatku strukturiranog znanja i sposobnosti zaključivanja, što otežava njihovu primenu u stvarnom svetu, gde se zahteva tačnost iznetih činjenica i zaključivanje na osnovu konteksta. S druge strane, grafovi znanja nude primamljivo rešenje. Oni pružaju bogat izvor strukturiranog znanja, tako što predstavljaju entitete i njihove relacije u ...grafovi znanja, veliki jezički modeli, obrada prirodnog jezika, strukturirano znanje, kvalitet podataka, objašnjiva veštačka inteligencija, bezbednost sadržaja na internetuDanka Jokić, Ranka Stanković, Jelena Jaćimović. "Knowledge Graphs in the Era of Large Language Models: Opportunities and Challenges" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024., University of Belgrade - Faculty of Philology (2024)
-
Complex Dynamics of landslides with Time Delay Under External Seismic Triggering Effect
Kostić Srđan, Vasović Nebojša, Jevremović Dragutin, Sunarić Duško, Franović Igor, Todorović Kristina (2014)Kostić Srđan, Vasović Nebojša, Jevremović Dragutin, Sunarić Duško, Franović Igor, Todorović Kristina. "Complex Dynamics of landslides with Time Delay Under External Seismic Triggering Effect" in XII Congres IAEG, Torino, Italy: (2014)
-
Dynamics of landslide model with time delay and periodic parameter pertubacions
Kostić Srđan, Vasović Nebojša, Franović Igor, Jevremović Dragutin, Mitrinović David, Todorović Kristina (2014)Kostić Srđan, Vasović Nebojša, Franović Igor, Jevremović Dragutin, Mitrinović David, Todorović Kristina. "Dynamics of landslide model with time delay and periodic parameter pertubacions" in Communications in Nonlinear Science and Numerical Simulation 19 no. 9, Amsterdam, Netherlands:Elsevier (2014): 3346-3361. https://doi.org/10.1016/j.cnsns.2014.02.012
-
Natural values of tourism development on the Shara-mountain
Vukoičić Danijela, Srećković Batoćanin Danica, Kićović Dragomir. "Natural values of tourism development on the Shara-mountain" in 2nd Serbian Geographers Congress Towards Europe = 2. kongres geografa Srbije Na putu ka Evropi, 10th and 11th December, 2010 : Abstract book, Novi Sad:Univerzitet u Novom Sadu, Geografski fakultet (2010): 124-124
-
The Many Faces of SrpKor
Акроним СрпКор означава фамилију електронских корпуса савременог српског језика чија је изградња почела крајем седамдесетих година прошлога века, а која је постала шире видљива заинтересованој истраживачкој заједници објављивањем његове прве верзије на вебу 2002. године. У овом дугом периоду, посебно пре појаве корисних текстуелних ресурса на вебу, развој корпуса се састојао у прикупљању и обради грађе као и у развоју метода обраде корпуса. Наиме, електронски корпус није само колекција текстова у дигиталном облику (како се то, на пример, наводи ...Duško Vitas, Ranka Stanković, Cvetana Krstev. "The Many Faces of SrpKor" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024, University of Belgrade - Faculty of Philology (2024.)
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistikaOlivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
Multiword Expressions between the Corpus and the Lexicon: Universality, Idiosyncrasy and the Lexicon-Corpus Interface
Verginica Barbu Mititelu, Voula Giouli, Kilian Evang, Daniel Zeman, Petya Osenova, Carole Tiberius, Simon Krek, Stella Markantonatou, Ivelina Stoyanova, Ranka Stankovic, Christian Chiarcos (2024)Predstavljamo trenutne aktivnosti na definisanju interfejsa leksikona i korpusa koji će služiti kao referenca u prikazu polileksemskih jedinica - višečlanih izraza - (različitih tipova - imenskih, glagolskih, itd.) u specijalizovanim leksikonima i povezivanju ovih unosa sa njihovim pojavljivanjima u korpusima. Konačni cilj je korišćenje ovakvih resursa za automatsko identifikovanje višečlanih izraza u tekstu. Uključivanje nekoliko prirodnih jezika ima za cilj univerzalnost rešenja koje nije usredsređeno na određeni jezik, kao i prilagođavanje idiosinkrazijama. Raspravljaju se izazovi u leksikografskom opisu višerečnih ...Verginica Barbu Mititelu, Voula Giouli, Kilian Evang, Daniel Zeman, Petya Osenova, Carole Tiberius, Simon Krek, Stella Markantonatou, Ivelina Stoyanova, Ranka Stankovic, Christian Chiarcos. "Multiword Expressions between the Corpus and the Lexicon: Universality, Idiosyncrasy and the Lexicon-Corpus Interface" in Proceedings of the Joint Workshop on Multiword Expressions and Universal Dependencies (MWE-UD) @ LREC-COLING 2024, Turin, May 25, 2024, ELRA and ICCL (2024)
-
Uviod u teoriju haosa
Dragoslav Kuzmanović, Nebojša Vasović, Srđan Kostić, Srboljub Simić, Igor Franović, Ines Grozdanović, Kristina Todorović-Vasović, Biljana Ranković Plazinić (2013)nelinearna dinamika, spektralna analiza,jednodimenzioni sistemi ,dvodimenzioni linearni sistemi, grafički ciklus, fraktali u geomehanici,modelovanje saobraćajnog toka, nelinerarni dinamički procesiDragoslav Kuzmanović, Nebojša Vasović, Srđan Kostić, Srboljub Simić, Igor Franović, Ines Grozdanović, Kristina Todorović-Vasović, Biljana Ranković Plazinić. Uviod u teoriju haosa, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet, 2013
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. Banković (2018-07-13)Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projektaMirjana V. Banković. "Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-07-13)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
New Language Models for South Slavic Languages
Mihailo Škorić (2024)Izlaganje će predstaviti izazove i perspektive modelovanja južnoslovenskih jezika, sa posebnim osvrtom opšte jezičke modele građene na arhitekturi transformera (BERT, GPT), na dostupne skupove tekstova za obučavanje tih modela, te kvantitet i kvalitet tih skupova. Izlaganje će ponuditi pregled dostupnih skupova i modela, dok će posebna pažnja biti posvećena najnovijim korpusima tekstova. Prvi korpus, Kišobran, predstavlja krovni veb korpus južnoslovenskih jezika i ujedno trenutno najveći korpus tekstova na našim prostorima koji broji preko osamnaest milijardi reči i uključuje sve ...Mihailo Škorić. "New Language Models for South Slavic Languages" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024, University of Belgrade - Faculty of Philology (2024)
-
Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji
Ljiljana R. Kolonja (2016-09-23)Postojeća organizacija zaštite na radu na površinskim kopovima uglja često nije umogućnosti da blagovremeno i tačno ukaže na nedostatke, koji mogu u bližoj ilidaljoj budućnosti da budu uzrok narušavanja bezbednosti radnika, ali i uzrokoštećenja materijalnih dobara rudnika. Nemogućnost donošenja pravovremenihodluka je moguće izbeći uvođenjem softverski podržanih sistema za praćenje ianalizu bezbednosti i zaštite na radu.Osnovni cilj ove doktorske disertacije je definisanje metodologije i razvoj modelasistema upravljanja zaštitom na radu, koji će omogućiti savremen, adekvatan isveobuhvatan način praćenja i analize ...Ljiljana R. Kolonja. "Sistem poslovne inteligencije za upravljanje zaštitom na radu u rudarskoj industriji" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-23)