Претрага

Упит dcterms_subject_txt:Fizički model

866 items

  • Semantic Textual Similarity of Courses Based on Text Embeddings

    Olivera Kitanović, Aleksandra Tomašević, Mihailo Škorić, Ranka Stanković, Ljiljana Kolonja (2024)
    This paper explores the application of textual embeddings to measure semantic similarity between educational courses’ curriculums, aiming to enhance the effectiveness of the next faculty accreditation. Leveraging state-of-the-art natural language processing techniques, we employ pre-trained embeddings to capture the semantic meaning of course descriptions. Our methodology involves transforming course curriculum texts into high-dimensional vector representations, enabling efficient and meaningful comparisons. We evaluate the proposed approach on a diverse dataset of course descriptions, employing established benchmarks for semantic textual similarity ...
    ... decoder is unable to capture the directional encoder represen- tation from transformers. The main innovation of the model is based on the pre-train approach, which covers masked language model and next sentence prediction, which capture expression and sentence-level representation, respectively (Devlin ...
    ... al. 2019) model pre-trained for Serbian language on a corpus of approximately 4 billion tokens (Krstev and Stanković 2022) which, apart from general language and web content, also includes domain-specific texts: scientific papers, monographs, textbooks, dissertations, etc. The model was pre-trained ...
    ... present methodology in Sect. 2, starting with overview of the research that inspired used methodology followed by description of resources and language model used in this research. Section 3 presents results utilizing distance metrics, facilitating the subsequent calculation of measures that are more ...

  • Sanacija i stabilizacija kosina na površinskom kopu Momin Kamen u cilju izrade deonice autoputa E75, Koridor 10

    Kričak Lazar, Abolmasov Biljana, Čebašek Vladimir, Negovanović Milanka, Marjanović Miloš, Pejić Marko, Marković Jovan, Milanović Stefan, Simić Nikola (2017)

  • Split-Desktop software for the analysis of fragment size distribution of blasted rock mass

    Milanka Negovanović, Lazar Kričak, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Snežana Ignjatović (2023)
    Drobljenje stena je najvažniji pokazatelj u proceni efekata miniranja pri proizvodnom miniranju u površinskoj eksploataciji. Stepen drobljenja stena ima veliki uticaj na efikasnost daljih operacija utovara, transporta, drobljenja i mlevenja. Optimalno drobljenje stena pri proizvodnom miniranju utiče na smanjenje ukupnih troškova proizvodnje. Stoga je pouzdana procena veličine drobljenja odminirane stenske mase veoma važno pitanje, ne samo u operacijama miniranja, već i u rudarskoj proizvodnji. Za predviđanje distribucije veličine komada odminirane stenske mase postoje različiti empirijski modeli. KUZ-RAM model omogućava ...
    Split-Desktop softver, drobljenje stena, miniranje, analiza, digitalna obrada fotografija

  • Eksploatacioni učinci ugljenih sistema na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje

    Marko Lazić, Filip Miletić, Milena Lekić, Veljko Rupar, Željko Petrović, Lazar Žujović (2021)
    U radu su analizirani eksploatacioni učinci ugljenih sistema na površinskom kopu Tamnava–Zapadno polje. Period analize je prvih šest meseci tekuće godine. Analiza je vršena sa aspekta ostvarene proizvodnje, kvaliteta uglja, efektivnog vremena rada, kapacitetnog i vremenskog iskoršćenja i zastoja sistema. Za poređenje podataka različitih parametara koji po svojoj prirodi nisu međusobno uporedivi, u radu su korišćene metode višekriterijumskog odlučivanja.
    proizvodnja uglja, zastoji, metode višekriterijumskog odlučivanja

  • Geotechnical Conditions for Construction of Savski Trg Metro Station as a Part of the Belgrade Metro Line One

    Nemanja Stanić, Dragoslav Rakić, Josip Isek, Slavoljub Simić (2024)
    In order to solve serious traffic congestion in Belgrade, a number of studies regarding the Belgrade Metro construction have been carried out since 1973. However, only in 2019, the routes of the future metro lines 1 and 2 were defined as a part of the General Metro Construction Project. The lines are designed to intersect at the location of Sava Square, where an interchange metro station will be built. It represents a complex geotechnical structure consisting of three different ...
    metro station, geotechnical modelling, displacements

  • Geotehnički uslovi izgradnje tunela „Debelo brdo“ na autoputu E-80 Niš - Pločnik

    Dragoslav Rakić, Radojica Lapčević, Irena Basarić Ikodinović, Dragan Lukić (2022)
    Tunel „Debelo brdo“ nazvan je po najizraženijem relјefnom obliku na ovoj drugoj deonici autoputa E-80 Niš – Pločnik. Osnovnu geološku građu na lokaciji tunela čini Mio-Plioceni kompleks heterogenog litološkog sastava. Izgradnja tunela je predviđena delom u otvorenom iskopu dužine 240 m, a delom sa podzemnim iskopom dužine 190 m. U zoni tunela, padina je okarakterisana kao uslovno stabilna, pa bi neadekvatna zasecanja mogla da izazovu klizanja terena. Iz tih razloga, u okviru rada posebno su prikazani geotehnički uslovi izgradnje ...
    Tunel „Debelo brdo“, Geotehnički parametri, Privremene kosine, Šipovi, Podgrada.
    ... (temporary excavation securing by installing piles is provided), and the geotechnical conditions for tunnel excavation with a partially modified model in relation to the proposed design solution. Keywords: Debelo brdo tunnel, Geotechnical parameters, Temporary slopes, Piles, Tunnel support. ...
    ... nakon iskopa nakon iskopa kalote; d) zona plastifikacije nakon iskopa po - nem Iz tih razloga, efekti , razmatrani su na modifikovanom modelu, u kalote. i sa rezultatima na efekte koji se ostvaruju 12, dok je zbirni prikaz Slici 13. Dragoslav Radojica , Irena 46 a) ...

  • Frequency and Length of Syllables in Serbian

    Marija Radojičić, Biljana Lazić, Sebastijan Kaplar, Ranka Stanković, Ivan Obradović, Ján Mačutek, Lívia Leššová (2019)
    Basic analyses of several properties of syllables (the rank-frequency distribution, the distribution of length, and the relation between length and frequency) in Serbian is presented. The syllabification algorithm used combines the maximum onset principle and the sonority hierarchy. Results indicate that syllables behave similarly to words as far as mathematical models are concerned, but values of parameters in models for syllables are quite different from those for words.
    frekvencije slogova, dužina slogova, srpski jezik

  • Prioritization of strategic measures for strengthening the security of supply of the Serbian natural gas sector

    Boban Pavlović, Dejan Ivezić, Marija Živković (2020)
    To strengthen the security of supply of the Serbian gas sector, it is necessary to analyze the impact of planned strategic measures. The analysis involves the identification of the most influential threats to the security of natural gas supply and prioritization of the strategic measures for overcoming the consequences of threats. The proposed methodology is based on Fuzzy Analytic Hierarchy Process. The obtained weights for the identified threats and strategic measures are formed according to experts' judgments. The results ...
    Sigurnost snabdevanja, Donošenje odluka, Snabdevanje prirodnim gasom, Fazi AHP, Energetski indikatori
    ... and compares the results with the N-1 and the HHI. Finally, Section 6 presents the conclusion and policy implications. 2. Model for prioritizing strategic measures The model for prioritizing strategic measures in the field of security of natural gas supply is developed based on other similar models ...
    ... bilateral and multilateral agreements have been reached. Fig. 3 shows the hierarchical model for prioritizing strategic mea- sures to enhance the security of natural gas supply in Serbia. 4. Implementation of the model The identification of the threats and the strategic measures is fol- lowed by the ...
    ... chosen and adopted strategy inevitably has consequences for the whole society. Therefore, this work proposes the model for ranking the threats and prioritizing the strategic measures. The model considers and pro- cesses the expressed experts’ judgments using FAHP for the prioritization. The obtained ...

  • Analiza softvera za projektovanje ESP sistema

    Aleksandar Sredojević (2024)
    U momentu kada pritisak na dnu bušotine nije dovoljan da savlada ukupne gubitke pritisaka od dna bušotine do separatora, proizvodnja pomoću ležišne energije nije više moguća i bušotina prestaje sa eruptivnim radom. Kako bi ponovo omogućili proizvodnju fluida iz bušotine, potrebno je primeniti neke od mehaničkih metoda eksploatacije. Najprimenljivije mehaničke metode eksploatacije su: gas lift (GL), dubinske pumpe sa klipnim šipkama (SRP), električne uronjene centrifugalne pumpe (ESP), zavojne pumpe (PCP) i hidraulične pumpe (HP). Jadna od tih metoda koja ...
    električna centrifugalna pumpa (ESP), proizvodnja fluida, mehaničke metode eksploatacije, Prosper, Pipesim
    ... operacijama. Softver podržava različite tipove modela ı omogućava detaljnu analizu kroz grafičke prikaze i tabelarne rezultate (Schlumberger, 2022). Pipesim model je prikaz sistema protoka koji se može koristiti za simulaciju protoka fluida kroz sistem. Model može biti Jedna bušotina sa ili bez povezane ...
    ... integrisanom modelovanju proizvodnje (IPM) Jjer omogućava izradu modela bušotine koji se može povezati sa GAP-om ı MBAL – om (takođe PETEX-ovi softveri) (Petroleum Experts 2022). Omogućava izradu pouzdanih i konzistentnih modela bušotina, pokrivajući sve aspekte modelovanja bušotina, uključujući: ...
    ... kompleksna mreža protoka (Schlumberger, 2022) Pipesim režimi za izgradnju modela uključuju: • Režim fokusiran na bušotine (Well-centric mode) • Režim fokusiran na mrežu (Network-centric mode) (Schlumberger, 2022) Za izgradnju modela jedne bušotine sa povezanim površinskim cevima i opremom preporučuje ...

  • Industrija 4.0 - koncept prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) u rudarstvu

    Predrag Jovančić, Vesna Damnjanović, Dragan Ignjatović, Miloš Tanasijević, Stevan Đenadić (2019)
    Četvrtu industrijsku revoluciju – Industriju 4.0 karakteriše upotreba cyber-fizičkih sistema. Da bi se postigla optimalna strategija održavanja (ali i eksploatacije), neophodno je razviti sisteme koji podržavaju napredne inteligentne sisteme održavanja ili tehnologije pametnog održavanja. Iz toga su proizašli postulati Prediktivnog održavanja 4.0 (PdM 4.0) koji definišu veoma blisku budućnost u oblasti održavanja tehničkih sistema pa i rudarske opreme. PdM 4.0 uključuje iskorišćenje snage veštačke inteligencije za stvaranje stalnog uvida u otkrivanje uzroka i anomalija u radu opreme, koje se ...
    rudarstvo, prediktivno održavanje PdM 4.0, Industrija 4.0
    ... kompjuterizovanom modelu. 95 Slika 1.1. Hronologija industrijskih revolucija / vremenska linija Industrija 4.0 je termin koji se koristi u savremenom svetu proizvodnje kako bi označio četvrtu industrijsku revoluciju, koju karakteriše široko rasprostranjena upotreba cyber-fizičkih sistema ...
    ... pored fizičkih zadataka. Zagovornici Industrije 4.0 smatraju da nova industrijska integracija cyber tehnologije omogućava autonomiju računarskih mašina bez presedana. Kada se u potpunosti primenjuje na svim nivoima, Industrija 4.0 stvara autonomne mreže koje mogu da implementiraju fizičke zadatke ...
    ... (Reaktivno održavanje) Industrija 2.0 (Preventivno održavanje) Industrija 3.0 (Prediktivno održavanje) Industrija 4.0 (Sistem cyber-fizičkog održavanja) Cyber fizički sistem se zasniva na praćenju stanja opreme, prema uslovima korišćenjabežičnih senzora tokom čita- vog procesa kako bi se nadgledao ...

  • Integrisanje heterogenih leksičkih resursa

    Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Duško Vitas, Ivan Obradović, Gordana Pavlović-Lažetić (2004)
    Osnovna aktivnost Grupe za obradu prirodnih jezika na Matematičkom fakulteta Univeziteta u Beogradu je usmerena na razvoj različitih resursa za obradu srpskog jezika. Među njima su posebno značajni sistem morfoloških rečnika srpskog jezika razvijenih u okviru mreže RELEX [1] i semantička mreža (tipa wordnet) za srpski jezik razvijena u okviru međunarodnog projekta Balkanet. Radi se o dva heterogena leksička resursa, razvijena na osnovu sasvim različitih modela, koji samim tim sadrže i različite vrste leksičkih informacija. Integracijom ovih resursa, informacije ...
    lekisički resursi, obrada prirodnog jezika, rečnici

  • The application of ArcGIS for assessing the potential of solar energy in urban area: The case of Vranje

    Boban Pavlović, Milica Pešić-Georgiadis (2019)
    In order to determine the solar energy potential for a specified location, it is crucial to consider the latitude, altitude, slope, terrain morphology, atmospheric conditions, etc. Such a complex calculation and mapping of solar energy can be done using the ArcGIS geoprocessing tool, named Area Solar Radiation (ASR). By using the ASR tool, supported with the adequate input data, it is possible to calculate the maximum solar radiation energy (irradiation) for a defined area and for a specified time ...
    Obnovljivi izvori energije, potencijal solarne energije, GIS, mapiranje solarnog potencijala

  • Чији је пример? Анализа лексичких обележја на примерима Речника САНУ

    Бранислава Б. Шандрих, Ранка М. Станковић, Мирјана С. Гочанин (2019)
    У овом раду поставља се питање: да ли се може утврдити ко је аутор неког текста уколико се анализирају искључиво његова лексичка обележја? Како бисмо покушали да добијемо одговор на ово питање, посматрали смо примере у оквиру речничког чланка појединачне лексеме Речника САНУ, који су забележени у пет томова (и то: I, II, XVIII, XIX и XX). Сваки пример је преузет из неког извора на шта упућују скраћенице, наведене у заградама. Од преко 5.000 понуђених извора, определили смо се ...
    идентификација ауторства, лексичка обележја, анализа обележја, примери Речника САНУ

  • Application of Project Management Process on Environmental Management System Improvement in Mining-Energy Complexes

    Jelena Malenović Nikolić, Dejan Vasović , Ivana Filipović , Stevan Mušicki, Ivica Ristović (2016)
    menadžment, rudrastvo i energetski kompleksi, okruženje, održivi razvoj, mrežno planiranje

  • Ventex: an expert system for mine ventilation systems analysis

    Nikola Lilić, Ranka Stanković, Ivan Obradović (1997)
    roblems relating to mine ventilation systems analysis are usually of a very complex nature. They involve the estimation of numerous interdependent parameters pertaining to the network status, ventilation status, ventilation system stability, air current losses, climate conditions, gas state, fire risk and dangerous dust pollution risk. The solution to these problems relies, to a great extent, on numerical methods. With the development of computer technology these methods were incorporated as numerical routes in software packages, such as the mine ...
    expert system, mine ventilation
    ... global strategy of mine ventilation system analysis used in the VENTEX system and its formalisation using a modi�cation of the object-oriented analysis model as well as the basic architecture of the system. The main features of the implemented system are https://www.osti.gov/etdeweb/ https://www.osti.g ...

  • Upravljanje proizvodnjom nafte – novi alat na bazi fazi logike

    Мирослав Црногорац, Душан Даниловић, Лола Томић (2020)

  • CliRtheRoads: An Integrated Approach to Landslide Risk Management on Roads in Serbia

    Biljana Abolmasov, Ranka Stanković, Miloš Marjanović, Nikola Vulović, Uroš Đurić (2023)
    baza podataka o klizištima, mobilna aplikacija, upravljanje putevima, klimatske promene

  • Примена нумеричких метода у моделовању тецишта са освртом на различите реолошке услове

    Јелка Крушић (2023)
    Тецишта су комплексне појаве нестабилности које захтјевају истраживања и испитивањакоја до сада нису рађена код нас у области геотехнике. По механизму, начину активирањаи понашању покренутог материјала се знатно разликују од клизишта. Циљ оведисертације је била примјена нумеричких модела пропагације тецишта на примјеру двијепојаве које су се десиле у Србији као посљедица дјеловања циклона Тамара. Детаљноистраживање тецишта подразумијева теренско картирање, теренска истраживања илабораторијска испитивања одабраних узорака са терена. Од теренских истраживања напримјеру тецишта Селанац урађена су геофизичка истраживања Електричнетомографије док ...
    тециште, нумерички модели пропагације, циклон Тамара, геофизичка истраживања, лабораторијска испитивања, Селанац, Лева река, RAMMS, SPH geoflow, реолошки модел

  • Review: Methodological approaches and research techniques for addressing construction and remediation problems in karst reservoirs

    Saša Milanović, Ljiljana Vasić (2021)
    Earth and Planetary Sciences (miscellaneous), Water Science and Technology

  • Groundwater gravitational circulation of Karst Veliko Vrelo and Malo Vrelo springs by isotope and the noble gas method: case study of the Beljanica Massif

    Ljiljana Vasić, Laszlo Palcsu, Huang Fen (2019)
    Earth-Surface Processes, Geology, Pollution, Soil Science, Water Science and Technology, Environmental Chemistry