Претрага
121 items
-
Dvodimenzionalna geometrijska morfometrija prvih gornjih molara hominina sa teritorije Srbije - taksonomska i metodološka analiza
Predrag N. Radović (2022)Primarni cilj ove studije tiče se taksonomske identifikacije fosilnih prvih gornjih molara (M1) hominina pronađenih u Srbiji, primenom metoda dvodimenzionalne (2D) geometrijske morfometrije. U prvoj (metodološkoj) fazi istraživanja ispitana je efikasnost 16 različitih pristupa (geometrijskih modela) u klasifikaciji M1 neandertalaca i anatomski modernog čoveka. Modeli su testirani na dva seta okluzalnih projekcija krunica (n = 34 i n = 64) dobijenih orijentisanjem digitalnih 3D modela u virtuelnom okruženju ili fotografisanjem fizičkih primeraka zuba. Prilikom testiranja primenjena je klasifikacija zasnovana ...2D geometrijska morfometrija, prvi gornji molar (M1), taksonomska identifikacija, neandertalci, anatomski moderni ljudi, Pešturina, Velika Balanica, SrbijaPredrag N. Radović. Dvodimenzionalna geometrijska morfometrija prvih gornjih molara hominina sa teritorije Srbije - taksonomska i metodološka analiza, Beograd : [P. Radović], 2022
-
Dimenzionisanje deponija za ugalj
Dinko Knežević, Božo Kolonja, Ranka Stanković, Aleksandra Tomašević, Dragana Nišić. "Dimenzionisanje deponija za ugalj" in Jedanaesta međunarodna konferencija o površinskoj eksploataciji OMC, 2014, Zlatibor, 15-18 oktoba 2014, Zlatibor : Jugoskovenski komitet za površinsku eksploataciju (2014)
-
Stratigraphic implications of the Mio-Pliocene geodynamics in the area of Mt. Avala: new evidence from Torlak Hill and Beli Potok (Belgrade, Serbia)
Mt. Avala is located on the southern margin of the Pannonian basin (SPB), a border zone between the uplifted morphostructures of the Dinarides and Carpathian-Balkanides. Similar to the Pannonian basin, tectonostratigraphic evolution of the Mt. Avala area during the last 23 Ma has is characterized by syn- and post-rifting processes as well as tectonic inversion. Here, we present the results of field investigations of the Miocene‒Pliocene dynamics that led to different spatial positions of the same stratigraphic units (e.g. ...Ljupko Rundić, Meri Ganić, Slobodan Knežević, Dejan Radivojević, Miloš Radonjić. "Stratigraphic implications of the Mio-Pliocene geodynamics in the area of Mt. Avala: new evidence from Torlak Hill and Beli Potok (Belgrade, Serbia)" in Geologia Croatica (2019). https://doi.org/10.4154/gc.2019.11
-
An Integrated Approach to Landslides Risk Management for Local and National Authorities
Biljana Abolmasov, Miloš Marjanović, Uroš Đurić, Jelka Krušić. "An Integrated Approach to Landslides Risk Management for Local and National Authorities" in Progress in Landslide Research and Technology, Volume 2 Issue 2, Springer Cham (2023). https://doi.org/https://doi.org/10.1007/978-3-031-44296-4_20
-
Mapping and classifying large deformation from digital imagery: application to analogue models of lithosphere deformation
kontinentalna tektonika: kompresija, kontinentalna tektonika: ekstenzija, kontinentalna tektonika: transkurentni i transformni rasedi, pukotine, rasedi, zone snažnih deformacija, kinematika deformacija kore i omotača, teorijska mehanika, modelovanjeTaco Broerse, Nemanja Krstekanić, Cor Kasbergen, Ernst Willingshofer. "Mapping and classifying large deformation from digital imagery: application to analogue models of lithosphere deformation" in Geophysical Journal International, Oxford University Press (OUP) (2021). https://doi.org/10.1093/gji/ggab120
-
Strain partitioning in a large intracontinental strike-slip system accommodating backarc-convex orocline formation: The Circum-Moesian Fault System of the Carpatho-Balkanides
Nemanja Krstekanić, Liviu Matenco, Uroš Stojadinović, Ernst Willingshofer, Marinko Toljić, Daan Tamminga (2022)oroklini, raspodela deformacija, transkurentna kretanja, Karpato-balkanidi, Cirkum-mezijski rasedni sistemNemanja Krstekanić, Liviu Matenco, Uroš Stojadinović, Ernst Willingshofer, Marinko Toljić, Daan Tamminga. "Strain partitioning in a large intracontinental strike-slip system accommodating backarc-convex orocline formation: The Circum-Moesian Fault System of the Carpatho-Balkanides" in Global and Planetary Change, Elsevier BV (2022). https://doi.org/10.1016/j.gloplacha.2021.103714
-
Evidence of Variscan and Alpine tectonics in the structural and thermochronological record of the central Serbo-Macedonian Massif (south-eastern Serbia)
... the Lower Com- plex and the Vlasina Unit are referred to as the Ograzh- den Unit (Dimitrijević 1967; Zagorchev 1984; Dabovski et al. 2002) and Morava Unit (e.g. Zagorchev 1985, 1993), respectively. The SMM can be followed farther southwards into Greece, where the Vertiskos unit is usually correlated ...
... Kobila shear zone (Fig. 6). Vranjska Banja area Metamorphic rocks of Vranjska Banja area, located between the Surdulica granodiorite and the Južna Morava River (Fig. 2), were traditionally attributed to Vlasina Unit, although they show evidence of higher metamorphic grade than the greenschist facies ...
... was distinguished only where it intersects composite foliation at high angles in medium- to low-grade rocks, generally in areas close to Južna Morava River (Fig. 3). Maximum of Sxy is dipping towards the north-east at a moderate angle, but a significant population of subvertical cleavage striking ...Milorad D. Antić, Alexandre Kounov, Branislav Trivić, Richard Spikings, Andreas Wetzel. "Evidence of Variscan and Alpine tectonics in the structural and thermochronological record of the central Serbo-Macedonian Massif (south-eastern Serbia)" in International Journal of Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2016). https://doi.org/10.1007/s00531-016-1380-6
-
Link between active tectonics/faulting and mineral and thermal water occurrence in Republic of North Macedonia
Hristina Petrova, Uroš Stojadinović, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Katarzyna Wątor, Piotr Rusiniak, Ewa Kmiecik (2024)According to the tectonic architecture of the Balkan Peninsula, the territory of Macedonia belongs to the Dinarides, Rhodope and Carpatho-Balkanides. In a relatively small area, Macedonia has a very complex geological and tectonic structure, which was shaped by intense and long-term processes, followed by magmatism of a wide spectrum, from the ultrabasic to the acidic. From a stratigraphic point of view, geological formations consist of the oldest Precambrian high-grade metamorphic rocks to the youngest Quaternary deposits, and such a ...Hristina Petrova, Uroš Stojadinović, Boris Vakanjac, Vesna Ristić Vakanjac, Katarzyna Wątor, Piotr Rusiniak, Ewa Kmiecik. "Link between active tectonics/faulting and mineral and thermal water occurrence in Republic of North Macedonia" in Review of the Bulgarian Geological Society, Bulgarian Geological Society (2024). https://doi.org/10.52215/rev.bgs.2024.85.3.221
-
Hydrogeochemical distribution of Ca and Mg in groundwater in Serbia
... the Pannonian Plain and the central Baikans, lying between a massif and the Carpathian Mountains in the easr,, the l)inaric Alps in the west' and the Morava Valley - an intersection of land routes which lead southwards, towards Salonika, and eastwards, towards Asia Minor. The country is landlockecl and ...Petar Papić, Jovana Milosavljević, Marina Ćuk, Rastko Petrović . "Hydrogeochemical distribution of Ca and Mg in groundwater in Serbia" in Groundwater: Occurrence and Significance for Human Health, CRC Press, Balkema - Taylor & Francis Group (2014)
-
Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности
Brankica Majkić (2013-09-27)Старење бунара настаје као последица процеса корозије и колмирања. Процесекорозије могуће је спречити уградњом филтерских конструкција од материјалаотпорних на корозију. Колмирање може да настане без обзира на врсту материјалаод кога се праве бунарске конструкције, а процесом може бити захваћенаприфилтарска зона па и зона саме водоносне средине. Из тог разлога тезa јеусмеренa на процесе који доводе до колмирања бунара и последицe опадањaкапацитета водозахватних објеката. Полазна хипотеза је да бунари стареразличитом брзином у срединама различитог степена оксичности. Хидрохемијскеи микробиолошке карактеристике подземних ...старење бунара, алувијалне издани, степен оксичности средине,колмирање, бунарски талог, локални хидраулички губитак, дозвољене улазнебрзинеBrankica Majkić. "Старење бунара у алувијалним срединама различитог степена оксичности" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-09-27)
-
Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika
Anastasija Radovanović (2024)Za potrebe izrade rada na Master akademskim studijama ,,Rudarsko-geološkog fakulteta,,, studijskog programa Geotehnika, pod mentorstvom prof. dr Gordane Hadži-Niković , izvršena je detaljna analiza stabilnosti kosina nasipa na Vranjskoj petlji. Geotehnička istraţivanja i ispitivanja terena izveo je “Zavod za geotehniku iz Instituta za puteve a.d. Beograd”, a investitor je “Javno preduzeće, Putevi Srbije”.Metodološki pristup koji je korišćen za analizu stabilnosti kosina nasipa jeste kabinetsko istraživanje dostavljene dokumentacije i geostatički proračuni analize stabilnosti kosina nasipa, korišćenjem savremenih softverskih alata.Krajnji zaključak izvedenih istraţivanja je da ...... raznovrsnim valucima, dobro zaobljenim i promjenljive krupnoće. Aluvijum (al) ima najveće rasprostranjenje u dolinama Morave, i to je ujedno najširi aluvion. Takođe, aluvijum se javlja i u dolnini Banjske rijeke. Morava je u toku produbljivanja korita razarala meke jezerske sedimente u širokoj kotlini ...
... značajnu ulogu u stvaranju reljefa. Petlja zahvata tri morfo-genetski različita aluvijona: Moštaničke reke, reke Južne Morave i Banjske reke. Južna Morava predstavlja glavni vodeni tok istražnog područja i ima pravac kretanja od JZ ka SL Moštanička ı Banjska rijeka se ulivaju u Južnu Moravu. Miješanjem ...
... i šljunka (PL”P i PLP), aluvijalni pjeskoviti i glinoviti šljunkovi (al” i al') i proluvijalni glinovito-šljunkoviti depoziti (pr“). 31 Južna Morava je ravničarska i često plavna rijeka. Njene pritoke su Banjska i Moštanička rijeka, koje su veoma brze i povremeno bujične, što dovodi do erozije ...Anastasija Radovanović. Poboljšanje geotehničkih uslova izgradnje nasipa upotrebom geosintetika, 2024
-
Alpine thermal events in the central Serbo-Macedonian Massif (southeastern Serbia)
Milorad D. Antić, Alexandre Kounov, Branislav Trivić, Andreas Wetzel, Irena Peytcheva, Albrecht von Quadt (2015)Milorad D. Antić, Alexandre Kounov, Branislav Trivić, Andreas Wetzel, Irena Peytcheva, Albrecht von Quadt. "Alpine thermal events in the central Serbo-Macedonian Massif (southeastern Serbia)" in International Journal of Earth Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2015). https://doi.org/10.1007/s00531-015-1266-z
-
Geotehnički uslovi rekonstrukcije Zavičajnog muzeja u Jagodini
Milan Tokanović (2024)U radu su prikazana geotehnička istraživanja za potrebe rekonstrukcije Zavičajnog muzeja Jagodina.Zavičajni muzej u ulici Kneginje Milice br.82 u Jagodini, ima ozbiljna oštećenja pojedinih delova konstrukcije koja su nastala na objektu tokom više od 80 godina eksploatacije.Kako bi se trajno rešio problem dinamičke stabilnosti i statičke održivosti konstruktivnog sistema objekta,neophodno je bilo definisanje geotehničkih uslova u zoni interakcije prirodne sredine i konstrukcije predmetnog objekta.Izvedena su terenska i laboratorijska ispitivanja na osnovu kojih su dobijene geotehničke podloge. Na osnovu dobijenih geotehničkih podloga ...geotehnička istraživanja, Zavičajni muzej, temelji, fundiranje, nosivost, sleganje, istražne jame, laboratorijska geomehanička ispitivanja, Jagodina... Prostire se na površini od 470 km?, u podnožju Đurđevog brda, u ravnici oko Belice (koja je leva pritoka Velike Morave). Kroz teritoriju grada protiču reke Velika Morava i Lugomir, a zapadno od Velike Morave nalaze se planine, Juhor (755 metara) i Crni vrh (708 metara), koje pripadaju Rodopskim planinama ...
... prostora Na teritoriji opštine Jagodina najveći vodotoci su reke Velika Morava, Belica i Lugomir. Ostali vodotoci sa ovog područja su manjeg obima, ali mogu predstavljati opasnost za pojavu poplava: reka Osaonica, Štipljanska reka, Jošanička reka, kao i veći bujični potoci: Vranovački, Račnički, ...
... definisan optimalan raspored istražnih jama. U skladu sa raspoloživim prostorom, jame su projektovane u zonama sa najvećim deformacijama, odnosno na mestima najmarkantnijih pukotina. Najveće deformacije i pukotine na objektu vidljive su na delu gde je ranije bila bina, i gde je u toku rekonstrukcije ...Milan Tokanović. Geotehnički uslovi rekonstrukcije Zavičajnog muzeja u Jagodini, 2024
-
Evaluating the deep learning software tools for large-scale enterprises using a novel TODIFFA-MCDM framework
Zoran Gligorić, Ömer Faruk Görçün, Miloš Gligorić, Dragan Pamucar, Vladimir Simić, Hande Küçükönder (2024)duboko učenje, industrije velikih razmera, MAXC (maksimum kriterijuma), TODIFFA (totalni diferencijal alternative), izbor softvera za dubinsko učenjeZoran Gligorić, Ömer Faruk Görçün, Miloš Gligorić, Dragan Pamucar, Vladimir Simić, Hande Küçükönder. "Evaluating the deep learning software tools for large-scale enterprises using a novel TODIFFA-MCDM framework" in Journal of King Saud University - Computer and Information Sciences, Springer Science and Business Media LLC (2024). https://doi.org/10.1016/j.jksuci.2024.102079
-
SrpELTeC: A Serbian Literary Corpus for Distant Reading
U članku je predstavljen SrpELTeC, korpus razvijen u okviru akcije COST Distant Reading for European Literary History (CA16204). Svi romani u SrpELTeC-u su odabrani, pripremljeni i obeleženi korišćenjem zajedničkih principa uspostavljenih za sve jezičke zbirke u Evropskoj zbirci književnog teksta (ELTeC). Navedeni su izazovi i rešenja u pripremi SrpELTeC od nule. Svi romani su ručno kodirani u TEI sa bogatim metapodacima i strukturnim napomenama. Automatska anotacija je uključivala POS-označavanje, lematizaciju i imenovane entitete, oslanjajući se na resurse za obradu ...digital humanities, Serbian literature, text corpora, distant reading , linked data, named entity recognition, text analyticsRanka Stanković, Cvetana Krstev, Duško Vitas. "SrpELTeC: A Serbian Literary Corpus for Distant Reading" in Primerjalna književnost, Research Centre of the Slovenian Academy of Sciences and Arts (2024). https://doi.org/10.3986/pkn.v47.i2.03
-
Anticipated sulfur dioxide emissions from coal-fired power plants
Aleksandar Madžarevic, Predrag Jovančić, Stevan Đenadić, Filip Miletić, Miodrag Ristović, Miroslav Crnogorac (2024)Southeastern Europe (SEE), which includes Serbia, along with Germany and Poland, is one of the largest producers of solid fuels in Europe. Despite growing environmental concerns, coal, especially lignite, persists and remains the dominant fuel for electricity generation in this region. Concurrently, these power plants emerge as the predominant emitters of pollutants in all the observed states. To conduct a comprehensive analysis, data on major emitters within the European Union were gathered, allowing for a detailed comparison with SEE ...Aleksandar Madžarevic, Predrag Jovančić, Stevan Đenadić, Filip Miletić, Miodrag Ristović, Miroslav Crnogorac. "Anticipated sulfur dioxide emissions from coal-fired power plants" in Thermal Science, National Library of Serbia (2024). https://doi.org/10.2298/TSCI240308167M
-
A Teamwork-Based Protocol for a Holistic Approach to Selecting a Sustainable Mine Dewatering Management Plan
znanje eksperta, podzemne vode, primenjena matematika, fazi optimizacija, strategija održivog upravljanja, holistički sistemDragoljub Bajić, Sanja Bajić, Jelena Trivan, Ljubica Figun, Jelena Milovanović. "A Teamwork-Based Protocol for a Holistic Approach to Selecting a Sustainable Mine Dewatering Management Plan" in Sustainability , MDPI (2024)
-
Knowledge Graphs in the Era of Large Language Models: Opportunities and Challenges
Pojava velikih jezičkih modela (eng. Large Language Models ili LLMs) je značajno uticala na oblast veštačke inteligencije, naročito u oblastima obrade prirodnog jezika i generisanju teksta. Međutim, ključno ograničenje ovih modela leži u nedostatku strukturiranog znanja i sposobnosti zaključivanja, što otežava njihovu primenu u stvarnom svetu, gde se zahteva tačnost iznetih činjenica i zaključivanje na osnovu konteksta. S druge strane, grafovi znanja nude primamljivo rešenje. Oni pružaju bogat izvor strukturiranog znanja, tako što predstavljaju entitete i njihove relacije u ...grafovi znanja, veliki jezički modeli, obrada prirodnog jezika, strukturirano znanje, kvalitet podataka, objašnjiva veštačka inteligencija, bezbednost sadržaja na internetuDanka Jokić, Ranka Stanković, Jelena Jaćimović. "Knowledge Graphs in the Era of Large Language Models: Opportunities and Challenges" in South Slavic Languages in the Digital Environment JuDig Book of Abstracts, University of Belgrade - Faculty of Philology, Serbia, November 21-23, 2024., University of Belgrade - Faculty of Philology (2024)
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredinaBranko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)
-
Tectonic evolution of the Circum-Moesian orocline of the Carpatho-Balkanides: Paleomagnetic constraints
Emő Márton, Vesna Cvetkov, Miodrag Banješević, Gábor Imre, Aleksandar Pačevski. "Tectonic evolution of the Circum-Moesian orocline of the Carpatho-Balkanides: Paleomagnetic constraints" in Journal of Geodynamics, Elsevier BV (2024). https://doi.org/10.1016/j.jog.2024.102058