Претрага
524 items
-
Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu
Olivera Kitanović (2021)Rudarska proizvodnja obuhvata kompleksne tehnološke sisteme, što nameće potrebu za uspostavljanjem i unapređivanjem sistema upravljanja rizikom. Heterogenost i obim podataka neophodnih za upravljanje rizikom zahtevaju sistem koji ih na fleksibilan način integriše i omogućava njihovo optimalno korišćenje. Osnovni cilj ove disertacije je razvoj ontologije za domen rudarstva i na njoj zasnovanog modela za upravljanje rizikom. Njegova realizacija podrazumeva i implementaciju algoritama ekstrakcije informacija za popunjavanje ontologije, kao i odgovarajuće softversko rešenje. Razvoj modela obuhvata i značajno proširenje rudarskog korpusa, kao ...rudarstvo, rizik, upravljanje rizikom, procena rizika, ontologija, semantička mreža, ekstrakcija informacija, upravljanje znanjem, računarska lingvistika... 10–15 godina, do značajne krize snabdevanja. Manji budžeti za istraživanje, manji broj otkrivenih nalazišta i manje procene postojećih ležišta su zabrinjavajuće kada se ima u vidu rast potražnje mineralnih resursa kao rezultat globalnog rasta. Strategije za rast snabdevanja rudnika ogledaju se kroz pristup ...
... tehnološke kompanije mogu postati investitori sa namerom da skrate snabdevanje mineralima, naročito kada su u pitanju kobalt i litijum, takođe, države mogu sa sopstvenim kapitalom da postanu glavni akcionari radi obezbeđivanja snabdevanja za nacionalnu industriju i zaštitu radnih mesta, trgovci takođe ...
... obradu prirodnog jezika (NLP): metoda konačnih automata (Gross 1987) i upitni jezik CQL (eng. Corpus Query Language) zasnovan na podudaranju obrazaca u sistemu za upravljanje velikim količinama tekstualnih podataka CQP (eng. Corpus Query Processor) (Evert 2005). Tehnikama obrade prirodnog jezika su ...Olivera Kitanović. Ontološki model upravljanja rizikom u rudarstvu, Beograd : [O. Kitanović], 2021
-
A hundred years of Milutin Milanković's climate change theory - geological implications
Dejan Radivojević (2020)Миланковићева теорија циклуса објављена пре сто година је најважнија теорија у наукама које проучавају климу и имала је велики утицај на дисциплине које се баве Земљом. Ипак, његов рад је чекао више од педесет година да би добио потврду. Може се рећи да Миланковићев рад највећи утицај на геологију има у изради астрономске временске скале, подршци хипотези континенталног дрифта и палеоклиматологији. Добри резултати примене астрономске временске скале на неогене седименте иницирали су примену ове методе у мезозојским и у последње ...циклостратиграфија, астономска временска скала, геолошка временска скала, климатске промене, континентални дрифт... сунчевим зрачењем“. Иако дуго оспоравана, његова теорија о климатским про - менама је поред климатологије имала изузетно велики утицај и на друге природне науке укљу - чујући геологију. Миланковић је рођен 1879. године у Даљу, тадашњој Аустроугарској монархији, а високо образовање и докторат стекао ...
... климатских промена омогућава људима, као јединим бићима свесним свог утицаја на њих, да делују превентивно и предузму све мере у циљу смањења емисије гасова стаклене баште. Кључне речи: циклостратиграфија, астономска временска скала, геолошка временска скала, климатске промене, континентални дрифт. ...
... lease of methane hydrate from oceanic sediments caused by massive volcanic eruptions. Recent study by GINGERICH (2019) compared the rate of greenhouse gas accumulation in the PETM to modern climate change today (Fig. 10) and find out that anthropogenic carbon emissions at the present are occurring 9–10 ...Dejan Radivojević. "A hundred years of Milutin Milanković's climate change theory - geological implications" in Geološki anali Balkanskoga Poluostrva, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko geološki fakultet (2020). https://doi.org/10.2298/GABP201125011R
-
Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation
Radmila Gaćina (2023)Prilikom površinske i podzemne eksploatacije uglja eksploatacioni sistemi oštećuju veće ili manje površine zemljišta. Iskustva pokazuju da su oštećenja zemljišta znatno veća kod površinske eksploatacije, gde je prostora degradiran ne samo u konturi rudnika i okoline, već se promene takođe dešavaju u prirodnom okruženju. U članku su predstavljeni rezultati studije zakonskih okvira rekultivacije u nekim zemljama sveta i u Srbiji. Praktično iskustvo rekultivacije pokazalo je da iskorišćenje i devastacija tokom rudarske aktivnosti predstavljaju opasnost ne samo za pogođena ...... (RCLRP) was issued in 2011, contains 7 parts (general rules, opencast coalmine, underground coal mine, metal mine, petroleum and natural gas (including coal-bed gas), construction projects, and uranium mine). Legal framework in the field of recultivation of degraded areas ... 31 Further, Completion ...
... Wiley-Blackwell: Hoboken, NJ, USA, pp. 20-22. PRESTON, B .J. (2018) Environmental Justice and Land Use Conflict: The Governance of Mineral and Gas Resource Development. J. Energy Nat. Resour. Law, 36, pp. 364— 369. LISTIYANI N, SAID MY, KHALID A. (2023) Strengthening Reclamation Obligation ...Radmila Gaćina. "Legal framework for recultivation of degraded areas caused by mining exploitation" in Underground mining engineering, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of Mining and Geology (2023). https://doi.org/10.5937/podrad2342027G
-
Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije
Branko R. Miladinović (2016-04-27)Ugalj predstavlja energent na čijoj osnovi se razvija privreda celog sveta.Zato mu se pridaje velika pažnja u eksploataciji i preradi, bez obzira na mnogeštetne uticaje na životnu sredinu, a posebno na efekat staklene bašte koji sestvara emisijom zagađujućih materija u atmosferu radom termoelektrana naugalj.U Srbiji, resurs koji se danas u najvećoj meri koristi u proizvodnjielektrične energije je ugalj i on učestvuje u proseku sa 70 %. U strukturi ukupneproizvodnje ugljeva, dominiraju lignitski ugljevi sa učešćem od 98 %, a ...Srbija, kameni i mrki ugalj, podzemna eksploatacija, preradauglja, rudničke vode, hemijski sastav, emisija zagađujućih materija, životnasredina... prostor (Kokerić 2009). Obzirom da metan u rudnicima uglja predstavlja najopasniji gas i da ga pri tome ima obično najviše, njegovo prisustvo se izražava na više načina. Količina metana kao gasa koji u datim prirodnim uslovima sadrži jedinica mase–zapremine metanonosne stene, predstavlja metanonosnost ...
... Narušavanjem prirodnih uslova sredine (intenzivnim odvodnjavanjem ležišta ili dreniranjem izdanskih voda često jako duboko ispod lokalnih erozionih bazisa), u izvesnim uslovima se remete veoma složeni 10 međusobni odnosi izdanskih voda i metana (uključujući i druge gasove) koga ima u ležištima ...
... mg/l, odgovarali su klasifikaciji za I klasu površinskih voda. Ovim primerom, uočen je prirodni proces smoprečišćavanja površinske vode, odnosno prirodni proces regeneracije, koji teži uspostavljanju prirodne ravnoteže. U Srbiji se poslednjih dvadeset pet godina, ostvarajuje relativno mala ...Branko R. Miladinović. "Hidrogeoekološki uslovi eksploatacije kamenih i mrkih ugljeva Srbije" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-04-27)
-
Daljinsko merenje temperature na bušotinskom cevovodu
Aleksa Petrović (2024)Ovaj diplomski rad analizira daljinsko merenje temperature na bušotinskim cevovodima, koje je od velike važnosti za kontrolu i nadzor nad industrijskim procesima posebno u ekstremnim uslovima kao što su visoke temperature i pritisci u bušotinama. Opisane su različite vrste temperaturnih senzora, kao što su termoparovi, bimetalni i otpornički termometri, kao i senzori na bazi optičkih vlakana, koji se primenjuju za kontinualno merenje temperature duž cevovoda u realnom vremenu. Daljinsko merenje temperature omogućava pravovremeno otkrivanje curenja i nepravilnosti, što je ...temperatura, daljinsko merenje temperature, bušotinski cevovodi, DTS sistemi, infracrveni senzori, bežične mreže... uticaj na stanja materijala, kao što su agregatna stanja i hemijske reakcije. Ova fizička veličina je ključna za razumevanje i kontrolu mnogih prirodnih i tehnoloških procesa, od atmosferskih promena do industrijskih reaktora. Razvoj instrumenata za merenje temperature ima dugu istoriju. Još u ...
... Otpornost na okruženje i uslovi u kojima se senzor koristi. U ekstremnim uslovima, kao što su visoke temperature, pritisci ili prisustvo korozivnih gasova, koriste se specijalizovani senzori za distribuirano merenje temperature. . Cena ı složenost sistema: U mnogim slučajevima, izbor metode zavisi ...
... Manometarski termometri Rade na principu promene pritiska unutar zatvorene posude u zavisnosti od temperature. Koriste različite medije kao što su gasovi, tečnosti ili isparljive supstance. Promena pritiska se prenosi na pokazivač, koji pokazuje temperaturu objekta. Ovi termometri su posebno korisni ...Aleksa Petrović. Daljinsko merenje temperature na bušotinskom cevovodu, 2024
-
The state and perspective of the natural gas sector in Serbia
The strategy of long-term energy development of Serbia identifies an increase of share of natural gas in final energy consumption as one of the main aims. Serbia has signed a strategic agreement with the Russian Federation on cooperation in the oil and gas sector, within which the project South Stream pipeline is planned to be realized. In addition, the Republic of Serbia has signed the Treaty that establishes the Energy Community and accepted the obligation to implement the Energy ...Dejan Ivezić, Marija Živković, Dušan Danilović, Aleksandar Madžarević, Miloš Tanasijević. "The state and perspective of the natural gas sector in Serbia" in Energy Sources, Part B: Economics, Planning and Policy, Taylor & Francis Group, LLC (2016). https://doi.org/http://dx.doi.org/10.1080/15567249.2013.858796
-
Integrative GHG Assessment in Oil and Gas Industry
Reducing greenhouse gas emissions is one of the main targets of national strategies in European countries. As a main contributor to emissions, the energy sector is recognized as the most promising to apply measures and actions aimed to decrease GHG emissions. The Oil and Gas industry as a significant contributor to global greenhouse gas emissions is facing a growing need for estimating, mitigating, and reducing the impact of their operations on the atmosphere to stay competitive in a newly ...... CHa oil/gas oil/gas R eference CHa mol % () MwCO, _“ctuall CO) mol % MwCHa Reference CHA mol % Fco, = EcHa' () where: KEcna - Emissions of CHa; TFIiyeas – Facility Throughput of oil or gas; EPxileas – Emissions Factor for oil or gas; Eco: - Emissions of CO». Fmissions from gas flaring ...
... sources of emission in the Oil and Gas industry. This paper presents the comprehensive blucprint for the development of a greenhouse gas emissions inventory for the casec of complex industries such as Oil and Gas, including its specifics related to processes of Oil and Gas production and processing (flaring ...
... upstream oil and gas company, with the aim to identify the main sources of emission. It was shown that the major sourcc of emission is gas flaring, while the kecy contributor is uncombusted methane. Index Terms - Energy transition, Greenhouse gas cemissions, Industry, Oil&Gas. Rezime – Smanjenje ...Aleksandar Mirković, Marija Živković, Stevan Đenadić, Darja Lubarda, Chinedu Anyanwa. "Integrative GHG Assessment in Oil and Gas Industry" in Energija, ekonomija, ekologija (2023). https://doi.org/10.46793/EEE23-1.51M
-
Prirodno prečišćavanje izdani
Dragan Kaluđerović (2007)Dragan Kaluđerović. Prirodno prečišćavanje izdani, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2007
-
Prilog analizi interakcije prirodne i veštačke konstrukcije
Slava Ćorić (1983)Slava Ćorić. Prilog analizi interakcije prirodne i veštačke konstrukcije, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1983
-
Prilagođavanje metode podzemnog otkopavanja prirodnim i tehnogenim uslovima u ležištu
Milutin Ralić (1999)Milutin Ralić. Prilagođavanje metode podzemnog otkopavanja prirodnim i tehnogenim uslovima u ležištu, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 1999
-
Mogućnost provetravanja pod uticajem prirodne konvekcije na dubokim kopovima metala
Milinko Radosavljević (2001)Milinko Radosavljević. Mogućnost provetravanja pod uticajem prirodne konvekcije na dubokim kopovima metala, Beograd:Rudarsko-geološki fakultet, 2001
-
Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije
Marina D. ĆUK (2018)prirodni radioaktivni elementi, podzemna voda, geohemijska sredine, hidrogeohemijski uslovi, logistički model, hidrohemijsko modeliranjeMarina D. ĆUK. Hidrogeohemija prirodnih radioaktivnih elemenata u podzemnim vodama Srbije, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2018
-
Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima
Nenad M. MARIĆ (2016)Nenad M. MARIĆ. Prirodno prečišćavanje i stimulisana bioremedijacija podzemnih voda zagađenih naftnim ugljovodonicima, Beograd:Rudarsko Geološki Fakultet, 2016
-
Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije
Vladimir Šaraba (2021)Sa namerom definisanja hidrogeološke uloge i značaja mikrobiološkog diverziteta odabranih pojava mineralnih voda Srbije, primenom sistema biodetektora, dokazano je prisustvo gvožđevitih, sulfato-redukujućih, sluz-produkujućih, heterotrofnih aerobnih i denitrifikacionih bakterija, na osnovu čega je proračunat rizik od razvoja procesa biokorozije i biohemijske inkrustacije, te zdravstveni rizik. Uz procenu rizika, izvedene su analize skenirajuće elektronske mikroskopije biofilmova i hidrogeohemijsko modeliranje, te makroskopska, otpička i difrakciona ispitivanja naslaga inkrustacije, dok je fizičko-hemijskim analizama utvrđena vrednost ukupne mineralizacije iznad 1 g/L, kao i povišeni ...biohidrogeologija, SEM analize, makroskopska i optička ispitivanja, rendgenska difrakcija praha, hidrogeohemijsko modeliranje, BART analize, metabarkoding analize mikrobioma, fizičko-hemijske analize, starenje bunara (biokorozija, biohemijska inkrustacija i biozarastanje), zdravstveni rizik... Srbiju ujedno najperspektivnijom zemljom u regionu sa aspekta bogatstva ovog prirodnog resursa. Takođe, mineralne vode ostvaruju i industrijsko-privredni značaj kada sadrže korisne hemijske elemente, odnosno soli i gasove u svom sastavu koji se odgovarajućim tehnološkim procesima mogu dobijati iz njih ...
... Slika 1.2 Biogoriva (Preuzeto od: Madigan et al., 2010)* *Demonstrativni ekspiriment u kome je prirodni gas (metan) koji prizvode metanogeni mikroorganizmi zapaljen. U podzemnim vodama zabeležene su sledeće klase mikroorganizama: Gammaproteobacteria, Betaproteobacteria, Alphaproteobacteria ...
... zavisi od sadržaja nutrijenata, količine rastvorenih gasova, padavina, brzine izbijanja vode, različitih zagađivača (kanalizacionih i drugih otpadnih voda) (Stanković, 1998), itd. Autohtonim mikroorganizmima podzemne vode predstavljaju prirodno boravište, dok alohtoni mikroorganizmi u podzemne vode ...Vladimir Šaraba. Mikroorganizmi - biohidrogeološki indikatori odabranih pojava mineralnih voda Srbije, Beograd : [V. Šaraba], 2021
-
Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geološki, geofizički i hidrogeološki uslovi / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - geological, geophysical and hydrogeological condition
Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović (2024)Na širem području Brusa izvedena su naučna multidisciplinarna istraživanja za potrebe ocene geotermalnog potencijala sa zadatkom de9inisanja uslova formiranja geotermalnih i termomineralnih resursa. Interpretacijom podataka zaključeno je da je na predmetnom terenu formiran "hibridni" hidrogeotermalni sistem, koji sadrži elemente sistema u rov-strukturi i elemente konvektivnog hidrogeotermalnog sistema sa rezervoarom u pokrivaču granitoidne intruzije. Sistem čine dva nezavisna hidrogeotermalna rezervoara. Prvi rezervoar formiran je u gornjokrednim krečnjacima na dubini od oko 1550 m. Maksimalne prognozne temperature hidrogeotermalnih resursa u krečnjačkom ...Dejan Milenić, Ana Vranješ, Marinko Toljić, Ivana Vasiljević, Natalija Radosavljević, Matija Ognjanović. "Konceptualni model hidrogeotermalnog sistema šire okoline Brusa - geološki, geofizički i hidrogeološki uslovi / Conceptual model of hydrothermal system of Brus area - geological, geophysical and hydrogeological condition" in XVII Srpski simpozijum o hidrologiji sa međunarodnim učešćem , Pirot, Srbija, 02-06. October 2024, Beograd : Univerzitet u Beogradu - Rudarsko-geološki fakultet (2024). https://doi.org/10.5281/zenodo.13739406
-
Mitigating hydrate formation in onshore gas wells: A case study on optimization techniques and prevention
Gas wells, particularly those situated onshore, play a vital role in the global energy sector by supplying a significant portion of natural gas. However, operational challenges, notably gas hydrate formation, pose substantial issues, leading to complications such as flowline blockages and unexpected well shutdowns. Gas hydrates, crystalline structures resembling ice, ...Gas Well, Gas Hydrate Formation, Well Modeling, Well Performance Optimization, Choke Position Adjustments, Methanol InjectionMilica Ješić, Bojan Martinović, Stefan Stančić, Miroslav Crnogorac, Dušan Danilović. "Mitigating hydrate formation in onshore gas wells: A case study on optimization techniques and prevention" in Underground Mining Engineering, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet (2023)
-
Navigacija budućnosti: poslovni rizici i prilike u rudarskoj industriji
Sektor rudarstva i metalurgije se globalno suočava sa brzo evoluirajućim okruženjem u 2024. godini, koje karakteriše jedinstvena međusobna zavisnost rizika i prilika. Sektor je u središtu globalne energetske tranzicije, uz rastuću potražnju za kritičnim mineralnim sirovinama poput litijuma, nikla i bakra, koji su od suštinskog značaja za tehnologije obnovljive energije i električna vozila. Međutim, ova sve veća odgovornost donosi brojne izazove, uključujući pojačanu pažnju na ekološke, društvene i upravljačke (ESG) faktore, fizičke i tranzicione rizike uzrokovane klimatskim promenama, i ...Petar Marković, Dejan Stevanović, Mirjana Banković, Vuk Lazić. "Navigacija budućnosti: poslovni rizici i prilike u rudarskoj industriji" in XVI međunarodna konferencija OMC 2024, Beograd : Jugoslovenski komitet za površinsku eksploataciju (2024)
-
Gas-lift wells optimization at the oil field "K"
Dušan Danilović, Marija Ilić, Miroslav Crnogorac, Lola Tomić. "Gas-lift wells optimization at the oil field "K"" in Podzemni radovi, University of Belgrade - Faculty of Mining and Geology (2022). https://doi.org/10.5937/podrad2241031D
-
Prirodna ranjivost karstnih izdani srednjetrijaskih krečnjaka u oblasti između reka Bistrice, Uvca i Lima
Branislav Petrović, Veljko Marinović, Zoran Stevanović. "Prirodna ranjivost karstnih izdani srednjetrijaskih krečnjaka u oblasti između reka Bistrice, Uvca i Lima" in 18. Kongres geologa Srbije, Srpsko geološko društvo (2022)
-
Valorization of non-balanced coal reserves in Serbia for underground coal gasification
David Petrović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Ljubisav Stamenić (2019)In the name of a better and safer energy future, it is our responsibility to focus our knowledge and activities to save on imported liquid and gas fossil fuels, as well as coal on which energy security of Serbia is based. The rationalization in the use of available energy resources certainly positively affects economy and the environment of a country. This paper indicates motivations for the application of the underground coal gasification process, as well as surface gasification for ...... pro- cess itself: — Wworking pressure 2-3 bar and — capacity up to 4000 mš of gas/h. And for the gas parameters are: — quantity of produced gas up to 100000 mž of gas/h, — gas pressure 0.2 bar, and — gas temperature 200-400 *C. Air, Oxygen, Steam CO,CO, H„ CH, |- —— Oxidation zone. ...
... amount of 29:10% mž. The price of that gas could be 1/10 (even 1/15) of the price of natural gas. This is be- cause H, of the UCG generated gas is about 10 times lower than the natural gas. The price of natural gas is around 40 RSD/m?, which leads to: || C! =—-·10=4 RSD/mš 11 s —10 n q Revenue ...
... simultaneously utilizing more gas from the onsite underground coal gasification, or by gasification in various types of gas generators mounted on the surface. In both cases, from the obtained gas, CO,, NO„ and other harmful gases are extracted in scrubbers. This means that further gas combustion byproducts ...David Petrović, Lazar Kričak, Milanka Negovanović, Stefan Milanović, Jovan Marković, Nikola Simić, Ljubisav Stamenić. "Valorization of non-balanced coal reserves in Serbia for underground coal gasification" in Thermal Science (2019). https://doi.org/10.2298/TSCI190725390P