Претрага
90 items
-
Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog
Maja D. Milošević (2016-12-09)Adsorpciona efikasnost različitih uzoraka glina sa lokaliteta Srbije određenaje njihovim tretiranjem različitim koncentracijama rastvora metilen plavog (MP).Detaljna mineraloška karakterizacija ispitivanih glina i rezultati njihove interakcijesa rastvorima MP dobijeni su primenom optičkih, rendgenskih, hemijskih, DTA ispektroskopskih metoda.Na osnovu formiranja MP agregata u izmenljivim pozicijama i površiničestica gline, razlikuju se dva tipa glinovitih minerala: visoko naelektrisani(smektiti) i nisko naelektrisani (kaoliniti). Dimeri se stvaraju na naelektrisanimpovršinama, a granica njihovog razvoja omogućuje determinaciju mineralne vrste.Molekuli MP stoje pod uglom od 21.5o kada se ...minerali glina, metilen plavo, kristali metilen plavog, difuznarefleksija, adsorpcija, flokulacija, naelektrisanje slojeva... ispitivanih uzoraka glina zapažaju se pikovi koji odgovaraju endotermnim i egzotermnim reakcijama (slika 25). Endotermne reakcije u oblasti izmeđđu 100 i 200 0C pripisuju se gubljenju vlage i međuslojne vode. Reakcije izmeđđu 300 i 400 0C su vezane za sadžaj hidroksida gvozđa u uzorku, a njihov intenzitet ...
... i 3 predstavljaju karakterističnu reakciju rekristlizacije za kaolinit. Ona je posledica nastanka mulita i najizraženija je kod uzorka - Češka. Montmorionit se oslikava reakcijama u regionu između 500 i 600 0C, propraćenim sa jako izraženom endotermnom reakcijom koja se odigrava do 200 0C i ukazuje ...
... površine, kapaciteta katjonske izmene i zeta potencijala upotrebljenog uzorka. Postoji pet reakcija koje su odgovorne za adsorpciju organiskih jedinjenja (Yariv, 2002): 1) oksido – redukcione reakcije u kojima uglavnom joni gvožđa iz sastava minerala dovode do oksidacije organskog jedinjenja; 2) ...Maja D. Milošević. "Efikasnost različitih tipova glina Srbije za adsorpciju metilen plavog" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-12-09)
-
Proračun recirkulacionih pumpi u postrojenju za odsumporavanje dimnih gasova ,,TENT B"
Tomislav Trpković (2024)Predmet ovog rada baziraće se na proračunu i usvajanju mašinskih instalacija potrebnih za nesmetano funkcionisanje sistema dve međusobno povezane celine Absorber - Pumpna stanica, preko FRP ( Fiberglass Reinforced Plastic) cevovoda kojim se odvija transport suspenzije krečnjaka neophodnog u samom procesu odsumporavanja dimnih gasova. Pored tehničkog opisa same tehnologije koja uključuje tri objekta: Absorber, Pumpna Stanica i cevovod, glavni deo rada odnosiće se na proračun i usvajanje mašinskih instalacija koji uključuju recirkulacione radijalne centrifugalne pumpe i cevovode kojima ...postrojenje za odsumporavanje dimnih gasova, termoelektrana, pumpna stanica, FRP cevovod, Absorber, transport suspenzije gipsa, prirubnica, ventil, potisni cevovod, usisni cevovod... se obavljaju nakon završenog sagorevanja uglja, baziraju se na fizičkim i/ili hemijskim reakcijama aktivne materije i oksida sumpora. U zavisnosti od dobijenog agregatnog stanja jedinjenja nastalog reakcijom aktivne materije i sumpor-dioksida, postupci za smanjenje SO2 u principu se dele na: Mokre ...
... piritnog sastava i sulfatnih spojeva. Tokom procesa sagorevanja, sumpor se oslobađa kao sumpor-dioksid, što može prouzrokovati zagađenje vazduha. Reakcijom sumpor-dioksida s vodom formira se sumporna kiselina, koja može izazvati koroziju metala i štetiti životnoj sredini. Stoga Je važno kontrolisati ...
... karakteristike suvih i mokrih postupaka. Na primer, mogu koristiti suvi sorbent, ali smanjenim količinama vode kako bi se stvorile optimalne uslove za reakciju sa sumpor-dioksidom. Ovi postupci često predstavljaju kompromis između efikasnosti, troškova i potrošnje vode. Prečišćeni dimni gasovi Dimni ...Tomislav Trpković. Proračun recirkulacionih pumpi u postrojenju za odsumporavanje dimnih gasova ,,TENT B", 2024
-
Osnovi hidrogeologije
Petar Dokmanović (2021)... VODA Detaljniji osvrt je dat na hemijske reakcije u sistemu PV-stena i na hidro-(geo)hemijsku zonalnost PV, kao najznačajnije agense/mehanizme formiranja hemijskog sastava PV. 16.2.1. Osnovne hemijske reakcije u sistemu voda-stena Osnovne hemijske reakcije koje se odvijaju u sistemu voda-stena su ...
... kalcijum-karbonata ugljenom kiselinom predstavlja reverzibilnu reakciju: CaCO3 + H2CO3 ↔ Ca(HCO3)2 (6.5.1.2) 48 O s n o v i h i d r o g e o l o g i j e Proizvod ove reakcije rastvaranja naziva se kalcijum-hidrokarbonat ili kalcijum-bikarbonat ...
... rastvor, pri čemu rastvoreni joni bivaju okruženi molekulima vode i hidratišu. Tabela 16.2.1.1. Reakcije i proizvodi rastvaranja pojedinih minerala [26, 20 - delimično izmenjeno] Minerali Reakcije Soli: -halit -silvin -fluorit NaCl ↔ Na+ + Cl- KCl ↔ K+ ...Petar Dokmanović. Osnovi hidrogeologije, Beograd : Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Substitution reactions of some novel sterically hindered monofunctional Pd(II) complexes
Reakcije supstitucije monofunkcionalnih kompleksa [(TLtBu)PdCl]+ i [Pd(tpdm)Cl]+, gde je TLtBu = 2,6-bis[(1,3-di-terc-butilimidazolin-2-imino)metil]piridin i tpdm = terpiridindimetan, sa nukleofilima kao što su: tiourea, I−, Br−, NO2−, piridin i dimetil-sulfoksid (DMSO) proučavani su u 0,1 M vodenom rastvoru NaClO4 u prisustvu 10 mM NaCl. Reakcije su sprovedene na tri različite temperature (288, 298 i 308 K) korišćenjem tehnike zaustavljenog protoka na različitim temperaturama. Reakcije supstitucije su praćene pod uslovima pseudo prvog reda sa velikim viškom nukleofila. Dobijeni rezultati pokazuju da kompleks ...Aleksandar Mijatović, Jovana Bogojeski, Biljana Petrović, Živadin D. Bugarčić. "Substitution reactions of some novel sterically hindered monofunctional Pd(II) complexes" in Inorganica Chimica Acta, Elsevier BV (2011). https://doi.org/10.1016/j.ica.2011.11.031
-
Antioxidant and antimicrobial activity of some tetradentate Schiff bases and their Cu (II) complexes
Aleksandar Mijatović, Milan Nikolić, Snežana Spasić, Aleksandra N. Žerađanin, Kristina Joksimović, Aleksandar Lolić, Rada Baošić (2020)Šifove baze i njihovi Cu(II) kompleksi su poznati po svojoj biološkoj aktivnosti. U ovom radu proučavana je antibakterijska aktivnost protiv gram-negativnih sojeva Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa i Staphilococcus piogenes, kao i Gram-pozitivnih Staphilococcus piogenes i Pseudomonas aeruginosa, zajedno sa antifungalnim dejstvom protiv Musperg strainilusa, A. Takođe, tehnički jednostavni i brzi testovi kao što su ABTS, HORAC i ORAC korišćeni su za ispitivanje antioksidativne aktivnosti kako bi se uporedili dobijeni rezultati sa različitim tipovima testova. Uprkos tome što je princip ...Aleksandar Mijatović, Milan Nikolić, Snežana Spasić, Aleksandra N. Žerađanin, Kristina Joksimović, Aleksandar Lolić, Rada Baošić. "Antioxidant and antimicrobial activity of some tetradentate Schiff bases and their Cu (II) complexes" in XIII Conference of Chemists, Technologists and Environmentalists of Republic of Srpska, University in Banjaluka, Faculty of Technology (2020)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... зони може доћи до реакције између полазних компонената и издвајања топлоте. Док су честице велике, њихове структурне промене су мале, а пораст температуре незнатан. Након повећања површине контакта до неколико квадратних метара по граму, брзина реакције се толико повећава да реакција прелази у режим ...
... промену енергије активације реакције која се изражава једначином: iK K RTE ln , (2.8) где су: ΔЕ - промена енергије активације (Ј/mol), Kα - константа брзине реакције за активирање, Ki - ...
... кристалног стања у аморфно, фазних трансформација, стимулације осциловања решетке и локалног загревања на контактним местима, хемијских реакција, декомпозиције, измене јона, оксидо-редукције, формирања комплекса захваљујући физичким променама које се одигравају у току процеса итд. Од ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена
Jelena R. Pantić (2015-07-10)Механохемијска активација стехиометријске смеше реактаната TiO2, SiO2 и CaCO3 показала се као веома успешна и једноставна метода за добијање сфена (CaTiSiO5). На основу мерења релативних густина свих синтерованих узорака установљено је да максималну густину од 93,9 % имају узорци који су активирани 30 минута и синтеровани на 1200 °С. Микроструктурном анализом, тј. анализом слика синтерованих узорака активираних 30 минута, које су добијене скенирајућом електронском микроскопијом, опажа се бимодална расподела величине зрна, са просечном величином од 3 μm, односно 5 ...сфен, механохемија, Ритвелдова метода, оптичка спектроскопија, микроструктурна анализа, фазна трансфоpмација, чврсти раствори... зони може доћи до реакције између полазних компонената и издвајања топлоте. Док су честице велике, њихове структурне промене су мале, а пораст температуре незнатан. Након повећања површине контакта до неколико квадратних метара по граму, брзина реакције се толико повећава да реакција прелази у режим ...
... промену енергије активације реакције која се изражава једначином: iK K RTE ln , (2.8) где су: ΔЕ - промена енергије активације (Ј/mol), Kα - константа брзине реакције за активирање, Ki - ...
... кристалног стања у аморфно, фазних трансформација, стимулације осциловања решетке и локалног загревања на контактним местима, хемијских реакција, декомпозиције, измене јона, оксидо-редукције, формирања комплекса захваљујући физичким променама које се одигравају у току процеса итд. Од ...Jelena R. Pantić. "Синтеза и карактеризација керамике на бази сфена" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-07-10)
-
Primena programa UVSZ pri zaštiti od miniranja
Primena energije eksploziva tj. miniranje, predstavlja osnovni način eksploatacije čvrstih mineralnih sirovina u rudarstvu. Miniranjem se postižu vrlo povoljni tehnoekonomski pokazatelji, koje nažalost prate i negativni efekti miniranja. U cilju zaštite životne sredine potrebno je za svaku radnu sredinu odrediti jednačinu oscilovanja stenske mase pri miniranju. Ova jednačina definiše promenu brzine oscilovanja stenske mase u zavisnosti od rastojanja, količine eksploziva, uslova izvođenja miniranja i geoloških karakteristika stenske... Najefikasnija forma razlaganja eksplozivne materije pri razaranju stene je detonacija. Detonacija je takav oblik eksplozije kod koje se hemijska reakcija odvija velikom brzinom, stvaraju i veliki pritisak i veoma visoku temperaturu u zoni eksplozivne materije. Pri tome se detonacioni talas kroz e ...
... Najefikasnija forma razlaganja eksplozivne materije pri razaranju stene je detonacija. Detonacija je takav oblik eksplozije kod koje se hemijska reakcija odvija velikom brzinom, stvarajuci veliki pritisak i veoma visoku temperaturu u zoni eksplozivne materije. Pri tome se detonacioni talas kroz eksplozivnu ...Suzana Lutovac, Miloš Gligorić, Jelena Majstorović, Luka Crnogorac, Rade Tokalić. "Primena programa UVSZ pri zaštiti od miniranja" in XIII skup privrednika i naučnika SPIN’21, Industrija 4.0 – mogu nosti, izazovi i rešenja za digitalnu transformaciju privrede, Univerzitet u Beogradu, Fakultet organizacionih nauka (2021)
-
Минерагенија зеолитских туфова Србије
Vladan Kašić (2018-02-05)Лежишта наших зеолитских туфова (Златокоп, Игрош, Јабланица 1, Беочин, Топоница и Сланци) која су овде била предмет детаљних истраживања, просторно и генетски везана су за вулканске и вулканокластичне стене маринских средина сенонске и неогенске старости и језерске седименте неогене старости и настала су као продукт девитрификације вулканског стакла.Током лабораторијских испитивања при изради ове докторске дисертације, примењене су следеће аналитичке методе: оптичка испитивања петрографских препарата; рендгенска дифракција праха (XRD); скенирајућа електронска микроскопија (СЕМ метода); хемијска карактеризација зеолитских туфова у оквиру ...... електрана, као и NH4 + јона из комуналних отпадних вода (Mumpton, 1999). Реакције јонске измене. Реакције јонске измене у случају зеолитских минерала следе закон о дејству маса и кинетички посматрано ове реакције су дифузиони процеси, где се јонска измена врши између катјона из зеолита (Bz) ...
... минералошке особине зеолитских туфова Србије дају могућност њихове примене у различитим процесима адсорпције, јонске измене или каталитичким реакцијама. 4 1. КАРАКТЕРИСТИКЕ ЗЕОЛИТА-ЗЕОЛИТСКИХ МИНЕРАЛА И ИСТОРИЈАТ ИСТРАЖИВАЊА И ПРОУЧАВАЊА ЗЕОЛИТСКИХ ТУФОВА СРБИЈЕ 1.1. О природним ...
... воденим раствором одговарајућег јона (As) што се може приказати следећом једначином (Mumpton, 1999): 10 As + Bz Az + Bs . Обично се реакција катјонске измене приказује у облику адсорпционих изотерми, где се на ординати приказује садржај катјона у зеолиту након јонске измене (Az), а ...Vladan Kašić. "Минерагенија зеолитских туфова Србије" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-02-05)
-
Petrofizička svojstva krečnjaka postamenta spomenika „Pobednik” na Beogradskoj tvrđavi
Dijana Trajković (2024)Spomenik „Pobednik” je podignut 1928. godine na Gornjem gradu Beogradske tvrđave. Spomenik je predstavljen bronzanom muškom figurom sa orlom u desnoj ruci i spuštenim mačem u levoj ruci i delo je vajara Ivana Meštrovića, dok je postament delo arhitekte Petra Bajalovića. Postament je u vidu dorskog stuba sa kanelurama na visokoj kubičnoj bazi i izgrađen je od krečnjaka o čijem poreklu ne postoje zvanični literaturni podaci, ali u korelaciji sa ostalim objektima Beogradske tvrđave, pretpostavlja se da je za ...... fakulteta, Univerziteta u Beogradu. Princip metode je dobijanje volumena CO- pri određenom barometrijskom pritisku i temperaturi vazduha. Na osnovu reakcije kalcijum karbonata sa hlorovodoničnom kiselinom, pri čemu se oslobađa CO, utvrđuje se njegov sadržaj (Matović i dr., 2019). Kalcimetar je instrument ...
... stavlja u stakleni sud, a zatim se u isti sud ubacuje mala epruveta sa 23 hlorovodoničnom kiselinom (HCL 1:3). Zatim se vrši titracija, dolazi do reakcije između uzoraka i hlorovodonične kiseline unutar suda, što dovodi do izdvajanja CO» koji potiskuje vodu u graduisanoj cevi. Sa graduisane cevi ...
... krečnjaka 3.1.1. Makroskopski izgled Stena je svetlo smeđe do sive boje, mikrokristalaste strukture i šupljikave teksture (S7ika 3.1). Burna reakcija stene sa 3% hlorovodoničnom kiselinom, ukazuje na karbonatni sastav stene. U teksturnom smislu, stena se odlikuje velikim prisustvom šupljina ...Dijana Trajković. Petrofizička svojstva krečnjaka postamenta spomenika „Pobednik” na Beogradskoj tvrđavi, 2024
-
Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike
Milanka N. Negovanović (2015-06-30)Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina... 4-25 prikazano je poređenje reakcije pukotine na potrese tla od miniranja i na dnevne promene temperature. Čak i u ovom slučaju gde su potresi veliki (10 mm/s), reakcija pukotine iznosi 1/6 reakcije na dnevne promene temperature. Slika 4-25. Poređenje reakcije pukotine na potrese tla od 10 ...
... pukotine [100]. Merenje reakcije pukotine bi trebalo da upotpuni, ali ne i zameni merenje potresa tla, upravo zbog činjenice da su svi trenutni propisi i standardi zasnovani na brzini oscilovanja i frekvenciji. Merenje reakcije pukotine ima nekoliko prednosti. Prvo, reakcija pukotina koje su vidljive ...
... Mikrometarska reakcija (pomeraj) pukotina danas se mere autonomnim sistemima za daljinsko praćenje pukotina. Reakcija pukotine se meri u smislu pomeraja pukotine tj. promene širine pukotine, a ne ukupne širine. Obzirom da se meri promena širine, a ne apsolutna širina, reakcija pukotine može biti ...Milanka N. Negovanović. "Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-30)
-
Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike
Milanka N. Negovanović (2015-06-30)Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina... 4-25 prikazano je poređenje reakcije pukotine na potrese tla od miniranja i na dnevne promene temperature. Čak i u ovom slučaju gde su potresi veliki (10 mm/s), reakcija pukotine iznosi 1/6 reakcije na dnevne promene temperature. Slika 4-25. Poređenje reakcije pukotine na potrese tla od 10 ...
... pukotine [100]. Merenje reakcije pukotine bi trebalo da upotpuni, ali ne i zameni merenje potresa tla, upravo zbog činjenice da su svi trenutni propisi i standardi zasnovani na brzini oscilovanja i frekvenciji. Merenje reakcije pukotine ima nekoliko prednosti. Prvo, reakcija pukotina koje su vidljive ...
... Mikrometarska reakcija (pomeraj) pukotina danas se mere autonomnim sistemima za daljinsko praćenje pukotina. Reakcija pukotine se meri u smislu pomeraja pukotine tj. promene širine pukotine, a ne ukupne širine. Obzirom da se meri promena širine, a ne apsolutna širina, reakcija pukotine može biti ...Milanka N. Negovanović. "Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-06-30)
-
Uticaj raspadanja na stabilnost kosina u mekoj stenskoj masi
Anđela Despotov (2024)U radu je opisano ponašanje mekih stenskih masa koje su izložene porecesu raspadanja tokom određenog vremenskog perioda. Meke stenske predstavljaju kritične vrste stenskih masa pošto izazivaju različite probleme tokom izvođenja građevinskih radova. Meke stene mogu biti sedimentne stene, raspadnute metamorfne i magmatske stene. Odlikuju se niskim vrednostima čvrstoće, visokom deformabilnošću, visokom plastičnošću, podložne su dezintegraciji i fizičko-hemijskom raspadanju, odnosno ubrzanom dejstvu površinskog raspadanja usled atmosferskih uticaja.Za klasifikaciju mekih stenskih masa koriste se modifikovane verzije već postojećih klasifikacionih sistema. Jedan ...... uslovljena je nivoom izdani i najčešće ide do 20-30m. Temperatura je takođe važan faktor, Jer može uticati na brzinu raspadanja (brzinu hemijskih reakcija). Ovo je ı razlog zašto se hemijsko raspadanje može očekivati u tropskim oblastima sa toplim i vlažnim periodima, a ne u polarnim ili planinskim ...
... kaolinita, montmorionita i rastvorljive soli (slika 5). Oksidacija je proces kod kojeg je aktivni agens kiseonik iz vazduha, a odnosi se na njegovu reakciju sa elementima metala koji se nalaze u steni. Prilikom oksidacije dolazi do promene boje stene. Stenske mase bogate sa Fe često menjaju boju. Razlog ...
... i vetar omogućavaju 14 brže sušenje površinskih delova stenskih masa nakon padavina, a na taj način se smanjuju i količina vode i hemijske reakcije koje dovode do dezintegracije. Sa druge strane, velike dnevne i noćne temperaturne razlike i naizmenično sušenje i vlaženje usled cikličnih padavina ...Anđela Despotov. Uticaj raspadanja na stabilnost kosina u mekoj stenskoj masi, 2024
-
Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima
Jelena R. Malenović - Nikolić (2016-07-12)Efikasnost funkcionisanja sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarskoenergetskimkompleksima zavisi od stepena sprovođenja usvojene politike zaštiteživotne sredine i primene preventivnih mera zaštite životne sredine. Nedostatakfinansijskih sredstava za unapređivanje tehnologije eksploatacije, transporta, pripreme iprerade energetskih mineralnih sirovina u našim rudarsko-energetskim kompleksima,negativno utiče na ostvarivanje ciljeva zaštite životne sredine, a posledice radnihaktivnosti rudarsko-energetskih kompleksa dovode do smanjenja nivoa kvalitetavazduha, vode i zemljišta...rudarsko-energetski kompleks, životna sredina, sistem upravljanja,višekriterijumsko odlučivanje, modeliranje... fotohemijskim i drugim reakcijama, usled čega se oksiduje i prelazi u sulfate [91]. Vlažnost vazduha od 60 % uslovljava nastajanje 7,8 % sumporne kiseline, dok se 31 % kiselina javlja s porastom vlage u vazduhu (do 81 %) [92]. Azot-dioksid u prisustvu vlage lako stupa u reakciju i obrazuje azotnu ...
... zagađenja atmosferskog vazduha [92]. Fotohemijske reakcije izazivaju raspadanje materija, tako da složeni molekuli dospevaju ponovo u prizemni sloj i tu se razlažu na ugljenu kiselinu, vodu, kiseonik ili azot [95]. Osnovne fotohemijske reakcije se javljaju i u prizemnom sloju [92]. Rezultati ...
... mera zaštite životne sredine (K 2), narušavanje kvaliteta osnovnih elemenata životne sredine (PK 1) i nepovoljne reakcije zainteresovanih strana (PK 3) utiču na negativne reakcije ekoloških organizacija i javnosti (K 3), neadekvatno odlaganje jalovine (P 3) utiče na narušavanje odnosa sa z ...Jelena R. Malenović - Nikolić. "Modeliranje sistema upravljanja zaštitom životne sredine u rudarsko-energetskim kompleksima" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-07-12)
-
Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone
Aleksandar Luković (2021)Proces obrazovanja minerala iz sistema FeO-Fe2O3-TiO2 u uzorcima vulkanskih stena i porfirskih orudnjenja borske zone prikazan kroz pojavu magnetita/hematita i njihovih alteracija. Minerali ove zone su ispitivani optičkim metodama (odbijena i propuštena svetlost), SEM-EDS/BSD, XRPD, LA-ICP-MS metodama. Rezultati ispitivanja su, pored glavnih Fe – Ti oksida, otkrili prisustvo ferijskog ilmenita u hornblenda andezitima I vulkanske faze kao i magnetita sa većim koncetracija Cr u zoni zlotske magnetne anomalije. Ispitivanje uzoraka iz bušotina porfirskih sistema borske zone otkriva postojanje nekoliko ...... nije oksido-redukcija. Gore prikazana reakcija data je za zamenu hematitom magnetitom gde pritom treba reći da reakcija važi u oba smera, tj. Isto tako pri nastanku hematita na račun magnetita. Treba napomenuti da reakcija formiranja magnetita iziskuje luženje Fe2+ u kiseloj sredini (Mucke, 2005). Ono ...
... varijeteta muškеtоvitа. Ova transformacija je možda jedna od najučestalijih redoks reakcija u stenama, a pogotovo u okviru rudnih ležišta formiranih pod hidrotermalnim uslovima. Ona je predstavljena sledećim reakcijama (Mücke, 2005): Hemijska jednačina (2) prikazuje proces martitizacije, 2Fe2+Fe3+ ...
... redoks reakcija (dominantno u okvirima hidrotermalnog sistema). Prema ovom predlogu, transformacija se odvija po sledećoj jednačini (4): Fe2O3(hem) + Fe2+ + H2O = Fe3O4(mgt) + 2H+ (4) Iz ove jednačine je očigledno da ne dolazi do promene valentnog stanja gvožđa, a samim tim reakcija nije ...Aleksandar Luković. Sastav i teksture minerala FeO-Fe2O3-TiO2 sistema u vulkanskim stenama i porfirskim ležištima bakra Borske metalogenetske zone, Beograd : [A. Luković], 2021
-
Испитивање магнетске сусцептибилности прашине антропогеног порекла
... primarna jedinjenja koja se emituju direktno iz izvora i sekundarna jedinjenja koja nastaju interakcijom dva ili više primarnih jedinjenja ili u reakciji sa sastavnim delovima atmosfere. Većina primarnih zagađujućih jedinjenja, uključujući i suspendovane čestice (particulate matter – PM) su posledica ...Дубравка Новичић, Весна Цветков, Весна Дамњановић. "Испитивање магнетске сусцептибилности прашине антропогеног порекла" in VII Меморијални научни скуп из заштите животне средине доцент др Милена Далмација Нови Сад, 01-02. април 2019, Природно-математички факултет, Департман за хемију, биохемију и заштиту животне средине (2019)
-
Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva
Ljiljana M. Vasić (2017-07-14)postupaka koji je primenjen u cilju definisanja zona prihranjivanja i veze izmeđupodzemnih i površinskih voda, vremena koje voda provede u podzemlju, pri čemu seformira jedinstven hemijski sastav i temperaturni režim isteklih voda, bili su polaznaosnova za usmerenje na istraživanje karsta i definisanje teme doktorske disertacije.Kučajsko-beljanički masiv se nalazi u istočnoj Srbiji i pripada oblasti Karpatobalkanskogluka i idealan je poligon za istraživanje, obzirom da se u okviru njega nalazejaka karstna vrela i pojave toplih karstnih izvora na relativno malom rastojanju, ...karstni sistemi, geneza podzemnih voda, izotopske metode, starost voda,hidrogeohemijski procesi, dubina cirkulacije podzemnih voda, subtermalne i termalnevode... subtermalnim i termalnim vodama, ali se takođe uočava reakcija voda-stena i u ponorskim vodama. Na slici 8.5. prikazan je hidrohemijski sastav svih voda, koji je uslovljen reakcijom vode i stene. Hemijski sastav većeg broja ponora uslovljen je reakcijom voda-stena. Ukupne rastvorene materije (TDS) ...
... izmenom izotopa (npr. 16O i 18O) između bilo koje dve molekularne vrste ili faze koje učestvuju u reakciji (Clark & Fritz, 1999). Izotopska frakcionacija nastaje kao posledica različite brzine reakcije lakšeg i težeg izotopa i usled hemijskih, fizičkih i bioloških procesa koji dovode do promene ...
... izmenom izotopa (npr. '°O i 80) izmedu bilo koje dve molekularne vrste ili faze koje ucestvuju u reakciji (Clark & Fritz, 1999). Izotopska frakcionacija nastaje kao posledica razlicite brzine reakcije lakSeg i tezeg izotopa i usled hemijskih, fizi¢kih 1 bioloSkih procesa koji dovode do promene izotopskog ...Ljiljana M. Vasić. "Geneza i uslovi cirkulacije voda kompleksnih karstnih sistema Kučajsko-Beljaničkog masiva" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2017-07-14)
-
Kinetics, mechanism, and equilibrium studies of the reactions between a ruthenium(II) complex and some nitrogen- and sulfur-donor nucleophiles
Aleksandar M. Mijatović, Ratomir M. Jelić, Jovana Bogojeski, Živadin D. Bugarčić, Biljana Petrović (2013)Kinetika i mehanizam reakcija supstitucije između [Ru(trpi)(bpi)Cl]+ sa nukleofilima gvanozin-5′-monofosfatom, L-histidinom, tioureom i dimetilsulfoksidom proučavani su spektrofotometrijski u 0,1 M NaClO4 na 310 K. Red reaktivnosti za odabrane ligande je: tiourea > gvanozin-5′-monofosfat > L-histidin > DMSO. Ovaj red je povezan sa elektronskim, strukturnim i hemijskim karakteristikama kompleksa i nukleofila. Reakcija supstitucije sa tioureom je proučavana na tri različite temperature (288, 298 i 310 K). Negativna entropija aktivacije DS = potvrđuje asocijativni način aktivacije. Formiranje kompleksa [Ru(trpi)(bpi)H2O]2+ sa ligandima ...Aleksandar M. Mijatović, Ratomir M. Jelić, Jovana Bogojeski, Živadin D. Bugarčić, Biljana Petrović. "Kinetics, mechanism, and equilibrium studies of the reactions between a ruthenium(II) complex and some nitrogen- and sulfur-donor nucleophiles" in Monatshefte für Chemie - Chemical Monthly, Springer Science and Business Media LLC (2013). https://doi.org/10.1007/s00706-013-1044-1
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... različite reakcije. 2. Adsorpcijom vodene pare na čvrstim aerosolnim česticama može da se nagradi vodeni film na njihovoj površini, u kome se dešavaju mnoge atmosferske reakcije. 3. Vodena para može da katalizuje neke reakcije u vazduhu. 4. Vodena para učestvuje u mnogim reakcijama. Jednu od ...
... u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj... 50 Druge značajne reakcije pri stvaranju aerosola polaze od slobodnih radikala organskih supstanci. U međusobnim reakcijama slobodnih radikala, ili reakcijama sa drugim molekulima postepeno nastaju čestice veličine aerosola. Oblačne kapi ...
... zračenje velike energije, fotohemijske reakcije u nižim slojevima atmosfere bile su više zastupljene, tako da se u bitnoj meri dešavalo i fotohemijsko razlaganje molekula vodene pare. Kiseonik stvoren hlorofilskom fotosintezom Helijum i argon iz reakcija raspadanja radionuklida Zemljine kore ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)
-
Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu
Željko R. Cvetković (2013-11-18)Čestice iz vazduha su prikupljane u blizini termoelektrane i površinskih kopovarudnika uglja u Kolubarskom basenu. Izmereni srednji sadržaji koncentracija rastvornih,nerastvornih i ukupnih taložnih materija na godišnjem nivou prelaze 200 mg/m2dan (K-1, K-3, K-4, K-5). Distribucija čestica na svim lokacijama klasifikovana je na česticeveličine veće od 10 μm, zatim na čestice veličine od 10 μm do 2,5 μm i klase česticaveličine ispod 2,5 μm. Ovakva podela je dala odnos koncentracija inhalatornih irespiratornih čestica po mernim mestima. Skenirajuća elektronska mikroskopija jepokazala ...mineral, četica, prašina, leteći pepeo, aerosediment, PM10, teški metali,koncentracija, veličina čestice, Kolubara... različite reakcije. 2. Adsorpcijom vodene pare na čvrstim aerosolnim česticama može da se nagradi vodeni film na njihovoj površini, u kome se dešavaju mnoge atmosferske reakcije. 3. Vodena para može da katalizuje neke reakcije u vazduhu. 4. Vodena para učestvuje u mnogim reakcijama. Jednu od ...
... u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj... 50 Druge značajne reakcije pri stvaranju aerosola polaze od slobodnih radikala organskih supstanci. U međusobnim reakcijama slobodnih radikala, ili reakcijama sa drugim molekulima postepeno nastaju čestice veličine aerosola. Oblačne kapi ...
... zračenje velike energije, fotohemijske reakcije u nižim slojevima atmosfere bile su više zastupljene, tako da se u bitnoj meri dešavalo i fotohemijsko razlaganje molekula vodene pare. Kiseonik stvoren hlorofilskom fotosintezom Helijum i argon iz reakcija raspadanja radionuklida Zemljine kore ...Željko R. Cvetković. "Mineralni i hemijski sastav čestica u atmosferi zone Kolubarskog basena i uticaj na životnu sredinu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-11-18)