Претрага
858 items
-
SrpCNNeL: Serbian Model for Named Entity Linking
Ovaj rad predstavlja razvoj modela za prepoznavanje i povezivanje imenovanih entiteta (NEL) sa bazom znanja Vikipodaci za srpski jezik pod nazivom SrpCNNeL. Model je obučen da prepozna i poveže sedam različitih imenovanih tipova entiteta (osobe, lokacije, organizacije, profesije, događaji, demoni i umetnička dela) na skupu podataka koji sadrži rečenice iz romana, pravnih dokumenata, kao i rečenice generisane iz znanja Vikipodataka baza i Leksimirka leksička baza podataka. Dobijeni model je pokazao dobre performanse, postigavši F1 rezultat od 0,8 na test ...Milica Ikonić Nešić, Saša Petalinkar, Ranka Stanković, Miloš Utvić, Olivera Kitanović. "SrpCNNeL: Serbian Model for Named Entity Linking" in Annals of Computer Science and Information Systems, IEEE (2024). https://doi.org/10.15439/2024F8827
-
Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa
Snežana Ignjatović (2023)Geofizičke metode istraživanja imaju veoma veliki značaj pri definisanju Zemljine potpovršine, pošto podaci dobijeni geofizičkim merenjima mogu da se koriste za izradu geofizičko – geološkog modela za prostor koji se istažuje. Na primeru sevrnog dela Timočkog magmatskog kompleksa (TMK) u radu je prikazano kako se primenom geofizičkih (aeromagnetskih i gravimetrijskih) i geoloških podataka može napraviti model istažnog terena u cilju definisanja potpovršine. TMK predstavlja najveće vulkansko područje u Srbiji, koje se nalazi u istočnoj Srbiji. Rezultati geofizičko-geološkog ...Snežana Ignjatović. "Primena aeromagnetskih i gravimetrijskih podataka pri izrad geofizičkog-geološkog modela dela Timočkog magmatskog kompleksa" in 14. simpozijum sa međunarodnim učešćem "Rudarstvo 2023", Zlatibor 30.maj-2. jun 2023, Beograd : Institut za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina (2023)
-
Business Models for Small-scale Biomass Projects Development
Biomass is recognized as the most promising renewable energy source in Serbia. The share of biomass in Serbian final energy consumption is over 10%, but mostly related to traditional use in stoves and ovens. One of the main obstacles for wider implementation of contemporary biomass facilities is the inexperience of consumers and stakeholders in the implementation of “innovative” business models, especially in the cases of small-scale projects. In this paper, three different business models (public utility company, energy cooperative ...Dejan Ivezić, Miodrag Gluščević, Marija Živković. "Business Models for Small-scale Biomass Projects Development" in 19th International Conference on Thermal Science and Engineering of Serbia, Niš : Faculty of Mechanical Engineering (2019)
-
Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом
Dražana M. Tošić (2016-08-26)Приликом израде подземних просторија у стјенској маси долази до нарушавања природне равнотеже напонских стања стијенског масива који су владали прије израде тих просторија, при чему долази до појаве прертасподјеле напона и његове концентрације у појединим правцима и тачкама, односно долази до појаве пластичних деформација које су праћене ломљењем стијенске масе и кретањима материјала према откопаном простору...модел, метод коначних елемената, просторија отварања, напон, дефеормација стијенског масива, алгоритам функционалних зависностиDražana M. Tošić. "Развој модела конструкције просторија отварања рудника са подземном експлоатацијом" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-26)
-
Upotreba lidar tehnologije i digitalne fotogrametrije primenom iPhone pametnih telefona na primeru rudnika "Rudnik"
Nikola Mirković, Luka Crnogorac, Aleksa Paunović. "Upotreba lidar tehnologije i digitalne fotogrametrije primenom iPhone pametnih telefona na primeru rudnika "Rudnik"" in 15. Simpozijum „Rudarstvo 2024“ Održivi razvoj u rudarstvu i energetici, Vrnjačka banja, 21-24. maj 2024., Beograd : Institut za tehnologiju nuklearnih i drugih mineralnih sirovina (2024)
-
Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa
Mirjana V. Banković (2018-07-13)Profitabilna eksploatacija sve složenijih ležišta je težak zadatak koji zavisi odtemeljnog procesa analize, planiranja i projektovanja rudnika. Izvodljiv strateškiplan mora da zadovoljava društvena, regulatorna, tehnološka, geometrijska iekonomska ograničenja. Kako bi se postigao osnovni cilj, odnosno profitabilnost iodrživost rudarskog projekta na duži period, neophodno je unapređenjematematičkih modela i informatičke podrške procesima planiranja i optimizacijekoji će omogućiti efikasnu realizaciju ovih ciljeva...tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projektaMirjana V. Banković. "Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2018-07-13)
-
Hidrodinamičke karakteristike izvorišta "Nepričava" za vodosnabdevanje Lazarevca
Izvorište "Nepričava" nalazi se između sela Rubibreze i Slovca na ravničarskom terenu aluvijalne ravni reke Kolubare. Zahvatanje podzemnih voda za vodosnabdevanje Lazarevca vrši se preko šest bunara: Bla-3/3, Bla-4, Bla-7/2, Bla-9/2 i Bla-11, promenljivim kapacitetom od 100-130 l/s u zavisnosti od potreba potrošača. Podzemne vode se zahvataju iz karstno - pukotinske izdani pod pritiskom. Za potrebe ocene rezervi podzemnih voda na ovom izvorištu rađen je hidrodinamički model režima podzemnih voda. Hidrodinamički model je izrađen kao višeslojni model sa ukupno ...Dušan Polomčić, Jelena Ratković, Vesna Ristić Vakanjac, Dejan Drašković, Slavko Špadijer. "Hidrodinamičke karakteristike izvorišta "Nepričava" za vodosnabdevanje Lazarevca" in 17. Srpski simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Pirot, 2-6 oktobar 2024, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.13739612
-
Kvantitativne karakteristike eksploatacionog režima podzemnih voda na izvorištu "Jaroš" - Sombor
Izvorište "Jaroš" formirano je na prostoru SOmbora. Podzemne vode koje se zahvataju na izvorištu sa ukupno 18 bunara koriste se za vodosnabdevanje grada Sombora, prigradskih i okolnih naselja. Podzemne vode se zahvataju iz zbijenog tipša izdani sa slobodnim nivoom kvartarne starosti. Hidrodinamički model režima podzemnih voda izrađen je u cilju analize eksploatacionog režima i bilansa podzemih voda na izvorištu "Jaroš". Primenom hidrodinamičkog modela zasnovanog na numeričkoj metodi konačnih razlika određen je bilans podzemnih voda za područje istraživanja predmetnog izvorišta, ...Dušan Polomčić, Jelena Ratković, Vesna Ristić Vakanjac, Dejan Tadić, Bojan Hajdin. "Kvantitativne karakteristike eksploatacionog režima podzemnih voda na izvorištu "Jaroš" - Sombor" in 17. Srpski simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Pirot, 2-6 oktobar 2024, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.13739557
-
Sprega neuronskih mreža i numeričkih modela zadefinisanje sigurnih rastojanja kod razletanja komada pri miniranju
Saša S. Stojadinović (2013-09-16)Doktorska disertacija sa navedenim naslovom prezentuje rezultate istraživanjaproblema razletanja komada pri miniranjima. Cilj istraživanja bio je kreiranje opšteg iuniverzalno primenljivog modela za prognozu maksimalnih dometa razletelih komada idefinisanje sigurnih rastojanja. Kombinacijomterenskih istraživanja, numerikogmodeliranja balistikih trajektorija razletelih komada i adaptivne prirode neuronskihmreža definisan je koncept neuro-numerike sprege. Sprega je objedinila univerzalnuprimenljivost numerikog modela i sposobnost prilagoavanja neuronskih mrežalokalnim uslovima u opšti model za prognozu maksimalnih dometa razletelih komada.Za potrebe sprege, a kao integralni deo disertacije, razvijen je metod za odreivanjekoeficijenta ...Razletanje, miniranje, domet, sigurna rastojanja, numeriki modeli,neuronske mreže, sprega, verifikacijaSaša S. Stojadinović. "Sprega neuronskih mreža i numeričkih modela zadefinisanje sigurnih rastojanja kod razletanja komada pri miniranju" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-16)
-
Determining the Groundwater Balance and Radius of Influence Using Hydrodynamic Modeling: the Case Study of the Groundwater Source “Šumice” (Kikinda, Serbia)
A groundwater flow model was developed to simulate groundwater extraction from the public water supply source of the City of Kikinda. The hydrodynamic model includes the municipal groundwater source of Kikinda (Šumice and the Jezero Well), but also an extended area where there are groundwater sources that provide water supply to three factories: (MSK, TM and LŽT - Kikinda). Hydrodynamic modeling, based on the numerical method of finite differences will show the groundwater balance of the sources in the ...Dušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Zarić. "Determining the Groundwater Balance and Radius of Influence Using Hydrodynamic Modeling: the Case Study of the Groundwater Source “Šumice” (Kikinda, Serbia)" in Journal of Sustainable Development of Energy, Water and Environment Systems (2015). https://doi.org/10.13044/j.sdewes.2015.03.0017
-
BERT Downstream Task Analysis: Named Entity Recognition in Serbian
This paper compares different architectures and techniques for preparing named entity recognition (NER) models for the Serbian language via integrating BERT with spaCy. Models were trained to recognize seven different named entity types (persons, locations, organisations, professions, events, demonyms, and artworks), and are trained on the dataset containing Serbian novels published between 1840 and 1920, publicly available newspaper articles and sentences generated from the Wikidata knowledge base and Leximirka lexical database. We explore various configurations and several training pipelines ...... multilingual model, cased ver- sion. This model is cased and trained on the same dataset. It was included because on average it is twice as fast as the base model[09]. 3. xim-roberta-large-finetuned-conll03-english (xiIm-r-BERT in further text) is a large multi-lingual language model, trained on ...
... largest models used in this work. 7. SRoBERTa-Fis another RoBERTa model trained on Leipzig Corpus, OSCAR, srWac, hrWac, cc100-hr and cc100-sr (43 GB of text). It is the smallest model here with 80M parameters [18]. Each model is used to train the three configurations, as explained in Sect. 2.3 ...
... tasks, such as the SpCCNNER model and SrpNER, which do not use transformers, the answer to the first research question regarding how the integration of BERT into the spaCy NER pipeline improves model performance for the Serbian language was provided. 2.3. Model Training AlI 24 models in this ...Milica Ikonić Nešić, Saša Petalinkar, Mihailo Škorić, Ranka Stanković. "BERT Downstream Task Analysis: Named Entity Recognition in Serbian" in Lecture Notes in Networks and Systems, Springer Nature Switzerland (2024). https://doi.org/10.1007/978-3-031-71419-1_29
-
Linearization of Input Signal as a Necessary Tool in Stochastic Modeling of Karst Groundwater
Veljko Marinović (2021)Modelling of karst hydrogeological systems is a very complicated task, bearing in mind that for a deterministic model one should know the internal physical processes of precipitation transformation into discharge, while for a stochastic model nonlinear dynamic systems such as karst should be simulated by linear regression equations. Stochastic models need linearization of input time series due to often large residual in the recession period. This occur because the model is not able to absorb single rain episodes, which ...Veljko Marinović. "Linearization of Input Signal as a Necessary Tool in Stochastic Modeling of Karst Groundwater" in Karst: From Top to Bottom, Belgrade, 6.6.2021., Belgrade : Centre for Karst Hydrogeology (2021)
-
Application of Peleg model on mass transfer kinetics during osmotic dehydratation of pear cubes in sucrose solution
Vesna Pavelkić, Tanja Brdarić, Marija Petrović, Gavrilo Šekularac, Milica Košević, Lato Pezo, Marija Ilić (2015)The applicability of Peleg model was investigated for predicting mass transfer kinetics during the osmotic dehydration (OD) process of pears, at different concentrations (40, 60 and 70%, w/w) and temperatures (20, 35 and 50 °C) of sucrose solution. Increase in sucrose solution concentration resulted in higher water loss (WL) and solid gain (SG) values through the osmotic treatment period. After 360 min of osmotic treatment of pears, WL ranged from 23.71 to 31.68% at 20 °C, from 24.80 to ...Vesna Pavelkić, Tanja Brdarić, Marija Petrović, Gavrilo Šekularac, Milica Košević, Lato Pezo, Marija Ilić. "Application of Peleg model on mass transfer kinetics during osmotic dehydratation of pear cubes in sucrose solution" in Chemical Industry and Chemical Engineering Quarterly (2015). https://doi.org/10.2298/CICEQ141014004P
-
Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac
Teodora Kaličanin (2024)Svaki neželjeni zvuk u prirodi se može definisati kao buka. Buka svakodnevno utiče na ljude i predstavlja pretnju po ljudsko zdravalje. Zbog toga su nastale mnoge metode za merenje, proračun i saniranje ovog problema.Tema ovog završnog rada master studija je modeliranje buke u zoni površinskog kopa ''Ljubija''. Opisani su pojam buke i zvuka kao osnov za kasnije iznesene podatke, kao i tipovi i različiti izvori buke. Prikazane su metode merenja buke i uređaji koji se u tom procesu koriste. Obrađen ...... Pitanja modeliranja 31 Primena modela: izvršavanje Korišćenje modela i analiza rezultata za modela donošenje odluka Analiza scenarija Ocena predikcije Ocena propisa Analiza politike i vrednovanje • „Naknadna revizija modela 7.2. Razvoj modela Ovaj deo procesa modeliranja počinje ...
... utvrdi da modeli daju korisne informacije za proces donošenja odluka pri rešavanju datog problema. Tri glavna koraka u procesu razvoja modela mogu biti [4]: • Specifikacija ekološkog problema za koji je model namenjen i razvoja konceptualnog modela, • Procenailirazvoj okvira modela, • Para ...
... kvantitet podataka podržava izbor modela? Da li struktura modela odražava sve relevantne ulaze opisane u konceptualnom modelu? Da li je razvijen softverski kod modela? Ako Je tako, da li je verifikovan? Razvoj alata za primenu Projektant u ovoj fazi procesa popunjava model sa [4]: 7.6. specifičnim ...Teodora Kaličanin. Modeliranje buke u zoni površinskog kopa Ljubija ležišta Ciganuša - Škorac, 2024
-
Analysis of the Influence of Burden Deviation from the Designed One on the Intensity of the Blast Vibration
Stefan Milanović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Nikola Simić, Jovan Marković, Nikola Đokić (2023)This paper presents an analysis of the influence of burden deviation from the designed one on the intensity of blasting vibrations through the use of laboratory and field examinations. By definition, the burden represents the shortest distance from the axis of an explosive column charge to the free surface. It should be measured along the entire hole length, although, in practice, it is often measured only on the bench surface as the shortest distance from the axis of the ...Stefan Milanović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Nikola Simić, Jovan Marković, Nikola Đokić. "Analysis of the Influence of Burden Deviation from the Designed One on the Intensity of the Blast Vibration" in Applied Sciences, MDPI AG (2023). https://doi.org/10.3390/app132312837
-
Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization
Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)Postavljeni konceptualni model hidrogeotermalnog sistema Brusa sa širom okolinom testiran je primenom različitih hidrohemijskih i izotopskih metoda u cilju njegove verifikacije i karakterizacije. Rezultati su ukazali na atomsfersko poreklo geotermalnih fluida i na razviće primarnih rezervoara u okviru karbonatnih stena. Prvi rezervoar formiran je u okviru krečnjaka gornjotrijakse starosti, dok drugi rezervoar egzistira u okviru trijskaih mermera. Zone prihranjivanja locirane su u zapadnom delu terena. Sistemi gravitacionih raseda kontrolišu kretanje fluida u sistemu, dok proces jonske izmene dominira u ...Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović. "Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geotermalna karakterizacija sistema / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - system geothermal characterization" in XVII Srpski simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem , Pirot, Serbia, 02-06. October 2024, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.13739443
-
Concepts for Improving Machine Learning Based Landslide Assessment
... 7 Confusion matrices (1) Example/model Model outcomes class 1 0 Original class 1 9900 100 10,000 0 90 10 100 P 9990 110 10,100 (2) Example/model Model outcomes class 1 0 Original class 1 9000 1000 10,000 0 10 90 100 P 9010 1090 10,100 (3) Example/model Model outcomes class 1 0 Original class ...
... prediction for the City of Belgrade case study: a RF model trained on 25 and tested on 25 m resolution dataset, b RF model trained on 100 and tested on 25 m resolution dataset, c SVM model trained on 25 and tested on 25 m resolution dataset, d SVM model trained on 100 and tested on 25 m resolution dataset ...
... Success and prediction rates curves for RF, 100–50 model Fig. 11 Landslide prediction for Halenkovice case study: a SVM model trained on 10 and tested on 10 m resolution dataset, b SVM model trained on 30 and tested on 10 m resolution dataset, c SVM model trained on 20 and tested on 10 m resolution dataset ...Miloš Marjanović, Mileva Samardžić Petrović, Biljana Abolmasov, Uroš Đurić. "Concepts for Improving Machine Learning Based Landslide Assessment" in Natural Hazards GIS-based Spatial Modeling Using Data Mining Techniques, Advances in Natural and Technological Hazards Research, volume 48, Springer Nature Switzerland AG 2019 (2019). https://doi.org/10.1007/978-3-319-73383-8_2
-
Representativeness of hydrodynamic models - overview of modern technics in model developing and model calibration
Polomčić Dušan, Bajić Dragoljub, Ratković Jelena. "Representativeness of hydrodynamic models - overview of modern technics in model developing and model calibration" in Proceedings of the XV Serbian Symposium on Hydrogeology, Belgrade:University of Belgrade - Faculty of mining and geology (2016): 33-50
-
Reprezentativnost hidrodinamičkih modela – prikaz savremenih tehnika u izradi i etaloniranju modela
MODFLOW, nestruktuirane mreže, PEST, pojedinačnog razlaganja parametara, metoda Null Space Monte CarloDušan Polomčić, Dragoljub Bajić, Jelena Ratković. "Reprezentativnost hidrodinamičkih modela – prikaz savremenih tehnika u izradi i etaloniranju modela" in Zbornik radova XV Srpski simpozijum o hidrogeologiji sa međunarodnim učešćem, Kopaonik, 14-17. septembar 2016. godine, Rudarsko-geološki fakultet (2016)
-
Application of the autoregressive model, grey model and biplot method to groundwater sources
Jelena Ratković, Dušan Polomčić, Zoran Gligorić, Dragoljub Bajić. "Application of the autoregressive model, grey model and biplot method to groundwater sources" in Proceedings of the XVIII Serbian Geological Congress, Divčibare, Serbia, 01-04 June 2022, Serbian Geological Society (2022)