Претрага
67 items
-
Hazardous substances in karst aquifer waters - one of the results of the operational monitoring of groundwater in Serbia
У циљу оцене стања животне средине и разумевања потенцијалних узрока још раније евидентираног лошег хемијског статуса водног тела подземних вода „Крш–север“, извршенa je хидрогеолошка проспекција шире околине лежишта бакра Мајданпек, која је укључилаистраживање површинског копа, флотационог језера и главних карстних врела и пећина. Имајући у виду да се експлоатационо поље рудника бакра Мајданпек директно граничи са карстном издани и водним телом подземних вода „Крш–север“, параметри квалитета подземне воде су анализирани (in situ и лабораторијски) на два главна карстна врела ...Zoran Stevanović, Veljko Marinović, Branislav Petrović. "Hazardous substances in karst aquifer waters - one of the results of the operational monitoring of groundwater in Serbia" in Geoloski anali Balkanskoga poluostrva (Annales geologiques de la Peninsule balkanique), University of Belgrade, Faculty of Mining and Geology (2020). https://doi.org/10.2298/GABP201107010S
-
Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина
Dragoslav R. Banjak (2016-08-25)Упркос неповољном временском и просторном распореду, воде су најзначајнијиприродни ресурс Источне Херцеговине. Ова чињеница довела је до реализацијепројекта „Вишенамјенског хидросистема Требишњица“, којим је, премаМилановићу (2006), до сада обухваћено: седам хидроелектрана, шестакумулација, шест брана, шест тунела укупне дужине 59,7 km, неколикоприступних тунела, 62,5 km бетонског канала кроз Попово поље, канал крозДабарско (6750 m) и Фатничко поље (2770 m) и систем тунел-канал или цјевоводпрема Дубравама.У почетку са доминантним енергетским предзнаком, концепција јетрансформисана у интегрално рјешење вишенамјенског коришћења и заштитевода и животне ...хидрогеохемијски процеси, мултиваријантна статистичкаанализа, инверзно геохемијско моделовање, квалитет воде, употребиљивост водеза наводњавање, слив Требишњице... проводљивост и примарне макрокомпоненте логичан су избор с обзиром да одређују основни хемијски састав вода, док су јони амонијума и фосфати одабрани као индикатори загађења. Јонима амонијума и фосфатима дата је предност у одређивању степена антропогених утицаја на квалитет вода у односу на нитрите ...
... података јона амонијума у сливу Требишњице Код оба наведена параметра, утврђена је логаритамска нормална расподјела података у подсливу Мушнице са Фатничким пољем, на акумулацијама Билећа и Горица и подсливу Сушице са изворима сјеверозападног дијела Ластванске антиклинале. Низводно, за јоне амонијума ...
... Пађенима-Фатничко поље, који достиже 92,7 mg/l. Највећи дио јона Са2+ настаје процесом растварања кречњака, који се интензивно одвија под утицајем угљене киселине (слика 25). Слика 25. Однос садржаја јона калцијума и хидрокарбоната у водама слива Требишњице ...Dragoslav R. Banjak. "Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... присуство Cr4+ јона у октаедарској координацији (Monros et al., 2005). Трака на 570 nm указује на 4A2g→4T1g(F) и 4A2g(F)→4T2g(F) електронски d-d прелаз Cr3+ у октаедарском окружењу (Pavlov et al., 2002). У координацији 6, Cr3+ јон има јонски радијус 0,615 Å, који је сличан радијусу јона Ti (0,605Å) ...
... максимумом на 500 nm која се односи на присуство Cr4+ јона у октаедарској координацији. Трака на 570 nm се приписује 4A2g→4T1g(F) и 4A2g(F)→4T2g(F) електронском d-d прелазу Cr3+ у октаедарском окружењу. Спектралне карактеристике узорака допираних јонима хрома показују могућност њихове примене као браон ...
... Јелена Пантић 3 г) проучавање могућности делимичне супституције јона титана са јонима хрома; очекује се да резултати рада дају нова сазнања која би побољшала технолошку примену пигмената на бази сфена, д) одређивање оптималних ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... присуство Cr4+ јона у октаедарској координацији (Monros et al., 2005). Трака на 570 nm указује на 4A2g→4T1g(F) и 4A2g(F)→4T2g(F) електронски d-d прелаз Cr3+ у октаедарском окружењу (Pavlov et al., 2002). У координацији 6, Cr3+ јон има јонски радијус 0,615 Å, који је сличан радијусу јона Ti (0,605Å) ...
... максимумом на 500 nm која се односи на присуство Cr4+ јона у октаедарској координацији. Трака на 570 nm се приписује 4A2g→4T1g(F) и 4A2g(F)→4T2g(F) електронском d-d прелазу Cr3+ у октаедарском окружењу. Спектралне карактеристике узорака допираних јонима хрома показују могућност њихове примене као браон ...
... Јелена Пантић 3 г) проучавање могућности делимичне супституције јона титана са јонима хрома; очекује се да резултати рада дају нова сазнања која би побољшала технолошку примену пигмената на бази сфена, д) одређивање оптималних ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina... preovlađujuće koncetracije jona Na+ u katjonskom sastavu (do 5170 mg/l u rudniku Jeremenko), a u anjonskom sastavu jako su karakteistični visoki sadržaji jona hlorida Cl- u ugljonosnim miocenskim sedimentima (od 141 do 8482 mg/l). Sledeći jon po koncentraciji je jon SO42- čije prisustvo u rudničkim ...
... ugljonosnu seriju i sam ugljonosni horizont, daje im u prvom redu povišeni sadržaj jona sulfata (SO42-), a zatim i joni natrijuma (Na+). U pojedinim slučajevima, treći karakteristični jon u ovim rudničkim vodama se javlja jon hlorida (Cl-). U pogledu mineralizacije, javljaju se međutim izvesne razlike ...
... mineralizacija rudničkih voda (1028,2 mg/L). U anjonskom sastavu preovlađujući sadržaj jona 274 hidrokarbonata (841,8 mg/L) i visok sadržaj jona sulfata (156,6 mg/L), a u katjonskom sastavu, dominira sadržaj jona natrijuma (385,9 mg/L). Tokom ovih istraživanja (aprila 2011. godine), ispitivane ...Branko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)
-
Mineralogical Discrimination between Authentic and Recent Imitations of Pottery Manufacture in Zlakusa, Serbia
... Ceramics 2021. Book of Abstracts. The Latvian Clay Science Society. 2021, 49 pages Scientific Committee Reiner Dohrmann AIPEA Jon Fossum Norwegian University of Science and Technology Steve Hillier The James Hutton Institute Kalle Kirsimäe Tartu University Ulla Gro ...Maja Milošević, Mihovil Logar, Biljana Đorđević. "Mineralogical Discrimination between Authentic and Recent Imitations of Pottery Manufacture in Zlakusa, Serbia" in Nordic Clay Meeting/3rd Symposium Clays & Ceramics 2021, The Latvian Clay Science Society (2021)
-
Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије
Goran H. Marinković (2014-06-17)Докторском дисертацијом разматране су хидрогеолошке структуре угљокиселихминералних вода литосфере Србије. При истраживањима узети су у обзир:резултати испитивања старости, порекла и физичко – хемијских карактеристикаугљокиселих вода, геотемпературни услови и геотектонска грађа литосфере,резултати изотопских испитивања на δ13С у карбонатима хидротермалнихлежишта, резултати истраживања минималних температура трансформацијекарбоната и структурно - хидрогеолошки услови у областима дренирањаугљокиселих вода.Резултати показују да је угљеник угљокиселих вода пореклом из карбонатахидротермалне фазе младих магматских процеса, а да су матични супстратиовог елемента карбонати мезозојских и палеозојских седиментних иметаморфних стена. Угљендиоксид ...литосфера Србије, угљокиселе воде, генеза, супстрати, рејони,хидрогеолошке структуре, дубина залегања, геолошки услови, типови,потенцијал.... У анјонском саставу хладних угљокиселих вода најчешће доминирају HCO3 - или SO4 2- јони и ретко Cl - јон, а у термалним Cl - или HCO3 - јони и ретко SO42- јон. У катјонском саставу најчешће доминира Na + јон, ређе Ca 2+ и веома ретко Mg 2+ . Код ових вода младих вулканских области, са јако ...
... хидрокарбонатних и карбонатних јона – мања од 1000 mg/l (слика 65). Садржај овог јона испод 1000 mg/l код угљокиселих вода Србије забележен је на свега 7 појава: Оглађеновац, Церовац, Мирашевац, Нересница, Својиново, Орашје и Бела вода. Садржај хидрокарбонатног јона у осталим појавама је преко 1000 ...
... – структурном склопу области угљокиселих вода), произилази да јон Na + води порекло из алкалних фелдспата, плагиокласа (албита) и амфибола из магматита и шкриљаца. Јон Ca 2+ води порекло из плагиокласа (анортита) и карбоната. А јон Mg 2+ из оливина, пироксена и лискуна ултрамафита и шкриљаца. ...Goran H. Marinković. "Хидрогеолошки услови формирања угљокиселих минералних вода Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-06-17)
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... naslaga inkrustacije. Talozi gvožđe-sulfida su želatinozni crni talozi koji nastaju u bunarima gde dolazi do mešanja anoksičnih hidrohemijskih zona sa fero jonima i sulfidima (Obradović et al., 2012). Formiranju biogenih naslaga gvožđe-sulfida doprinosi vrsta Desulfovirbio desulfuricans, pri čemu su zabeleženi ...
... sadržaj jona Na+ + K+ za pojave u Obrenovačkoj Banji, Lomnici, Slankamen Banji i Tordi, dok je za pojavu u Velikoj Vrbnici dominantan sadržaj jona Ca2+. Pojavu u Slankamen Banji karakterišu i izvesni sadržaji jona Ca2+ i Mg2+, dok su za pojavu u Tordi zabeleženi samo povišeni sadržaji jona Mg2+, nakon ...
... nakon jona Na++ K+. Pojave u Obrenovačkoj Banji, Velikoj Vrbnici i Lomnici karakteriše dominatan sadržaj jona HCO3-, dok pojavu u Slankamen Banji karaterišu povišene Rezultati i diskusija 126 koncentracija jona Cl-, pri čemu su povišene koncentracije jona HCO3- i SO42- karakteristične za pojavu ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Mikroelementi u uljnim šejlovima Aleksinca i njihov uticaj na životnu sredinu
Nikoleta Aleksić (2021)... je posledica potrebne različite vrednosti Gibsove slobodne energije prilikom interkalacije prve polovine Zn2+ jona i druge polovine Zn2+ koja je otežana. Sličan način interkalacije jona Li+ se dešava kod istog tipa materijala, LiMn2O4 [8]. Pri brzini polarizacije od 100 mV s-1 položaj anodnog i katodnog ...
... kapaciteta je dosta niska, pa se buduća istraživanja moraju bazirati na povećanju njegove vrednosti. To je moguće ako se jedan deo jona Mn zameni nekim drugim jonima prelaznih metala, ako se poboljša provodljivost samog materijala dodavanjem ugljeničnog materijala nakon sinteze ili korišćenjem druge ...
... tehnike kao što su koagulacija i flokulacija, adsorpcioni, membranski i jonoizmenjivački procesi. Jonska izmena je reverzibilni proces između jona u čvrstoj i jona u tečnoj fazi, pri čemu ne dolazi do permanentne promene strukture čvrste faze. Kao čvrsta faza, najčešće se koristi smola. Kako u procesu ...Nikoleta Aleksić. "Mikroelementi u uljnim šejlovima Aleksinca i njihov uticaj na životnu sredinu" in VIII Memorijalni naučni skup iz zaštite životne sredine „Docent dr Milena Dalmacija“, 2021, Prirodno-matematički fakultet, Novi Sad (2021)
-
Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka
Andrijana Stanišić (2024)Hidrogeološka problematika koja se vezuje za složene uslove cirkulacije podzemnih voda u karstu kao i kompleksnost karakterizacije karstnih izdanskih voda, predstavljaju ključne faktore za usmeravanje ka istraživanju karsta i definisanje teme završnog rada. Tematikom rada obuhvaćene su prvenstveno hidrogeološke karakteristike područja istraživanja a zatim i analiza elemenata režima i bilansa podzemnih vodnih resursa u cilju njihove pravilne valorizacije.Zapadni krečnjački pojas Karpato-balkanskog luka odvojen je od mezozojskog kompleksa Kučajsko-beljaničkog masiva navlakom crvenih permskih peščara, koja se nastavlja na krepoljinsko-senjsku zonu ...karstni tip izdani, bilans podzemnih voda, podzemno isticanje, sifonalna cirkulacija, Ravanički krečnjaci... Pajperov dijagram U anjonskom sastavu dominiraju joni hidrokarbonata kod svih ispitivanih uzoraka od 89% ekv. (“Klisura II”) do 97% ekv. (vrelo “Izvor”) sa maksimalno zastupljenim sadržajem od 439 mg/1 dok je minimalan sadržaj 228 mg/1. Joni sulfata, čiji se sadržaj kreće od minimalnih 5% evk ...
... zastupljenosti. U katjonskom sastavu dominiraju joni kalcijuma kod svih ispitivanih uzoraka od 68% ekv. (vrelo “Izvor”) do 71% ekv. (vrela “Nemanja I” i “Klisura II) sa maksimalno zastupljenim sadržajem od 115.9 mg/I dok je minimalan sadržaj 81.6 mg/l. Joni magnezijuma, čiji se sadržaj kreće od minimalnih ...
... najpovoljniji (Stevanović, 1988). Pojas Ravaničkih krečnjaka odlikuje se generalno malomineralizovanim vodama HCOs-Ca-Mg. tipa. Povećane koncetracije jona Mg?* javljaju se u okviru rasprostranjenja dolomitičnih krečnjaka. Tabela 6.4.-1. Prikaz kvalitativnih karakteristika karstnih izdanskih voda ...Andrijana Stanišić . Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka, 2024
-
Утицај соларне активности на здравље човека
... zračenja izbacuje u kosmos milione tona materijala u vidu čestica. Dakle, solarni vetar u obliku EH zračenja i brzih čestica plazme (protoni, elektroni, joni pojedinih elemenata, visokoenergetski nukleoni) koji se prostiru u međuplanetarni prostor ima uticaja na ponašanje i zdravlje ljudi koji su osetljivi ...Каролина Ђукић, Весна Цветков, Весна Дамњановић. "Утицај соларне активности на здравље човека" in VII Меморијални научни скуп из заштите животне средине доцент др Милена Далмација Нови Сад, 01-02. април 2019, Природно-математички факултет, Департман за хемију, биохемију и заштиту животне средине (2019)
-
Crystal structure of K3EuSi2O7
alkalni silikati elemenata retkih zemalja, kristalna struktura, sinteza metodom fluksa, rendgenska difrakcija na monokristalu... повезују четири EuO6 октаедра и једну EuO6 тригоналну призму. Између њих се налазе три различито координисана катјона калијума. Силикати који садрже веће јоне ретких земаља имају структуру која садржи катјон ретке земље у два различита координациона окружења: у благо искривљеном октаедру и у идеалном тр ...Sabina Kovač, Predrag Dabić, Aleksandar Kremenović. "Crystal structure of K3EuSi2O7" in Journal of the Serbian Chemical Society, National Library of Serbia (2021). https://doi.org/10.2298/JSC210218026K
-
Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије
Nebojša B. Atanacković (2018-08-31)Велики број напуштених рударских радова и ограничена средства за рекултивацијуи ремедијацију деградираних простора подстакле су развој метода за издвајањеприоритетних локација на које је потребно усмерити даља истраживања. У датомконтексту, у склопу израде дисертације спроведене су научно-истраживачкеактивности које су за предмет имале анализу утицаја значајнијих напуштенихрударских радова на водне ресурсе на простору Србије јужно од Саве и Дунава.Разматрање предметне проблематике извршено је кроз развој и примену семи-квантитативне методологије за анализу ризика од загађивања површинских иподземних вода на регионалној размери. Примењена ...анализа ризика, водни ресурси, водна тела, рудничке воде, рударскиотпад, аналитички хијерархијски процеси, кластер анализа, математичка теоријаатрибута, функције припадности, семи-квантитативне методе... тровалентног гвожђа са пиритом Небојша Б. Атанацковић Докторска дисертација 21 (реакција 4), приликом чега поред протона долази до ослобађања феро јона (Younger et al. 2002). Шематски приказ оксидације пирита приказан је на слици 2- 3. Слика 2-3. Шематски приказ процеса оксидације пирита ...
... Дати однос указује да је порекло ових јона у води примарно везано за растварање силикатних минерала (Katz et al. 1998). Испитујући однос збира Ca2+ + Mg2+ и суме катјона, утврђена је просечна вредност од 0,9. Преовлађујући садржај Ca2+ и Mg2+ у односу на јоне Na+ и K+, у условима када су силикатни ...
... thiooxidans и бактерије Thiobacillus ferrooxidans које поред могућности оксидације сумпора и његових једињења, имају и способност оксидације Fe2+ јона (Станковић 2016). Новијом поделом Thiobacillus је рекласификован на три рода: Acidithiobacillus, Halothiobacillus, и Thermithiobacillus. Како би ...Nebojša B. Atanacković. "Процена ризика од загађивања водних ресурса под утицајем напуштених рударских радова на простору Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-08-31)
-
Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive
Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić (2011)... zagađenja, povoljna okolnost je da su područja sa razvijenim karstom po pravilu slabo naseljena. Karstne vode su malomineralizovane, a sadržaj osnovnih jona, kao i mikrokomponenti hemijskog sastava po pravilu je u granicama zakonskih normativa za pijaće vode 65 Najveći gradovi u Srbiji, poput Beograda ...
... kada je reč o hemijskim parametrima oni su de'nisani na osnovu naučnih kriterijuma, analitičkih podataka o učestalosti pojavljivanja, koncentracija jona uobičajeno prisutnih u vodama za >aširanje kao i toksikoloških ispitivanja. Najvažnije aktivnosti u oblasti zakonodavstva koje su pred nama su vezane ...Dušan Polomčić, Zoran Stevanović, Petar Dokmanović, Petar Papić, Vesna Ristić-Vakanjac, Bojan Hajdin, Saša Milanović, Dragoljub Bajić. "Vodosnabdevanje podzemnim vodama u Srbiji-stanje i perspektive" in Naših 40 godina, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2011): 49-77
-
Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности
Brankica Majkić (2013-09-27)Старење бунара настаје као последица процеса корозије и колмирања. Процесекорозије могуће је спречити уградњом филтерских конструкција од материјалаотпорних на корозију. Колмирање може да настане без обзира на врсту материјалаод кога се праве бунарске конструкције, а процесом може бити захваћенаприфилтарска зона па и зона саме водоносне средине. Из тог разлога тезa јеусмеренa на процесе који доводе до колмирања бунара и последицe опадањaкапацитета водозахватних објеката. Полазна хипотеза је да бунари стареразличитом брзином у срединама различитог степена оксичности. Хидрохемијскеи микробиолошке карактеристике подземних ...старење бунара, алувијалне издани, степен оксичности средине,колмирање, бунарски талог, локални хидраулички губитак, дозвољене улазнебрзине... остатак (mg/l). Индекс водоникових јона (pHs) одговара равнотежном стању воде једињењима угљене киселине. Вредност pH представља стварну концентрацију водоникових јона у подземној води измереној in-situ. Претходни прорачун индекса водоникових јона битан је код одређивања Ланжелијеовог ...
... Соро 1995): sI pH pH= − (6.3) Где су: I – Ланжелијеов индекс засићења воде, pH – стварна вредност концентрације водоникових јона, pHs- индекс водоникових јона Према вредности добијеној из формуле 6.3 вредност Ланжелијеовог индекса може бити: I<0 – вода је способна да раствара карбонатна ...
... Утрошак KMnO4 Приручник (1990), метод R-IV-9a Укупни фосфор SMEWW 21 st , метода 4500-P E Орто-фосфати SMEWW 21 st , метода 4500-P E Амонијум-јон Приручник (1990), метод P-V-2/B Нитрати SMEWW 21 st , метода 419 D Бранкица Мајкић ...Brankica Majkić. "Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-27)
-
Regulacija nivoa tečne faze u vertikalnim separatorima
Katarina Šoštarić (2024)Ovaj diplomski rad bavi se regulacijom nivoa tečne faze u vertikalnim separatorima u industriji nafte i gasa. U radu su istraženi različiti metodi merenja nivoa, uključujući plovke, ultrazvučne i radarske senzore. Radarski senzori su se pokazali kao najefikasniji u teškim radnim uslovima, zahvaljujući njihovoj visokoj preciznosti i pouzdanosti. Rad uključuje teoretski pregled metoda merenja nivoa, detaljno poređenje prednosti i nedostataka različitih senzora, kao i studiju slučaja implementacije radarskog senzora u vertikalnom separatoru. Analiza rezultata i preporuke za buduća istraživanja ...... Handbook of Modern Sensors 3th ed, Chapter 7, Springer, 2003. 2. Dr. Dragan Stanković, "Fizičko tehnička merenja," Univerzitet u Beogradu, 1997. 3. Jon S. Wilson, "Sensor Technology", Chapter 10, Elsevier, 2005. 4. Prezentacija iz predmeta 'Metrologija i standardizacija, RGF, Univerzitet u Beogradu ...Katarina Šoštarić. Regulacija nivoa tečne faze u vertikalnim separatorima, 2024
-
Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)
Kostadin J. Jovanov (2016-06-24)Leţišta uglja „Suvodol“, „Brod-Gneotino“ su u eksploataciji, a leţište uglja „Ţivojno“je u fazi pripremi. Nalaze se u krajnjem jugoistočnom i juţnom delu Pelagonijskekotline. Sva tri leţišta stvorena su u neogenim sedimentima u jezerskim uslovimasedimentacije u zoni kontakta sa prekambrijumskim kristalastim stenama. Kod sva trileţišta ugalja se javljaju više slojeva različite debljine, u okviru kojih se nalaze klastičnisedimenti (gline, peskovi i dr.). U podini ugljenog basena nalaze se kristalaste steneprekambrijumske starosti.Teren u okolini leţišta uglja karakteriše se umereno kontinentalnom klimom, ...ugalj, podzemne vode, površinske vode, neogeni kompleks, izdani,transmisibilnost, nivo podzemne vode, sniţenje nivoa... neogenog kompleksa, moţe se zaključiti da u njima dominira jon HCO3 - , osim u vodi iz bušotine u Poeševu gde je dominantan jon SO4 2- i u vodi iz bušotine D–1 u Novacima gde je dominantan jon Cl - (slika 2.7). Od osnovnih katjona dominira jon Ca 2+ čija koncentracija dosta varira i kreće se u granicama ...
... svrstava u malo mineralizovane do visoko mineralizovane. U bušotini D-1 u selu Novaci, sadrţaj hlorida u vodi iznosi 3.341,9 mg/l. Povećan sadrţaj jona Cl -obično se javlja u podzemnim vodama dubljih vodonosnih horizonata i vezuje se za proces sedimentacije u basenu. To bi bile konatne ili tzv. ...
... vode prve (MI1) i druge meĎuslojne izdani (MI2) u leţištu „Suvodol” i „Brod-Gneotino” pripadaju hidrokarbonatnoj klasi voda sa povećanim sadrţajem jona hlorida. U katjonskom sastavu preovlaĎuju natrijum i kalijum, ali se sreću i kalcijumske i magnezijumske vode. Kostadin J. Jovanov ...Kostadin J. Jovanov. "Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-24)
-
Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima
Nenad M. Marić (2016-09-26)Disertacija se konceptualno sastoji iz dva dela kojima je obuhvaćen pasivan (prirodnoprečišćavanje) i aktivan remedijacioni pristup (stimulisana bioremedijacija) kodpodzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima.U prvom delu disertacije prikazani su rezultati osmatranja procesa prirodnogprečišćavanja u podzemnim vodama na lokaciji istorijskog zagađenja kerozinom.Tragovi zagađenja naftnim ugljovodonicima pronađeni su 20 godina nakon prosipanjakerozina. Ovo je stvorilo osnovu za proučavanje efekata dugotrajne izloženostipodzemnih voda procesima biodegradacije u terenskim uslovima. Uočeno je da sesnižene koncentracije elektron akceptora (O2, NO3-, SO42-) i povišene koncentracijemetaboličkih produkata biodegradacije ...... 852,2 mg/l), slede hloridi (33,1 – 82,4 mg/l), odnosno sulfati (0,4 do 60,2 mg/l). Najzastupljeniji u katjonskom sastavu su joni kalcijuma (91,5 do 143,0 mg/l), slede joni magnezijuma (56,4 do 83,9 mg/l), odnosno natrijuma (24,6 do 48,0 mg/l). Prema hemijskom sastavu, vode u okviru ove zone variraju ...
... ostatka u intervalu od 279 do 577 mg/l. U anjonskom sastavu dominiraju joni hidrokarbonata (169,0 do 300,7 mg/l), slede sulfati (34,2 do 62,9 mg/l) i hloridi (14,2 do 45,5 mg/l). Dominatan udeo u katjonskom sastavu imaju joni kalcijuma (43,0 do 76,6 mg/l), zatim magnezijuma (12,6 do 33,4 mg/l) i ...Nenad M. Marić. "Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-26)
-
Отпад из процеса сагоревања угља као сировина за добијање елемената ретких земаља
Бојан Земљак (2024)Због великог броја индустрија у којима се користе ови ресурси, глобална економија се у великој мери ослања на елементе ретких земаља. Елементи ретких земаља су есенцијална сировина — материјал за развој савремених технологија, али у односу на њихову огромну потражњу, њихово вађење је ограничено и повезано је са значајним утицајима на животну средину. Због њихове ограничене доступности, проблема који се јављају при процесима експлоатације, све више и више земаља почиње да тражи повољније могућности вађења елемената [REE] из секундарних ...... MaKpomopo3Hy CTpyKTypy CauMHbeHy OJL yTHCHyTHX joHa macnposMyMa |Dy"*] yHyrap MeMOpaHe wuHjH je IUUĐ a OJBOJH joHe Jucripo3njyMa [Dy** o jona repOnjyMa [ Tb*} a oji jona rBoxx)a [Fež**+]. [IIP] MeMOpaHe ce jom yBK peTKO KOpHcTe 3a cemapanujy cHeMeHaTa [REE], 30or ripoOmeMa ca KojuMa ce OBajJ THH MeEMOpaHe ...
... [PP] – eprn. Polypropylene plastic . [DNPPA] – eprzn. Di-nonyl phenyl phosphoric acid . [TOPO] – egrn. 7rioctylphosphine oxide . [IIP] — eprn. Jon-imprinted polymers . [DTPA] – egrnm. Diethylenetriamine pentaacetate . [IL] — eprn. Jonic liquid . [EDDS] – eprn. Efhylenediamine-N,N'-disuccinic ...
... opraHckoj (QaaH he rehM BaH BHMaKaHa OMMO y HCTO BpeMC MJI y pe)XKHMy HporHBcTpyjHor roka [Hu, Zhang, Liu, Xu, Chen, Lin, Li, Wan, 2023.] [203].Jona emeMeHara |REE] he mudyHnmoBarM y OpraHcKOj (ba3H KpO3 MUMHKPpOMOpe Ha BJIaKHHMa |Juang, Chen, Huan, 2000.]| [204]. TpeoCa HamoMeHyTH a ce HMBa ...Бојан Земљак. Отпад из процеса сагоревања угља као сировина за добијање елемената ретких земаља, 2024
-
Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika
Kostić N. Bojan (2021)Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena na planini Rudnik ispitivan je na uzorcima iz pet bušotina. Definisano je šest varijeteta krednih stena (protolita) koji čine dve litološke jedinice izgrađene od klastičnog, karbonatnog i klastično-karbonatnog materijala. Vulkanskom aktivnosti na Rudniku formirana su vulkanska tela koja se utiskuju duž slojevitosti sedimentnih stena, a neka ih presecaju u vidu dajkova. Starost ovog vulkanskog događaja određena je na 23.9 miliona godina. Ovaj miocenski vulkanizam doveo je do kontaktno metamorfnih promena sedimentnih stena i obrazovanja skarnova ...... epidotu, aAl3+ i aFe3+ aktivnost jona trovalentnog aluminijuma i gvožđa. Iz jednačine se može zaključiti da sastav epidota zavisi od odnosa Al3+ prema Fe3+ u fluidu, kao i PT uslova konstante ravnotežne reakcije. U čvrstom rastvoru epidota, zamena Fe3+ i Al3+ jona je kompleksna funkcija temperature ...
... epidota su različite i zavise od temperature, pritiska, hemijskog sastava protolita i karaktera fluida koji su u interakciji sa protolitom. Zamena jona Fe3+ i Al3+ između epidota i fluida koji su u ravnoteži može se prikazati kao reakcija heterogene izmene u hemijskim komponentama epidota Ca2FeAl2 ...
... fluidnih inkluzija je u rasponu od 7.5-9.6%. Ovaj podatak ukazuje da su hidroterme bile izuzetno „aktivne-korodivne“i sposobne da „ispiraju“ i prenose jone metala. Za razliku od kvarcnih fluidnih inkluzija, merenja vršena na fluidnim inkluzijama u epidotu iz skarnova ukazuju na temperature homogenizacije ...Kostić N. Bojan. Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021