Претрага

Упит dcterms_subject_txt:Језички модели

802 items

  • Electronic Dictionaries - from File System to lemon Based Lexical Database

    Ranka Stanković, Cvetana Krstev, Biljana Lazić, Mihailo Škorić (2018)
    In this paper we discuss some well-known morphological descriptions used in various projects and applications (most notably MULTEXT-East and Unitex) and illustrate the encountered problems on Serbian. We have spotted four groups of problems: the lack of a value for an existing category, the lack of a category, the interdependence of values and categories lacking some description, and the lack of a support for some types of categories. At the same time, various descriptions often describe exactly the same ...
    ... e-dictionaries to XML files compliant to LMF model, but further exploitation of these files was not implemented, neither for lexical database development nor for further processing (Stanković et al., 2013). Finally we considered the lemon model (Lexicon Model for Ontologies), which was derived from ...
    ... The main advantage of the lemon model for the research outlined in this paper was its support for linking with other (lexical) data and the possibility to access data by using the standardized SPARQL query language. The model pre- sented is based on the lemon model, but some modifica- tions and ...
    ... presented a new database model, developed upon the lemon model, as well as its application for mi- grating electronic morphological dictionaries from a single- user file system to a multi-user environment based on a re- lational database management system. The new lexical data model implemented as a lexical ...

  • Prostorni položaj ofiolita istočne Vardarske zone: geofizičko-geološki model i njegove geodinamičke implikacije

    Dragana D. Petrović (2015-12-29)
    Centralni deo Balkanskog poluostrva je geotektonski veoma složen. Tetis je zatvorentokom gornjeg mezozoika, a ofioliti na zapadu i ofioliti Vardarske zone predstavljajuostatke nekadašnjih okeanskih prostora. Najistočniji deo Vardarske zone razlikuje se odsvih ostalih ofiolita na Balkanskom poluostrvu i karakteriše se najizraženijim suprasubdukcijskimafinitetom. Istočna vardarska zona locirana je u centralom delu Srbije.Na severu se prostire do Apusena u Rumuniji, a na jugu obuhvata cetralni deoMakedonije i Peonias zonu u severnoj Grčkoj. Istočna vardarska zona se nalazi istočnood geotektonske jedinice Kopaonik ...
    Istočna vardarska zona; ofioliti; 2D i pseudo 3D geofizičko-geološkimodel; geodinamička evolucija
    ... e uzročnika anomalija, 2D modeli Utvrđivanje vertikalnog rasprostranjenja uzročnika anomalija podrazumeva kreiranje 2D modela po profilima. Na slikama 2D modela (Slike 36-45), merene vrednosti su prikazane tačkastom linijom i obeležene sa “obs“, dok je uticaj modela na odziv 81 anomalija ...
    ... njihov uticaj na model je 87 zanemarljiv. Na modelu se može uočiti i sistem navlaka u desnom delu profila. Granična površ ofiolita i SMM definisana je ovim modelom i njen pad iznosi oko 30° na dubini do 2 km, dok u dubljim delovima ovaj kontakt postaje strmiji (oko 60°). Model pokazuje da se ...
    ... raspon vrednosti anomalija, ukazuje da je model geofizički pouzdan. 91 5.3. Pseudo 3 D modeli Konačni model je dobijen kombinovanjem svih prethodno opisanih geofizičkih postupaka i postupaka daljinske detekcije, kao i strukturne analize. Model je prikazan na Slici 46 i ukazuje na prisustvo ...

  • The Impact Assessment of NO2 Emission from District Heating Plant on Local Air Quality, the Case of Zemun, Belgrade

    Boban Pavlović, Uroš Pantelić, Marija Živković, Dejan Ivezić (2021)
    The Belgrade district heating system relies on fossil fuels in heat production, where natural gas has the largest share of around 95% and fuel oil with around 4.4%. The Zemun heating plant is completely fueled with fuel oil. Currently, it is the largest plant that is not fueled with natural gas. The objective of this paper is to assess the impact of NO2 from the Zemun heating plant on local air quality by analyzing and comparing the concentration of ...
    NO2, Zagađenje vazduha, Kvalitet vazduh na lokalnom nivou, Model disperzije, AERMOD, Daljinsko grejanje, Beograd

  • Geologic Information System of Serbia

    Branislav Blagojević, Branislav Trivić, Ranka Stanković, Nenad Banjac, Olivera Kitanović (2011)
    Geologic information system of Serbia (GeolISS) represents repository for digital archiving, query, retrieving, analysis and geologic data visualization. The GeolISS is implemented through ESRI ArcGIS technology, and is designed to operate as a personal geodatabase (MS Jet 4.0 Engine) and SDE enterprise geodatabase in MS SQL Server. The objective of GeolISS implementation is integration of existing geologic archives, data from published maps at different scales, newly acquired field data, as well as Web publishing of geologic information. Physical implementation ...
    Geologic information system, Conceptual model, Logical model, Implementation, Geodatabase
    ... BRANISLAV TRIVIĆ2, RANKA STANKOVIĆ3, OLIVERA KITANOVIĆ4 and NENAD BANJAC 5 Abstract Keywords: Geologic information system, Conceptual model, Logical model, Implementation, Geodatabase. Geologic information system of Serbia (GeolISS) represents repository for digital archiving, query, ...
    ... acquired field data, as well as Web publishing of geologic information. Physical implementation of GeolISS has been guided with conceptual and logical model in those specified the basic kinds of geologic entities of interest and how they are described. The attempt has been influenced by NADM-C1 imp ...

  • Kvantitativna ocena režima i bilansa podzemnih voda u aluvijonu Velike Morave od Bagrdana do ušća u Dunavu

    Aleksandar Balubdžić (2024)
    Aluvijalni sedimenti velikih reka raspolažu značajnim količinama podzemnih voda, što je zajedno sa površinskim vodama dozvolilo razvoj naselja i ljudskih aktivnosti. Ovaj razvoj uslovljava veće potrebe za vodnim resursima i njihovim kvalitetom. Sa povećanjem eksploatacije podzemnih voda, uticaj iste je značajniji i može da dovede do opadanja nivoa podzemnih voda i pogoršanja kvaliteta. Aluvijon Velike Morave ima značajno rasprostranjenje, usled čega predstavlja važno ležište izdanskih voda sa velikim eksploatacionim mogućnostima. Izradom hidrodinamičkog modela aluvijona Velike Morave od Bagrdana do ...
    režim podzemnih voda, bilans podzemnih voda, intergranularna izdan, hidrodinamički model
    ... hidrodinamičkog modela Etaloniranje hidrodinamičkog modela je postupak međusobnog usklađivanja parametara modela i graničnih uslova kako bi se dobilo što kvalitetnije slaganje modela sa prirodom. Etaloniranje hidrodinamičkog modela predstavlja najdelikatniju fazu u toku izrade Jednog modela. Od kvaliteta ...
    ... ceo model ne bi trebalo da je veća od 1%, izraženo kao razlika ukupnog doticaja u model i ukupnog oticaja iz modela, odnosno: Ž*'Qdot i Ž:(Žol < OOL Kao gornja granica prihvaljivosti modela postavlja se vrednost od 5%. 38 Dobijena razlika doticaja i oticaja iz celog formiranog modela iznosi ...
    ... objekata na preglednoj hidrogeološkoj karti istražnog područja. Levo: severni deo modela; desno: južni dco modela. Kao što je ranije navedeno, parametri modela, koji se menjaju tokom kalibracije datog hidrodinamičkog modela su koeficijenti filtracije i granični uslovi. Sa završetkom kalibracije forimrano ...

  • Agent-based modeling as a support to an expert-based approach: Exploring individual heating systems transition

    Boban Pavlović, Marija Živković, Dejan Ivezić (2022)
    Expert-based energy scenarios are mainly developed following assumptions of experts and, in most cases, a limited number of stakeholders. Such an approach will provide satisfactory results in centrally managed energy sectors where further decisions could be envisaged relatively precisely (electricity production/distribution, district heating systems, etc.). The same approach will provide more uncertain outcomes of future energy structure in the household sector, where decisions related to consumption, selection of energy source, or application of specific technology are made by numerous ...
    Energetska tranzicija, Grejanje domaćinstava, Individualni sistemi grejanja, Energetsko planiranje, Integrisano energetsko planiranje, ABM, LEAP, Srbija

  • AR, CR and ARCR modeling for simulations and analyses of karst groundwater quality parameters

    Vesna Ristić-Vakanjac, Marina Ćokorilo-Ilić, Petar Papić, Dušan Polomčić, Radisav Golubović (2018)
    Although an invisible component of the hydrologic cycle, groundwater generally takes precedence over other water resources in the area of drinking water supply. Among groundwater resources, karst aquifers tend to be rich in sufficiently-accessible amounts of high-quality water. During most of the year, this water requires only disinfection prior to delivery to the end user. However, in many cases extreme rainfall and/or sudden snow melt results in transient turbidity, increase in bacterial count and temporary contamination (e.g. increase in ...
    autocorrelation, cross-correlation, autoregressive model, cross-regressive model, autocross regressive model, nitrates, Banja Spring, Serbia.

  • Optimizacija utovarno-transportnih sistema u funkciji planiranja površinskog kopa

    Mirjana V. BANKOVIĆ (2018)
    tehnološki model, integralni model, planiranje, optimizacija,utovarno-transportni sistem, neto sadašnja vrednost projekta

  • Soil oscillation law parameter determination with the application of Lagrange’s theorem at “Kovilovača“ open pit

    Suzana Lutovac, Nebojša Vidanović, Čedomir Beljić, Zoran Gligorić (2015)
    ... načina tj. modela, koristeći pri tome vrednosti dobijene eksperimen- talnim merenjima. ♦ Određivanje parametara po modelu 1 Za dobijanje parametara (K) i (n) uglav- nom se koristi metoda najmanjih kvadrata, koja predstavlja uobičajeni model 3 . ♦ Određivanje parametara po modelu 2 U zakonu ...
    ... experimental measurements. ♦ Determination of parameters by model 1 The smallest square method is mainly used to obtain the parameters K and n which represents a common model [3]. ♦ Determination of parameters according to model 2 In the rock mass oscillation velocity law given by equation ...
    ... A. Sadovski. Za određivanje parametara u jednačini Sadovskog, pored uobičajenog modela - metode najmanjih kvadrata, prikazan je još jedan model uz primenu Lagranžove teoreme. Pri tom je konstatovano da se oba modela mogu koristiti za izračunavanje brzine oscilovanja stenske mase. Ključne reči: ...

  • Izbor optimalnog sistema bager damper primenom modela simulacije na površinskom kopu rudnika bakra Majdanpek

    Kosta Prstić (1980)
    Površinski kopovi, bager, damper, bakar, Majdanpek

  • Modeliranje disperzije dimnih gasova iz termoelektrane ,, Nikola Tesla”

    Milica Kostić (2024)
    Termoelektrane na ugalj, iako značajan izvor električne energije, predstavljaju veliki izazov zbog zagađenja koje uzrokuju. Glavni uzrok zagađenja je neumerena ljudska potreba za energijom i resursima, što dovodi do emisije različitih zagađivača u atmosferu, uključujući okside ugljenika, sumpora, azota, kao i lebdeće čestice i toksine. Ove emisije imaju negativan uticaj na kvalitet vazduha, zdravlje ljudi i životnu sredinu. Procena uticaja termoelektrana na ugalj na životnu sredinu je zakonska obaveza i ključna za smanjenje tih negativnih efekata. Ovaj dokument analizira potencijalne ...
    zaštita životne sredine, termolektrana ,,Nikola Tesla A”, modeliranje, zagađenje vazduha
    ... opisani su modeli disperzije polutanata u vazduhu koji se kao standardni modeli koriste u istraživanju kvaliteta vazduha. Alternativni modeli se mogu koristiti u istu svrhu ukoliko uslovi zahtevaju njihovu upotrebu. /72.} Agencija U.S. EPA kao standardne modele preporučuje SCREEN3 model za Jed ...
    ... kompleksnog terena. AERMOD Je razvijen da zameni ISCST3 model (Industrial Source Complex Model-Short Term) kao najpovoljniji model agencije EPA za većinu malih regulatornih primena. Poslednja verzija AERMOD modela takođe uključuje model 23 podizanja perjanice (PRIME) sa algoritmima zduvavanja oko ...
    ... izvora. Modeli disperzije uključuju /72.]: + Ojlerove modele, koji numerički rešavaju jednačinu atmosferske difuzije. Ojlerovi modeli baziraju na merenju karakteristika atmosfere pri strujanju vazduha pored fiksne tačke. Krilni ili čašični anemometri su Ojlerovi senzori. + Gausove modele, koji ...

  • Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike

    Milanka N. Negovanović (2015-06-30)
    Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...
    model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina
    ... brzine oscilovanja primenom fazi, regresionog modela i višestrukog regresionog modela Vrsta modela predviđanja R2 (%) VAF (%) RMSE MAPE (%) Fazi model 0.97 93.61 0.25 12.28 Regresioni model 0.75 57.62 0.67 18.52 Višestruki regresioni model 0.76 61.18 0.64 17.89 Univerzitet u ...
    ... primenom fazi i regresionog modela. Tabela 5-9. Statistički pokazatelji pouzdanosti predviđanja maksimalne brzine oscilovanja primenom fazi i regresionog modela Vrsta modela predviđanja R2 (%) VAF (%) RMSE MAPE (%) Fazi model 96.85 93.61 0.25 12.28 Regresioni model 74.99 57.62 0.67 18.52 ...
    ... a kao u slučaju modela. Kao i kod modela, tako i kod realnih objekata, može se govoriti o sopstvenim slobodnim oscilacijama, prigušenju oscilacija i o pojavi rezonance. Postoji matematički model proračuna frekvencije osnovnog tona sopstvenih slobodnih oscilacija objekta. Model se primenjuje pri ...

  • Model predviđanja potresa od miniranja na površinskim kopovima primenom simulacione metode Monte Karlo i fazi logike

    Milanka N. Negovanović (2015-06-30)
    Modeliranje predviđanja potresa tla od miniranja primenom fazi logike i metode MonteKarlo zasnovano je na podacima dobijenim terenskim merenjima potresa uzrokovanihminiranjem. Promenljive modela definisane su analizom parametara bušenja i miniranjaminskih serija, kao i velosigrama izmerenih potresa od miniranja. Iskorišćene suprednosti fazi logike u implementaciji mnogo većeg broja ulaznih i izlaznih veličina zamodeliranje u odnosu na postojeće empirijske modele. Na osnovu identičnih podataka,dobijen je regresioni model predviđanja potresa, da bi se izvršilo testiranje novogmodela. U cilju povećanja pouzdanosti modela predviđanja, ...
    model, predviđanje potresa, miniranje, površinski kop, Monte Karlo, fazilogika, regresiona analiza, FFT analiza, spektri odziva, pomeraj pukotina
    ... brzine oscilovanja primenom fazi, regresionog modela i višestrukog regresionog modela Vrsta modela predviđanja R2 (%) VAF (%) RMSE MAPE (%) Fazi model 0.97 93.61 0.25 12.28 Regresioni model 0.75 57.62 0.67 18.52 Višestruki regresioni model 0.76 61.18 0.64 17.89 Univerzitet u ...
    ... primenom fazi i regresionog modela. Tabela 5-9. Statistički pokazatelji pouzdanosti predviđanja maksimalne brzine oscilovanja primenom fazi i regresionog modela Vrsta modela predviđanja R2 (%) VAF (%) RMSE MAPE (%) Fazi model 96.85 93.61 0.25 12.28 Regresioni model 74.99 57.62 0.67 18.52 ...
    ... a kao u slučaju modela. Kao i kod modela, tako i kod realnih objekata, može se govoriti o sopstvenim slobodnim oscilacijama, prigušenju oscilacija i o pojavi rezonance. Postoji matematički model proračuna frekvencije osnovnog tona sopstvenih slobodnih oscilacija objekta. Model se primenjuje pri ...

  • Prognoza operativne efikasnosti aktivnog podzemnog rudnika zasnovana na teoriji sivih sistema

    Svetlana M. Štrbac-Savić (2016-06-10)
    Efikasnost predstavlja preduslov za opstanak svake rudarske kompanije, posebno u uslovima izuzetno konkurentnog trţišnog okruţenja kao što je to rudarska industrija. Efikasnost oznaĉava sposobnost kompanije da ispuni svoje kratkoroĉne ili dugoroĉne ciljeve. Operativna efikasnost se definiše kao odnos izmeĊu ulaznih parametara potrebnih za odvijanje proizvodnje i pokazatelja dobijenih proizvodnjom. U kontekstu rudarskog poslovanja, operativna efikasnost se odnosi na vreme potrebno da se mineralno dobro transformiše u novĉana sredstva. Visoka operativna efikasnost se postiţe kada se ostvari prava kombinacija karakteristika ...
    podzemni rudnik, operativna efikasnost, prognoza, teorija sivih sistema, stohastiĉke diferencijalne jednaĉine, simulacija
    ... inţenjerskih primena:  razvoj modela,  definisanje parametara sistema, 10  predikcija Razvoj modela predstavlja opis kako se sistem ponaša, prvo kvalitativno izraţeno uslovima, dogaĊajima, mehanizmima i postupcima koji su ukljuĉeni u model ("konceptualni model") a zatim kvantitativno izraţeno ...
    ... , .k n (3.6) 36 U Teoriji sivih sistema, sivi multiparametarski model (Multi-variable grey model MGM(φ, m)) oznaĉava sivi model u kom je φ red diferencijalne jednaĉine, а m je broj promenljivih u modelu. MGM(φ, m) se definiše na sledeći naĉin [CHANG09]:             ...
    ... deterministiĉkim modelima. U ovakvim uslovima, matematiĉko modeliranje sistema zasniva se na proširivanju deterministiĉkog modela uvoĊenjem sluĉajnosti. Ove sluĉajnosti se opisuju terminima verovatnoće i krajnji ishod je stohastiĉki model sistema. Uopšteni oblik stohastiĉkog modela predstavljen je ...

  • Development of the Cost-Based Model for Monitoring the Lifetime of the Earth Moving Machines

    Ugljesa Bugarić, Milos Tanasijević, Stevan Djenadić, Dragan Ignjatović, Ivan Janković (2022)
    This paper presents the model for the identification of reference points on the lifetime curve of engineering systems. This curve commonly represents the increase and decline of failure in relation to time. A direct correlation between failure rate and costs is assumed in this paper, therefore, statistical and empirical analysis of costs provided reference points. This approach is used for positioning stages of the engineering system’s lifetime with a minimal number of failures and costs, regardless of whether these ...
    Electrical and Electronic Engineering,Industrial and Manufacturing Engineering, Control and Optimization, Mechanical Engineering, Computer Science (miscellaneous), Control and Systems Engineering

  • Numerical Models of Debris Flows with Entrainment Analysis-Case Studies from the Republic of Serbia

    Jelka Krušić , Biljana Abolmasov, Miloš Marjanović (2021)
    The results of material entrainment analysis in RAMMS debris flow software, as well as numerical models of final flow heights for two case studies from the Republic of Serbia are presented. Both of debris flow cases started with initial sliding of huge volume block, prolonging to behave as flowing process. Results of the analysis showed that entrainment material affects final results of transportation model, runout distance, deposition area and volume of debris flow. In both cases entrainment volume is very ...
    tecišta, zadržavanje nanosa, RAMMS, validacija

  • Modeliranje disperzije dimnih gasova iz termoelektrane Kostolac B

    Bojan Živanović (2024)
    Bez hrane se može preživeti nedelju dana, bez vode svega nekoliko dana, međutim, bez vazduha se može preživeti najmanje, nekoliko minuta. Pitanje je kakav uticaj na zdravlje čoveka i okoline ima vazduh koji je lošeg kvaliteta, a kojem je skoro celokupno stanovništvo planete izloženo? Ovaj rad se bavi problematikom modeliranja disperzije dimnih gasova iz novog bloka B3 TE ,,Kostolac’’ B. Ključni momenti koji će biti predstavljeni jesu zagađenje, zdravstveni efekti, modeliranje disperzije i analiza dobijenih rezultata korišćenjem programa AERMOD. Analiziran ...
    zagađenje vazduha, podizanje perjanica, modeliranje disperzije polutanata, TE ,,Kostolac B’’
    ... opisani su modeli disperzije polutanata u vazduhu koji se kao standardni modeli koriste u istraživanju kvaliteta vazduha. Alternativni modeli se mogu koristiti u istu svrhu ukoliko uslovi zahtevaju njihovu upotrebu. /72.} Agencija U.S. EPA kao standardne modele preporučuje SCREEN3 model za Jed ...
    ... analizu kompleksnog terena. AERMOD je razvijen da zameni ISCST3 model (Industrial Source Complex Model-Short Term) kao najpovoljniji model agencije EPA za većinu malih regulatornih primena. Poslednja verzija AERMOD modela takođe uključuje model podizanja perJanice (PRIME) sa algoritmima zduvavanja oko ...
    ... izvora. Modeli disperzije uključuju /72.7]: + Ojlerove modele, koji numerički rešavaju jednačinu atmosferske difuzije. Ojlerovi modeli baziraju na merenju karakteristika atmosfere pri strujanju vazduha pored fiksne tačke. Krilni ili čašični anemometri su Ojlerovi senzori. «• Gausove modele, koji ...

  • Fuzzy expert analysis of the severity of mining machinery failure

    Dejan V. Petrović, Miloš Tanasijević, Saša Stojadinović, Jelena Ivaz, Pavle Stojković (2020)
    Mining machinery failure is almost an everyday occurrence. Usually the failures bare certain consequences, which require additional financial costs to repair and restore the system to its operational state. The consequences are viewed through negative and damaging effects a failure has on the machine, health and safety of the employees, work environment, and on the environment. The removal of the consequences of the failure requires additional financial investment, which has a negative impact on the company’s business. In order ...
    Severity of failure, Severity of failure assessment, Mining machinery, Fuzzy sets, Fuzzy logic

  • A fuzzy-based decision support model for effectiveness evaluation - a case study of examination of bulldozers

    Miloš Tanasijević, Predrag Jovančić, Dejan Ivezić, Uglješa Bugarić, Radiša Đurić (2019)
    Effectiveness evaluation is one of the basic components of engineering asset management and maintenance engineering in general. Effectiveness is an overall concept representing a measurement of quality of service level for the analyzed engineering system. This concept contains a series of partial indicators relating to time in operation and time for maintenance activities, as well as functional properties of the system. This article describes the analysis and structuring of partial indicators, as well as the development of a model ...
    Efikasnost, Fazi zaključivanje, Prikupljanje podataka, Buldozer

  • Validation of vulnerability assessment by means of the Time Dependent, Model: case study from the Slovenian karst catchment

    Vladimir Živanović, Nataša Ravbar, Igor Jemcov (2019)
    Groundwater vulnerability assessment methods are continuously being developed and existing methods are very often modified to provide better simulation of natural protection conditions and more objective results. Most frequently used methods are based on calculation of predefined parameters influencing water infiltration and underground flow, which can often lead to bias conclusions related to vulnerability evaluations. Some other methods, like the Time Dependent Model (TDM) are based on an approach, where parametrization is obtained at the final stage of the ...
    Ocena ranjivosti podzemnih voda, karstne podzemne vode, TDM metoda, delineacija sanitarnih zona, Slovenački karst