Претрага
43 items
-
Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности
Brankica Majkić (2013-09-27)Старење бунара настаје као последица процеса корозије и колмирања. Процесекорозије могуће је спречити уградњом филтерских конструкција од материјалаотпорних на корозију. Колмирање може да настане без обзира на врсту материјалаод кога се праве бунарске конструкције, а процесом може бити захваћенаприфилтарска зона па и зона саме водоносне средине. Из тог разлога тезa јеусмеренa на процесе који доводе до колмирања бунара и последицe опадањaкапацитета водозахватних објеката. Полазна хипотеза је да бунари стареразличитом брзином у срединама различитог степена оксичности. Хидрохемијскеи микробиолошке карактеристике подземних ...старење бунара, алувијалне издани, степен оксичности средине,колмирање, бунарски талог, локални хидраулички губитак, дозвољене улазнебрзине... локације Книћанин-Чента (797 mg/kg). Највеће вредности фосфата добијене су SEM-EDS методом (710 mg/kg) у талогу бунара Rb-83 где је према фотографијама (слика 6.13/2) скенирајућим микроскопом забележена и највећа бактеријска активност. Фосфата нема у талозима где се јављају сулфиди (табела 6.4) ...
... Угљен диоксид SMEWW 21 st , метода 4500-CO2-C Утрошак KMnO4 Приручник (1990), метод R-IV-9a Укупни фосфор SMEWW 21 st , метода 4500-P E Орто-фосфати SMEWW 21 st , метода 4500-P E Амонијум-јон Приручник (1990), метод P-V-2/B Нитрати SMEWW 21 st , метода 419 D Бранкица Мајкић ...
... иди ниског кристалинитета (ферихидрит) су хемијски реактивнији од кристалинизованих гвожђе оксида (Tadesse 1997). Њихову способност сорбирања фосфата ( 3 4PO − ) и арсената ( 3 4AsO − ) испитали су Ding et al. 2000, Sherman and Randall 2003, Houben 2003, Pedersen et al. 2006, Weng et al. 2012; ...Brankica Majkić. "Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-27)
-
Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije
Jana S. Stojković (2013-09-25)Mineralne vode još od davnina privlače pažnju ljudi i to kako u pogledu istraživanja iproučavanja, tako i u pogledu njihovog iskorišćavanja. Naročito je važno poznavanjesadržaja mikroelemenata u njima, jer su to komponente njihovog hemijskog sastavakoje ih odvajaju od tzv. „običnih“ malomineralizovanih voda.U ovom radu proučavani su odabrani esencijalni mikroelementi (fluor, bor, litijum,kalijum, stroncijum i silicijum), u mineralnim vodama Srbije, pri čemu je analiziranopreko 130 uzoraka mineralnih voda iz različitih geoloških sredina, to jest hidrogeološkihrejona. Cilj ovog istraživanja bio je ...esencijalni mikroelementi, faktori migracije, zakonomernosti rasprostranjenja, hidrogeohemijski procesi, multivarijantna statistička analiza, mineralne vode Srbije... vraćaju se u atmosferu u vidu aerosola. Deo fluora se taloži u vidu kalcijum-fluorida, i to koprecipitacijom sa barijum-sulfatom, kalcijum-karbonatom i kalcijum-fosfatom, i tako ulazi u sastav brojnih morskih sedimenata. Organogeni fosfati su bogati fluorom. Na ovaj način, fluor ponovo dospeva u litosferu ...
... medijana koncentracija kalcijuma, a s tim u skladu su i visoke koncentracije fluora. Prisustvo sulfatnih jona (dejstvo sulfatne barijere), kao i male koncentracije kalcijuma, imaju za posledicu izuzetno niske koncentracije stroncijuma (stoncijum je česti pratilac kalcijuma). Među analiziranim m ...
... alkalni fluoridi i na taj način se fluor transportuje do mora. Određene količine fluora bivaju istaložene u vidu kalcijum- fluorida, pre nego što dospeju u morsku sredinu. Rastvorljivost kalcijum-fluorida raste u prisustvu ugljen-dioksida, pa tako morska voda nije zasićena ovim mineralom. U morskoj sredini ...Jana S. Stojković. "Hidrogeohemijska valorizacija esencijalnih mikroelemenata mineralnih voda Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-25)
-
Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)
Božidar Đokić (2012-07-16)У дисертацији су анализиране геохемијске карактеристике флотацијскогјаловишта које се налази на највишој надморској висини у Србији. Јаловиште јенастало преграђивањем узводно од Селишког потока. Географске, геолошке игеоморфолошке карактеристике области у којима је смештено највећим делом суутицали на његову морфологију и морфометрију. Јаловиште чини велики, јужни ијугоисточни плато и велика брана. Делови јаловишта су засебно испитивани, азатим и њихова међусобна интеракција и утицаји на окружење.Прикупљени узорци су испитивани рендгенском дифракциономанализом, скенирајућом електронском микроскопијом, рендгенскомфлуоресцентном спектрометријом, гранулометријском и хемијском анализом.Рендгенском дифракционом анализом ...флотација, јаловиште, скенирајућа електронско-микроскопскаанализа, рендгенска флуоресцентна спектрометрија, Pb-Zn руда,тешки метали, контаминација... велики плато флотацијског јаловишта рудника Грот. Легенда: СП. 1 и СП. 7 класе оксида (силиката), СП. 2 и СП. 3 класе сулфида, СП. 4 класа фосфата, СП. 5 и СП. 6 класе силиката Хемијским анализама репрезентативних зрна констатоване су следеће класе минерала: - oксидне (силикатне), ...
... Величине зрна су 2 х 2 µм (сл. 75). Разликују се у квантитативној заступљености Fe и S. У анализи СП. 2 констатован је Si (1.1 %). Зрно класе фосфата се јавља у угластим, правоугаоним формама. Димензије зрна су 10 х 4 µм (табела 19). Ивице зрна су нагрижене. Једино је у овој минералној класи ...
... (Ti) 6,600 - Магнезијум (Мg) 3,060 Баријум (Ba) 2,800 100 % Алуминијум (Al) 2.7 - Гвожђе (Fe) 15.16 Манган (Мn) 2.28 Силицијум (Si) 1.82 Калцијум (Ca) 9.5 Калијум (K) 2.49 Сумпор (S) 2.39 Квалитативним испитивањем није утврђено присуство цијанида (˂ 5.0 mg/kg) Божидар ...Božidar Đokić. "Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-07-16)
-
Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)
Božidar Đokić (2012-07-16)У дисертацији су анализиране геохемијске карактеристике флотацијскогјаловишта које се налази на највишој надморској висини у Србији. Јаловиште јенастало преграђивањем узводно од Селишког потока. Географске, геолошке игеоморфолошке карактеристике области у којима је смештено највећим делом суутицали на његову морфологију и морфометрију. Јаловиште чини велики, јужни ијугоисточни плато и велика брана. Делови јаловишта су засебно испитивани, азатим и њихова међусобна интеракција и утицаји на окружење.Прикупљени узорци су испитивани рендгенском дифракциономанализом, скенирајућом електронском микроскопијом, рендгенскомфлуоресцентном спектрометријом, гранулометријском и хемијском анализом.Рендгенском дифракционом анализом ...флотација, јаловиште, скенирајућа електронско-микроскопскаанализа, рендгенска флуоресцентна спектрометрија, Pb-Zn руда,тешки метали, контаминација... велики плато флотацијског јаловишта рудника Грот. Легенда: СП. 1 и СП. 7 класе оксида (силиката), СП. 2 и СП. 3 класе сулфида, СП. 4 класа фосфата, СП. 5 и СП. 6 класе силиката Хемијским анализама репрезентативних зрна констатоване су следеће класе минерала: - oксидне (силикатне), ...
... Величине зрна су 2 х 2 µм (сл. 75). Разликују се у квантитативној заступљености Fe и S. У анализи СП. 2 констатован је Si (1.1 %). Зрно класе фосфата се јавља у угластим, правоугаоним формама. Димензије зрна су 10 х 4 µм (табела 19). Ивице зрна су нагрижене. Једино је у овој минералној класи ...
... (Ti) 6,600 - Магнезијум (Мg) 3,060 Баријум (Ba) 2,800 100 % Алуминијум (Al) 2.7 - Гвожђе (Fe) 15.16 Манган (Мn) 2.28 Силицијум (Si) 1.82 Калцијум (Ca) 9.5 Калијум (K) 2.49 Сумпор (S) 2.39 Квалитативним испитивањем није утврђено присуство цијанида (˂ 5.0 mg/kg) Божидар ...Božidar Đokić. "Геохемијске карактеристике флотацијског јаловишта рудника Грот (југоисточна Србија)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2012-07-16)
-
Supstitucione reakcije Pd(II) kompleksa sa biološki važnim biomolekulima
Aleksandar M. Mijatović, Jovana Bogojeski. "Supstitucione reakcije Pd(II) kompleksa sa biološki važnim biomolekulima" in Hemijski pregled, Srpsko hemijsko društvo (2017)
-
Osnovi hidrogeologije
Petar Dokmanović (2021)... MAKROKOMPONENTE Cink (Zn) Niobijum (Nb) GLAVNE kompon. (>5 mg/l) Sporedne kompon. (0,01–10,0 mg/l) Fosfat (PO4) Olovo (Pb) Galijum (Ga) Kalaj (Sn) Kalcijum (Ca) Kalijum (K) Germanijum (Ge) Kobalt (Co) Magnezijum (Mg) Gvožđe (Fe) Hrom (Cr) Rubidijum (Rb) Natrijum (Na) Stroncijum ...
... 1) Rastvaranje kalcijum-karbonata ugljenom kiselinom predstavlja reverzibilnu reakciju: CaCO3 + H2CO3 ↔ Ca(HCO3)2 (6.5.1.2) 48 O s n o v i h i d r o g e o l o g i j e Proizvod ove reakcije rastvaranja naziva se kalcijum-hidrokarbonat ili ...
... ili kalcijum-bikarbonat. Rezultat reverzibilnog procesa jeste formiranje pećinskog nakita u karstnom podzemlju, a bigra i travertina na površini terena - u zonama isticanja karstnih vrela. Karstifikacija započinje rastvaranjem krečnjaka i odnošenjem rastvorenog kalcijum-bikarbonata, što predstavlja ...Petar Dokmanović. Osnovi hidrogeologije, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka
Andrijana Stanišić (2024)Hidrogeološka problematika koja se vezuje za složene uslove cirkulacije podzemnih voda u karstu kao i kompleksnost karakterizacije karstnih izdanskih voda, predstavljaju ključne faktore za usmeravanje ka istraživanju karsta i definisanje teme završnog rada. Tematikom rada obuhvaćene su prvenstveno hidrogeološke karakteristike područja istraživanja a zatim i analiza elemenata režima i bilansa podzemnih vodnih resursa u cilju njihove pravilne valorizacije.Zapadni krečnjački pojas Karpato-balkanskog luka odvojen je od mezozojskog kompleksa Kučajsko-beljaničkog masiva navlakom crvenih permskih peščara, koja se nastavlja na krepoljinsko-senjsku zonu ...karstni tip izdani, bilans podzemnih voda, podzemno isticanje, sifonalna cirkulacija, Ravanički krečnjaci... Klisura II Vrelo Izvor Gvožđe <0.02 <0.1 <0.1 <0.05 Hrom <0.02 <0.01 <0.01 <0.03 Mangan <0.02 <0.02 <0.02 <0.02 Olovo <0.01 <0.01 <0.01 <0.01 Fosfati 0.045 <0.08 <0.08 <0.02 Arsen <0.002 <5.0 <0.5 0.001 Cink <0.03 <0.03 <0.03 0.002 Kadmijum <0.001 <0.002 <0.003 <0.003 Živa (ug/1) <0.5 <0 ...
... kreće od minimalnih 5% evk. (“Nemanja I”) do maksimalnih 9% ekv. (“Klisura II”) su drugi po zastupljenosti. U katjonskom sastavu dominiraju joni kalcijuma kod svih ispitivanih uzoraka od 68% ekv. (vrelo “Izvor”) do 71% ekv. (vrela “Nemanja I” i “Klisura II) sa maksimalno zastupljenim sadržajem od ...Andrijana Stanišić . Hidrogeološke karakteristike i ocena bilansa Ravaničkih krečnjaka, 2024
-
Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia
Оливера Крунић (2021)Оливера Крунић. "Природни потенцијал минералних вода Србије - Natural potential of mineral waters in Serbia" in Рационално коришћење земљишта и вода у Србији - Sustainable Use of Land and Water in Serbia- Serbian Academy of Sciences and Arts; Scientific Conferences Volume CXCVII; Department of Chemical and Biological Sciences, Book 19, Српска академија наука и уметности (2021)
-
Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)
Kostadin J. Jovanov (2016-06-24)Leţišta uglja „Suvodol“, „Brod-Gneotino“ su u eksploataciji, a leţište uglja „Ţivojno“je u fazi pripremi. Nalaze se u krajnjem jugoistočnom i juţnom delu Pelagonijskekotline. Sva tri leţišta stvorena su u neogenim sedimentima u jezerskim uslovimasedimentacije u zoni kontakta sa prekambrijumskim kristalastim stenama. Kod sva trileţišta ugalja se javljaju više slojeva različite debljine, u okviru kojih se nalaze klastičnisedimenti (gline, peskovi i dr.). U podini ugljenog basena nalaze se kristalaste steneprekambrijumske starosti.Teren u okolini leţišta uglja karakteriše se umereno kontinentalnom klimom, ...ugalj, podzemne vode, površinske vode, neogeni kompleks, izdani,transmisibilnost, nivo podzemne vode, sniţenje nivoa... mg/l 13 13 Provodljivost mS/cm 549 589 868 1281 Hrom (Cr) mg/l 1,05 1,05 Cink (Zn) mg/l 0,2 0,1 Bakar (Cu) mg/l 0,1 0,1 0 0,1 Fosfati mg/l 0,01 0 Ukupan azot (N) mg/l 2,1 2,1 Bikarbonati HCO3 mg/l 457,5 109,8 Mineralizacija mg/l 368 590 Kostadin J. Jovanov ...
... Anjoni Karbonatna tvrdoća o dH 3,08 Hlor (Cl - ) mg/l 7,5 Kalciumova tvrdoća o dH 11,2 Sulfati (SO4 2 -) mg/l 251 Alkalitet-"m" mVal 1,1 Fosfati (PO4 3- ) mg/l 0,04 Alkalitet „p“ mVal 0 Katjoni Silikati-SiO2 mg/l 12 Amonijak (NH4 + ) mg/l 0,13 pH-vrednost 7,62 Kalcium (Ca 2+ ) ...
... leţišta uglja, prikazan je u poglavlju 3.4. Podzemne vode su po svom sastavu preteţno hidrokarbonatne, sloţenog katjonskog sastava, gde preovlaĎuju kalcijum i natrijum. Sa dubinom se povećava mineralizacija podzemnih voda, pa one u pojedinim delovima ugljenog basena prelaze u mineralne ugljokisele ...Kostadin J. Jovanov. "Hidrogeoekološki aspekti aksploatacije uglja u Pelagonijskom basenu (Makedonija)" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-24)
-
Генеза хидротермалног Cu-Au система Чукару Пеки (Источна Србија)
Милош Велојић (2021)Главни циљ испитивања хидротермалног система Чукару Пеки је разумевање процеса који су довели до његовог настанка, а посебно еволуције рудоносних флуида из којих је настала рудна минерализација. Утврђено је да је овај систем настао у периоду пре 86,78 - 85,19 Ma из магматског интрузива који је био богат водом и имао висок оксидативни потенцијал. Током хлађења, из овог магматског интрузива су издвојени веома врели флуиди, који су имали температуре изнад 600°С и висок салинитет. У ...Борска металогенетска зона, Тимочки магматски комплекс, порфирска лежишта, високосулфидациона лежишта, флуидне инклузије, рудне парагенезе, геохронологија, хидротермалне алтерације, LA-ICP-MS... аргилитска алтерација. У групи пратећих, нерудних минерала, поред кварца и алунита, највише су распрострањени барит, каолинит, пирофилит, диаспор и фосфати. Горња зона је издужено-овалног (бубрежастог) облика са приближним димензијама у плану око 300х350 m, док је вертикално пружање око 550 m. У хи ...
... сфалерит у виду кругова у маркаситу. 6) Калцитско-анхидритске жице: За разлику од других анализираних жица, ове жице садрже калцит, сулфате и фосфате (анхидрит, целестин, апатит). Доминантно се налазе у ободним деловима лежишта. 7) Калцитске жице у Горњим андезитима: Ове жице су настале после ...
... сa халкопиритoм (cpy) је депонован у пукотинамa у пириту, одбијена светлост. Слика cp117-7A: Комбинованa мапа елемената за сумпор (S-црвено) и калцијум (Ca-жуто), анхидрит (anh), пирит (py) и ковелин (cov) око зрна раног кварцa (q) сa рутилoм (rut), сликанo на SEM уређају. ГЕНЕЗА ХИДРОТЕРМАЛНОГ ...Милош Велојић. Генеза хидротермалног Cu-Au система Чукару Пеки (Источна Србија), Београд : [М. Велојић], 2021
-
Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima
Nenad M. Marić (2016-09-26)Disertacija se konceptualno sastoji iz dva dela kojima je obuhvaćen pasivan (prirodnoprečišćavanje) i aktivan remedijacioni pristup (stimulisana bioremedijacija) kodpodzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima.U prvom delu disertacije prikazani su rezultati osmatranja procesa prirodnogprečišćavanja u podzemnim vodama na lokaciji istorijskog zagađenja kerozinom.Tragovi zagađenja naftnim ugljovodonicima pronađeni su 20 godina nakon prosipanjakerozina. Ovo je stvorilo osnovu za proučavanje efekata dugotrajne izloženostipodzemnih voda procesima biodegradacije u terenskim uslovima. Uočeno je da sesnižene koncentracije elektron akceptora (O2, NO3-, SO42-) i povišene koncentracijemetaboličkih produkata biodegradacije ...... agar proizvođača "Torlak" sledećeg sastava: Pepton-1 "Torlak" 15,0 g/l Mesni ekstrakt "Torlak" 3,0 g/l Natrijum-hlorid 5,0 g/l Kalijum-fosfat 0,3 g/l Agar 18,0 g/l pH 7 Podloga za određivanje ukupnog broja kvasaca i spora plesni (Anonymus, 2010) Upotrebljen ...
... sastava (580,7 – 852,2 mg/l), slede hloridi (33,1 – 82,4 mg/l), odnosno sulfati (0,4 do 60,2 mg/l). Najzastupljeniji u katjonskom sastavu su joni kalcijuma (91,5 do 143,0 mg/l), slede joni magnezijuma (56,4 do 83,9 mg/l), odnosno natrijuma (24,6 do 48,0 mg/l). Prema hemijskom sastavu, vode u okviru ...
... hidrokarbonata (169,0 do 300,7 mg/l), slede sulfati (34,2 do 62,9 mg/l) i hloridi (14,2 do 45,5 mg/l). Dominatan udeo u katjonskom sastavu imaju joni kalcijuma (43,0 do 76,6 mg/l), zatim magnezijuma (12,6 do 33,4 mg/l) i natrijuma (11,0 do 23,0 mg/l). Prema hemijskom sastavu reč je o Ca-Mg-HCO3 i Ca- ...Nenad M. Marić. "Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-26)
-
Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala
Srđan B. Stanković (2016-09-11)Jezero Robule, formirano u podnožju rudničke raskrivke Oštreljski planir (Rudnik bakra Bor), je nastalo kao posledica rudarskih aktivnosti. Mikrobiološki diverzitet ekstremno kiselog jezera Robule ispitivan je primenom kako klasičnih mikrobioloških metoda (svetlosna mikroskopija i kultivacija na selektivnim podlogama) tako i primenom savremene metode molekularne biologije (analiza polimorfizama terminalnih restrikcionih fragmenata; T-RFLP). Takođe, ispitivan je i potencijal i efikasnost jezerske vode u biološkom luženju mineralnog koncentrata, kao i u bioluženju uzoraka stare flotacijske jalovine Rudnika bakra Bor.Na osnovu dobijenih rezultata ...... redoks potencijal para NAD+/NADH + H+ koji iznosi -320 mV, acidofilne bakterije moraju uložiti energiju dobijenu hidrolizom ATP (adenozin-tri-fosfata) da bi redukovale NAD+ (slika 3). Ovaj put se u literaturi označava kao kretanje elektrona nasuprot gradijentu redoks potencijala (eng. uphill ...Srđan B. Stanković. "Mikrobiološki diverzitet kiselog jezera Robule i uticaj jezerske vode na oksidaciju sulfidnih minerala" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-09-11)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... znatno veće od debljine (u Z ravni) rudnog tela. Ova osobina ih čini idealnim za interpretaciju slojevitih ležišta kao što su ležišta ugljeva, boksita, fosfata itd. Dodatna diskretizacija po debljini, u slučaju slojevitih ležišta, vezana je za činjenicu da se rudne serije sastoje od većeg broja slojeva različite ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima
Dejan R. Stevanović (2015-05-29)Savremeno rudarstvo izloženo je stalnom trendu pogoršanja uslova poslovanja.Mogućnost ostvarenja ekonomskih i drugih ciljeva rudarskog projektakompromitovana je stalnim pogoršanjem kvaliteta ležišta na kojima se vršieksploatacija, kao i značajnoj dozi neizvesnosti povezane sa geološkim,ekonomskim i tehničkim parametrima proizvodnje. U ovako kompleksnimuslovima poslovanja, matematički modeli sposobni da odgovore značajnimizazovima, odnosno ponude optimalna rešenja kojima se garantuje maksimalnoispunjenje projektovanih ciljeva, nameću se kao neophodnost.Trenutni, konvencionalni pristup optimizaciji i planiranju površinskih kopovazasniva se na algoritmima, razvijenim sredinom prošlog veka čije je opšteobeležje deterministički ...površinski kop, planiranje, optimizacija, stohastički modeli, kontrola kvaliteta uglja, neizvesnost.... znatno veće od debljine (u Z ravni) rudnog tela. Ova osobina ih čini idealnim za interpretaciju slojevitih ležišta kao što su ležišta ugljeva, boksita, fosfata itd. Dodatna diskretizacija po debljini, u slučaju slojevitih ležišta, vezana je za činjenicu da se rudne serije sastoje od većeg broja slojeva različite ...Dejan R. Stevanović. "Optimizacija i planiranje površinskih kopova stohastičkim modelima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-05-29)
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... potrošnji vode (BPK), sadržaju nitrita, nitrata, amonijum jona, hlorida, gvožđa, mangana, fosfata, sulfata, fenola, kiseonika, sedimentnih materija, suspendovanih materija, mineralnih ulja, olova, kalcijuma, magnezijuma, hroma, bakra, žive, arsena, cinka i kadmijuma. Na osnovu analize rezultata ...
... deponija pepela i šljake zagađuju površinske i podzemne vode, a rezultati ispitivanja pokazuju da se javlja povećana pH vrednost i koncentracija kalcijuma, magnezijuma, gvožđa i cinka [115]. Analiza rezultata istraživanja ukazuje da neprečišćene rudničke vode i ugljena prašina zagađuju okolno zemljište ...
... deponijskom pepelu. Rezultati pokazuju da su drenažne vode sivkaste, sive ili sivozelene, alkalno neutralne, povećane tvrdoće, sa prisustvom kalcijuma, magnezijuma, arsena i sulfata [187]. Rezultati analize, predstavljeni Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko‐en ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova
Daniel P. Kržanović (2016-06-14)Optimizacija graničnog sadržaja metala u rudi jedan je od osnovnih koraka u planiranju i dizajniranju površinskih kopova i ima za cilj postizanje maksimalne neto sadašnje vrednosti (NPV). Iz tog razloga, optimizacija graničnog sadržaja i danas je predmet mnogih istraživanja u rudarskoj nauci, sa ciljem rešavanja praktičnih problema u eksploataciji ležišta.Dugoročno planiranje eksploatacije na površinskim kopovima podrazumeva sagledavanje svih relevantih parametara i faktora (geologije rudnog ležišta, tehnologije proizvodnog procesa, kapaciteta otkopavanja i prerade, troškova, cena metala, iskorišćenja i dr) kako ...površinski kop, dugoročno planiranje, optimizacija graničnog sadržaja, maksimizacija neto sadašnje vrednosti (NPV).... Tipičan 2D model topografije 2D modeli su idealni za modeliranje tankih ili slojevitih ležišta, kao što su: ležišta uglja, boksita, glina, peska ili fosfata. 3D modeli (slika 3.7) izrađuju se kod ležišta većih dimenzija koja imaju izražene sve tri dimenzije. Rudna tela se mogu predstaviti blokovima, pa ...Daniel P. Kržanović. "Model za optimizaciju graničnog saržaja metala u rudi u funkciji dugoročnog planiranja površinskih kopova" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-06-14)
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... okruženja siromašna fosatima, pri čemu različiti faktori okruženja, poput stepena zasićenosti vode u odnosu na minerale kalcijum-karbonata, te koncentracija rastvorenog ugljen-dioksida i fosfata, mogu uticati na pojavu fosilnih kalcifikujućih cijanobakterija (Merz-Preiß, 2000). Uloga i značaj proučavanja ...
... aragonita (Šaraba et al., 2019a). Vode sa povišenim temperaturama su zasićene silicijum-dioskidom i blizu su stepena zasićenosti kalcitom, kalcijum-sulfatom, kalcijum-fluoridom, silikatima magnezijuma, aluminujima, gvožđa, kao i sulfidima metala (Ölçenoǧlu, 1986; Gunnlaugsson & Einarsson, 1989; Kristm ...
... procesom uzrokovanim karakteritiskama same ćelijske površine koja favorizuje precipitaciju kalcijum-karbonata. Međutim, različite vrste cijanobakterija imaju sposobnost unutarćelijskog formiranja amorfnih minerala kalcijum- karbonata (Xu et al., 2019). Kalcifikacija cijanobakterija zavisi od hemijskog sastava ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Споменица 1991. – 2015. година: 135 година геологије и 70 година рударства на Универзитету у Београду
... Стратиграфија Љ. Рундић М. Судар, Д. Јовановић 200. Веселиновић М. Љиљана 10.05.2010. Рендгенска анализа наноструктурних прахова калцијум- фосфата добијених новим поступцима анализе Кристалографија Љ. Карановић А. Кременовић, Д. Ускоковић 201. Цвијић С. Предраг 08.06.2010. Петролошке ...
... ДАГ/ДАГ А. Кременовић В. Похарц-Логар, Б. Матовић 16. Ковач Сабина 28.09.2015. Синтеза и структурна карактеризација микропорозних арсената и фосфата ДАГ/ДАГ Љ. Карановић А. Кременовић, Т. Ђорђевић, Д. Полетић, П. Вулић 17. Петровић Драгана 29.12.2015. Просторни положај офиолита источне ...главни и одговорни уредник Душан Поломчић. Споменица 1991. – 2015. година: 135 година геологије и 70 година рударства на Универзитету у Београду, Београд : Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет, 2016
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... čestice sa povišenim sadržajem kalcijuma Pored silicijuma i aluminijuma, kalcijum je jedan od najzastupljenijih elemenata u PM10 česticama. Najviše je prisutan u gipsu, različitim silikatima i karbonatima (slika 48). Sl. 48 . Distribucija kalcijuma u odabranom području suspendovanih ...
... aluminijuma i silicijuma, manje gvožđa, kalcijuma i magnezijuma u tragovima. Ova čestica je usled stapanja zadobila oblik svere, ukazujući da je čestica skup nekoliko mineralnih vrsta od kojih je glavna silikatna faza kvarc, a zatim alumosilikat. Kalcijum, magnezijum i kalijum mogu biti sastavni ...
... aluminijuma, kalcijuma i gvožđa, znatno manje magnezijuma dok se kalijum javlja u tragovima. Na osnovu hemijskog sastava, čestica spada u grupu složenih i predstavlja smešu više mineralnih faza. Od faza koje su prisutne u čestici dominantna je alumosilikatna, zatim oksidi i hidroksidi Fe. Kalcijum i magnezijum ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... čestice sa povišenim sadržajem kalcijuma Pored silicijuma i aluminijuma, kalcijum je jedan od najzastupljenijih elemenata u PM10 česticama. Najviše je prisutan u gipsu, različitim silikatima i karbonatima (slika 48). Sl. 48 . Distribucija kalcijuma u odabranom području suspendovanih ...
... aluminijuma i silicijuma, manje gvožđa, kalcijuma i magnezijuma u tragovima. Ova čestica je usled stapanja zadobila oblik svere, ukazujući da je čestica skup nekoliko mineralnih vrsta od kojih je glavna silikatna faza kvarc, a zatim alumosilikat. Kalcijum, magnezijum i kalijum mogu biti sastavni ...
... aluminijuma, kalcijuma i gvožđa, znatno manje magnezijuma dok se kalijum javlja u tragovima. Na osnovu hemijskog sastava, čestica spada u grupu složenih i predstavlja smešu više mineralnih faza. Od faza koje su prisutne u čestici dominantna je alumosilikatna, zatim oksidi i hidroksidi Fe. Kalcijum i magnezijum ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)