Претрага
739 items
-
Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model
Ova studija predstavlja analizu sentimenta srpskih starih romana iz perioda 1840-1920, koristeći veliki jezički model (LLM) Mistral za tehniku učenja sa zasnovani na takozvanim "zero" i "few-shot" pokušajima. Glavni pristup uvodi inovacije osmišljavanjem istraživačkih upita (promptova) uključuju tekst sa uputstvom za klasifikaciju bez primera i na osnovu nekoliko primera, omogućavajući jezičkom modelu da klasifikuje osećanja u pozitivne, negativne ili objektivne kategorije. Ova metodologija ima za cilj da pojednostavi analizu osećanja ograničavanjem odgovora, čime se povećava preciznost ...Milica Ikonić Nešić, Saša Petalinkar, Mihailo Škorić, Ranka Stanković, Biljana Rujević. "Advancing Sentiment Analysis in Serbian Literature: A Zero and Few-Shot Learning Approach Using the Mistral Model" in Proceedings of the 2024 Joint International Conference on Computational Linguistics, Language Resources and Evaluation, Sofia, Bulgaria, 9-10 September 2024, LREC | COLING (2024)
-
Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta
Ksenija Gredić (2024)Katedra za Geotehniku održala je sednicu na kojoj mi je odobrena tema za završnirad pod naslovom “Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta” u opštini Kotor.Za mentora je izabran van.prof.Miloš Marjanović, dok za članove komisije su izabrani prof.dr. Biljana Abolmasov i doc.dr. Zoran Berisavljević. Tokom izrade završnog rada, korišćeni su podaci iz “Elaborata o rekonstrukciji magistralnog puta M-1 (M-2), dionica Lipci-Ljuta, dužine cca 15km”, kao i ostala odgovarajuća stručna literatura. Na osnovu terenskih radova i dobijenih rezultata ...... nasip i krečnjaci sa proslojcima dolomita. o Nasip (BL,DR)n - sastavljen od drobine i blokova osnovnih stijena (pretežno krečnjaka), prašinasti, sive i smeđe boje. Sredina relativno dobro zbijena i konsolidovana, uglavnom suva ili mjestimično malo vlažna. Konstatovana je u užoj zoni postojećeg ...
... ŠKE JEDINICE (BL,DR)n _ Našip:blokoviiGdrobina krečnjaka mjestimično šljunak i pijesak, prašinasti i suvi, dobro (BLDR} · zbijeniikonsolidovani, sive i smeđe boje. 'Krečnjaci; slojeviti i bankoviti krečnjaci, tektonizovani, u površinskom dijelu ispucali, 'degradirani i karstifikovani. Pukotine ...
... JEDINICE [::::::::::](!!I_IJ,!·1 Nasip; blokovi | drobina krečnjaka mjestimično šijunak | pijesak, prašinasti | suvi, dobro zbijeni | konsolkdovani, sive | smeđe boje. degradirani | karstifikovani. Pukotine su karstifikacijom proširene | otvorene. Generalna I__TIK.D” Krečnjaci; slojeviti i bankoviti ...Ksenija Gredić. Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta, 2024
-
Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta
Ksenija Gredić (2024)Katedra za Geotehniku održala je sednicu na kojoj mi je odobrena tema za završnirad pod naslovom “Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta” u opštini Kotor.Za mentora je izabran van.prof.Miloš Marjanović, dok za članove komisije su izabrani prof.dr. Biljana Abolmasov i doc.dr. Zoran Berisavljević. Tokom izrade završnog rada, korišćeni su podaci iz “Elaborata o rekonstrukciji magistralnog puta M-1 (M-2), dionica Lipci-Ljuta, dužine cca 15km”, kao i ostala odgovarajuća stručna literatura. Na osnovu terenskih radova i dobijenih rezultata ...... nasip i krečnjaci sa proslojcima dolomita. o Nasip (BL,DR)n - sastavljen od drobine i blokova osnovnih stijena (pretežno krečnjaka), prašinasti, sive i smeđe boje. Sredina relativno dobro zbijena i konsolidovana, uglavnom suva ili mjestimično malo vlažna. Konstatovana je u užoj zoni postojećeg ...
... ŠKE JEDINICE (BL,DR)n _ Našip:blokoviiGdrobina krečnjaka mjestimično šljunak i pijesak, prašinasti i suvi, dobro (BLDR} · zbijeniikonsolidovani, sive i smeđe boje. 'Krečnjaci; slojeviti i bankoviti krečnjaci, tektonizovani, u površinskom dijelu ispucali, 'degradirani i karstifikovani. Pukotine ...
... JEDINICE [::::::::::](!!I_IJ,!·1 Nasip; blokovi | drobina krečnjaka mjestimično šijunak | pijesak, prašinasti | suvi, dobro zbijeni | konsolkdovani, sive | smeđe boje. degradirani | karstifikovani. Pukotine su karstifikacijom proširene | otvorene. Generalna I__TIK.D” Krečnjaci; slojeviti i bankoviti ...Ksenija Gredić. Analiza stabilnosti kosine na magistralnom putu M-1, deonica Lipci-Ljuta, 2024
-
Fuzzy optimization in hydrodynamic analysis of groundwater control systems: Case study of the pumping station “Bezdan 1”, Serbia
Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić (2014)A groundwater control system was designed to lower the water table and allow the pumping sta-tion “Bezdan 1” to be built. Based on a hydrodynamic analysis that suggested three alternative solutions, mul-ticriteria optimization was applied to select the best alternative. The fuzzy analytic hierarchy process methodwas used, based on triangular fuzzy numbers. An assessment of the various factors that influenced the selec-tion of the best alternative, as well as fuzzy optimization calculations, yielded the “weights” of the alternativesand the ...groundwater lowering, groundwater management scenario, fuzzy analytic hierarchy process,expert knowledge, triangular fuzzy numbers, linguistic variables... Such clustering may help managers make decisions based on the most important criteria, especially in cases where more precise information can be expen- sive to obtain. Proposed for future study are other multicriteria optimization methods and decision-mak- ing approaches, to compare several different methods ...
... for the “Bezdan 1” PS, is a common approach in modern hydrogeology. The hydrogeolog- ical setting was schematized, the input parameters defined and a model based on finite differences con- structed to develop a predictive hydrodynamic analy- sis after matching natural and modeled hydrogeologi- cal parameters ...
... Results and Discussion The fuzzy extent analysis and the analytic hierar- chic process described above were applied to develop a decision-making model and select the best alterna- tive for the groundwater control system of the “Be- zdan 1” PS. Fuzzy optimization calculations included assessments of ...Dragoljub Bajić, Dušan Polomčić. "Fuzzy optimization in hydrodynamic analysis of groundwater control systems: Case study of the pumping station “Bezdan 1”, Serbia" in Geološki anali Balkanskoga poluostrva, Belgrade : University of Belgrade - Faculty of mining and geology (2014). https://doi.org/10.2298/GABP1475103B
-
Towards Semantic Interoperability: Parallel Corpora as Linked Data Incorporating Named Entity Linking
U radu se prikazuju rezultati istraživanja vezanih za pripremu paralelnih korpusa, fokusirajući se na transformaciju u RDF grafove koristeći NLP Interchange Format (NIF) za lingvističku anotaciju. Pružamo pregled paralelnog korpusa koji je korišćen u ovom studijskom slučaju, kao i proces označavanja delova govora, lematizacije i prepoznavanja imenovanih entiteta (NER). Zatim opisujemo povezivanje imenovanih entiteta (NEL), konverziju podataka u RDF, i uključivanje NIF anotacija. Proizvedene NIF datoteke su evaluirane kroz istraživanje triplestore-a korišćenjem SPARQL upita. Na kraju, razmatra se povezivanje Linked ...paralelni korpusi, povezivanje imenovanih entiteta, prepoznavanje imenovanih entiteta, NER, NEL, povezani podaci, NIF, VikipodaciRanka Stanković, Milica Ikonić Nešić, Olja Perisic, Mihailo Škorić, Olivera Kitanović. "Towards Semantic Interoperability: Parallel Corpora as Linked Data Incorporating Named Entity Linking" in Proceedings of the 9th Workshop on Linked Data in Linguistics @ LREC-COLING 2024, Turin, 20-25 May 2024, ELRA and ICCL (2024)
-
Regionalno-geološke karakteristike miocenskih sedimenata na prostoru severnog Banata
Dejan N. Radivojević (2014-12-30)Predmet doktorske disertacije predstavljalo je rešavanje strukturno‐stratigrafskihodnosa miocenskih sedimenata na prostoru severnog Banata. U cilju regionalnogsagledavanja, korišćeni su svi raspoloživi geofizički i geološki podaci sa širegistražnog područja, odnosno iz celog Panonskog basena i susednog orogena. Osimklasičnih metoda primenjene su i savremene metode seizmostratigrafije,tektonostratigrafije i riftne sekvencione stratigrafije. Primenjene metode omogućilesu izradu modela progradacije ivice šelfa za ceo Panonski basen, modela uzajamnihveza između basena i geodinamičkog modela jugoistočnog oboda basena.Jezero Panon je većim delom zapunjeno prilivom sedimenata paleo‐Dunavom saseverozapada, odnosno ...Centralni Paratetis, Panonski basen, miocen, jezero Panon,seizmostratigrafija, sekvenciona stratigrafija, paleogeografija, geodinamika... glincima), u litofacijalnom smislu, odgovaraju Mako formaciji u Mađarskoj. Krečnjaci su mikritski (biomikrit, intramikrit) ili sparitski, sivo‐mrke, sive do bele boje, masivne ili laminirane teksture s velikom količinom fosilnog materijala karakterističnog za sprudne komplekse (Lithothamnium ...
... delu terena (slika 5.5). Ovi sedimenti predstavljeni sitnozrnim do krupnozrnim, beličastim, svetlosivim do sivim, kvarc‐vapnovitim peščarom i beličastim do sivo‐belim organogenim krečnjakom, nalaze se u podini sedimenata donjeg ponta. Na osnovu mikropaleontoloških analiza ...
... Tamnije osenčeni delovi predstavljaju okeansku koru. (b) Dinamički model evolucije mediteranskog područja u vreme kenozoika (Wortel & Spakman, 2000). Kontinuirane linije pokazuju područja aktivne subdukcije; debele sive linije pokazuju mesta ranije aktivnog detačmenta (Horváth et al., ...Dejan N. Radivojević. "Regionalno-geološke karakteristike miocenskih sedimenata na prostoru severnog Banata" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-12-30)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... svojstva imaju andeziti Stolova plavo-zelene boje, međutim, oni su silifikovani, i javljaju se na malom prostranstvu, sa postepenim prelazima u sivi do sivo-zeleni varijetet koji preovlađuje. Fizičko-mehanička svojstva kamena pokazuju značajna variranja vrednosti čak i u okviru jednog istog magmatskog ...
... tamnosive partije su kompaktne, mada su svi bojeni minerali oksidisali. Svetlije zone stenske mase su zelenkasto-sive i zelene boje (karakteristične za propilite), do beličasto-sive sa limonitskim mrljama (karakteristične za površinski raspadnute propilite). Ocena kvaliteta kamena pokazala je ...
... delove stenske mase je nemoguće razdvojiti od lošijih na osnovu makroskopskog izgleda. Makroskopski, stena je sive boje, kompaktna, svežeg izgleda (sl. 4.13-10). U osnovnoj masi sive boje se nalaze fenokristali feldspata, biotita i amfibola, retko kvarca. Amfiboli su idiomorfni, crni, veličine ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena
Lidija M. Kurešević (2014-01-22)U sastavu Vardarske zone, jedne od tektonski najsloženijih oblasti Balkanskogpoluostrva, u čijem domenu se odvijalo otvaranje i zatvaranje okeanskih prostora isubdukcija koja je dovela do intenzivne magmatske aktivnosti pretežno tokom tercijara,danas se nalazi veći broj magmatskih kompleksa.U ovoj disertaciji su obrađene geološke karakteristike trinaest izabranih magmatskihkompleksa Vardarske zone tercijarne starosti, i laboratorijski određena mineraloškopetrografskasvojstva stena u njihovom sastavu i fizičko-mehanička svojstva kamenaznačajna za utvrđivanje mogućnosti njihove primene za dobijanje blokovaarhitektonskog građevinskog kamena iz kojih se dobijaju ploče za oblaganjegrađevinskih ...... svojstva imaju andeziti Stolova plavo-zelene boje, međutim, oni su silifikovani, i javljaju se na malom prostranstvu, sa postepenim prelazima u sivi do sivo-zeleni varijetet koji preovlađuje. Fizičko-mehanička svojstva kamena pokazuju značajna variranja vrednosti čak i u okviru jednog istog magmatskog ...
... tamnosive partije su kompaktne, mada su svi bojeni minerali oksidisali. Svetlije zone stenske mase su zelenkasto-sive i zelene boje (karakteristične za propilite), do beličasto-sive sa limonitskim mrljama (karakteristične za površinski raspadnute propilite). Ocena kvaliteta kamena pokazala je ...
... delove stenske mase je nemoguće razdvojiti od lošijih na osnovu makroskopskog izgleda. Makroskopski, stena je sive boje, kompaktna, svežeg izgleda (sl. 4.13-10). U osnovnoj masi sive boje se nalaze fenokristali feldspata, biotita i amfibola, retko kvarca. Amfiboli su idiomorfni, crni, veličine ...Lidija M. Kurešević. "Potencijalnost tercijarnih magmatskih kompleksa Vardarske zone Srbije sa aspekta arhitektonskog građevinskog kamena" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-01-22)
-
Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu
Marjan M. Hudej (2014-02-03)osetljivost i rizik. Više pobuda generiše ovakvu atribuciju. Prva je, multivarijabilnostambijentalnih uslova i funkcionalna i strukturna složenost rudarskih sistema (čovek -priroda (radna sredina) - mašina – okruženje); Druga se odnosi na ne postojanje opštenaučne saglasnosti oko ocene pogodnosti modela za podršku odlučivanju i upravljanje.Treća, ako bi saglasnost i postojala, nije sigurno da bi raspoloživi modeli, metode i taktike,dale ekvivalentne rezultate za iste rudničke uslove. Četvrta, sistemske nauke još uveknemaju opšte prihvaćen i u praksi primenljiv algoritam izbora najboljeg rešenja ...... metode i uključen je u sam proces multikriterijumske analize; 4. Stohastički modeli, u model se uključuju i pokazatelji neizvesnosti. Zadatak DO je u ovom slučaju teži zbog upoređivanja koristi od zadovoljenja kriterijuma; 5. Modeli kompromisnog programiranja,, određuje se skup kompromisnih rešenja ...
... principu jednostavniji MKO/MAO modeli, npr. Leksikografski, Model dominacije, max/min i max/max, Konjunktivni i disjunktivni modeli, Model linearnog dodeljivanja ranga, Model aditivnih težina, I- odstojanja, TOPSIS, CP itd. [60,62]. Leksikografski model, koncipirana je na ideji redosleda značajnosti ...
... koeficijenata, formira se model (0-1) rasporeda, čije rešenje predstavlja najpovoljniji rang alternativa [60]. Modeli aditivnih težina, koriste aditivne težine atributa. U ovoj grupi su dva modela, Model jednostavnih aditivnih težina i Model hijerarhijskih aditivnih težina. Model I-odstojanja (razvio ...Marjan M. Hudej. "Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-02-03)
-
Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu
Marjan M. Hudej (2014-02-03)osetljivost i rizik. Više pobuda generiše ovakvu atribuciju. Prva je, multivarijabilnostambijentalnih uslova i funkcionalna i strukturna složenost rudarskih sistema (čovek -priroda (radna sredina) - mašina – okruženje); Druga se odnosi na ne postojanje opštenaučne saglasnosti oko ocene pogodnosti modela za podršku odlučivanju i upravljanje.Treća, ako bi saglasnost i postojala, nije sigurno da bi raspoloživi modeli, metode i taktike,dale ekvivalentne rezultate za iste rudničke uslove. Četvrta, sistemske nauke još uveknemaju opšte prihvaćen i u praksi primenljiv algoritam izbora najboljeg rešenja ...... metode i uključen je u sam proces multikriterijumske analize; 4. Stohastički modeli, u model se uključuju i pokazatelji neizvesnosti. Zadatak DO je u ovom slučaju teži zbog upoređivanja koristi od zadovoljenja kriterijuma; 5. Modeli kompromisnog programiranja,, određuje se skup kompromisnih rešenja ...
... principu jednostavniji MKO/MAO modeli, npr. Leksikografski, Model dominacije, max/min i max/max, Konjunktivni i disjunktivni modeli, Model linearnog dodeljivanja ranga, Model aditivnih težina, I- odstojanja, TOPSIS, CP itd. [60,62]. Leksikografski model, koncipirana je na ideji redosleda značajnosti ...
... koeficijenata, formira se model (0-1) rasporeda, čije rešenje predstavlja najpovoljniji rang alternativa [60]. Modeli aditivnih težina, koriste aditivne težine atributa. U ovoj grupi su dva modela, Model jednostavnih aditivnih težina i Model hijerarhijskih aditivnih težina. Model I-odstojanja (razvio ...Marjan M. Hudej. "Multivarijabilni modeli upravljanja u rudarstvu" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2014-02-03)
-
Development Of The Serbian Geological Resources Portal
... GeolISS components, as well as the activities related to the portal, are focused on the migration to the ArcGIS 10 platform, the implementation and inten- sive use of web services and web applications which consume them. Further steps encompass the creation of a lexicon of mapped units, and integration of the ...
... of the funds and research- exploitation permits for water and solid mineral resources10. The above-mentioned searches were derived from the basic model which is based on mul- tiple entry of key words, phrases, different criteria and finally, the most important part – a ranking of search results. The ...Ranka Stanković, Jelena Prodanović, Olivera Kitanović, Velizar Nikolić. "Development Of The Serbian Geological Resources Portal" in Proceedings of the 17th Meeting of the Association of European Geological Societies, Belgrade, Serbia : The Serbian Geological Society (2011)
-
Adaptive neuro-fuzzy prediction of operation of the bucket wheel drive based on wear of cutting elements
The capacity of the rotor excavator depends largely on the operation of the subsystem for digging. There is a great contribution to the correct and sharp teeth when the capacity is the highest. In the function of time, the teeth become clogged due to abrasive wear, or changes in their geometric shape. To analyze the bucket wheel drive in depend on wear of the cutting elements in this study adaptive neuro fuzzy inference system (ANFIS) approach was implemented. ANFIS ...Filip Miletić, Predrag D. Jovančić, Milos Milovančević, Dragan Ignjatović. "Adaptive neuro-fuzzy prediction of operation of the bucket wheel drive based on wear of cutting elements" in Advances in Engineering Software, Elsevier BV (2020). https://doi.org/10.1016/j.advengsoft.2020.102824
-
Concepts for Improving Machine Learning Based Landslide Assessment
Miloš Marjanović, Mileva Samardžić Petrović, Biljana Abolmasov, Uroš Đurić. "Concepts for Improving Machine Learning Based Landslide Assessment" in Natural Hazards GIS-based Spatial Modeling Using Data Mining Techniques, Advances in Natural and Technological Hazards Research, volume 48, Springer Nature Switzerland AG 2019 (2019). https://doi.org/10.1007/978-3-319-73383-8_2
-
Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata
Sabina Z. Kovač (2015-09-28)Predmet rada i istraživanja ove doktorske disertacije su sinteza i strukturnekarakteristike novih kristalnih arsenata i fosfata koji sadrže Mg, K, Ca, Mn, Fe, Co, Ni,Cu, Zn, Sr, Ba i druge katjone. U strukturama arsenata i fosfata, AsO4- i PO4-tetraedrinajčešće se vezuju sa tetraedarski ili oktaedarski koordinisanim katjonima prelaznihmetala formirajući otvorene strukture (slojeve ili 3D mreže) sa širokim opsegomrazličitih topologija. U šupljinama ili porama u obliku povezanih ili nepovezanihkanala, tunela, kaveza i međuslojnog prostora mogu se ugraditi različiti vanmrežni joni(obično ...... 4M tetraedarska prstena povezana preko O2 (tamno sivo) atoma u dvostrukim 4M jedinicama i dva 6M prstena sa četiri zajednička tetraedra u strukturi: a) aristotipa (osa c je vertikalna), b) ZnAs, c) ZnP. Atomi kiseonika O1 su crni, O2 su tamno sivi, O3 su beli. Tetraedri SiO4 su zeleni, ZnO4 ružičasti ...
... je metaloid. Tri najčešće alotropske modifikacije su siva, žuta i crna, od kojih je najčešća, a ujedno i najstabilnija, siva ili „metalna“ modifikacija. Žuta modifikacija je najotrovnija i nestabilna, a pod uticajem svetlosti brzo prelazi u sivu formu. Ostali varijeteti elementarnog arsena sintetisani ...
... tetraedarske prstenove sa H2en2+ duž [100] i [010] u jediničnoj ćeliji gledano duž [001]. Atomi kiseonika O1 su crni, O2 svetlo sivi, a O3 beli. Atomi azota N1, iz H2en2+, su tamno sivi, a ugljenika C1 su plavi. Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata ...Sabina Z. Kovač. "Sinteza i strukturna karakterizacija mikroporoznih arsenata i fosfata" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2015-09-28)
-
Dosadašnja saznanja o bijelim boksitima na prostoru Crne Gore
Mia Jovanović, Slobodan Radusinović, Vladimir Simić. "Dosadašnja saznanja o bijelim boksitima na prostoru Crne Gore" in Geološki glasnik (2023)
-
Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина
Dragoslav R. Banjak (2016-08-25)Упркос неповољном временском и просторном распореду, воде су најзначајнијиприродни ресурс Источне Херцеговине. Ова чињеница довела је до реализацијепројекта „Вишенамјенског хидросистема Требишњица“, којим је, премаМилановићу (2006), до сада обухваћено: седам хидроелектрана, шестакумулација, шест брана, шест тунела укупне дужине 59,7 km, неколикоприступних тунела, 62,5 km бетонског канала кроз Попово поље, канал крозДабарско (6750 m) и Фатничко поље (2770 m) и систем тунел-канал или цјевоводпрема Дубравама.У почетку са доминантним енергетским предзнаком, концепција јетрансформисана у интегрално рјешење вишенамјенског коришћења и заштитевода и животне ...хидрогеохемијски процеси, мултиваријантна статистичкаанализа, инверзно геохемијско моделовање, квалитет воде, употребиљивост водеза наводњавање, слив Требишњице... слојевите кречњачке брече дебљине између 0,5 и 10 m. Преко њих леже пјесковити кречњаци и калкаренити сиве, мркосиве и жућкасте боје. Утврђено је да пјесковити кречњаци постепено прелазе у плочасте сиве пјесковите лапорце, а ови у сивозелене плочасте лапорце. Уску зону између Грачанице и Липника изграђују ...
... од интереса (нпр. који су процеси важни), једначина које се рјешавају у моделу и излаз модела (model output) (National Research Council, 1990). Све наведене компоненте су важне и за геохемијски (хидрогеохемијски) модел, уз једну додатну компоненту: равнотежу (equilibrium) и кинетички образац ...
... (Bethke, 2008). Геохемијски модели могу се класификовати зависно од нивоа њихове сложености. Специјација-растворљивост модели (speciation-solubility models) не садрже просторне или временске податке, и понекад се називају нула-димензија модели. Пут реакције модели (reaction path models) симулирају ...Dragoslav R. Banjak. "Хидрогеохемијске карактеристике и квалитет вода слива Требишњице, Република Српска, Босна и Херцеговина" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-08-25)
-
Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika
Kostić N. Bojan (2021)Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena na planini Rudnik ispitivan je na uzorcima iz pet bušotina. Definisano je šest varijeteta krednih stena (protolita) koji čine dve litološke jedinice izgrađene od klastičnog, karbonatnog i klastično-karbonatnog materijala. Vulkanskom aktivnosti na Rudniku formirana su vulkanska tela koja se utiskuju duž slojevitosti sedimentnih stena, a neka ih presecaju u vidu dajkova. Starost ovog vulkanskog događaja određena je na 23.9 miliona godina. Ovaj miocenski vulkanizam doveo je do kontaktno metamorfnih promena sedimentnih stena i obrazovanja skarnova ...... hemijskim analizama. Korišćen je model MnNCKFASH za odabrani uzorak 269, pri čemu su prikazane glavne reakcije tokom P-T evolucije skarna. Generalno, polje stabilnosti je usko i prati skoro linearno rast pritiska i temperature. Na dijagramu je polje stabilnosti obeleženo sivom bojom i brojem 12 (slika 53 ...
... uglavnom je od mikrokonglomerata i peščara. Gline su takođe slabo zastupljene, uglavnom su sivo- crvenkaste boje sa retkim kvarcnim valucima. U njima su brojni ostaci ljušturica ostrakoda. 12 Tufovi sivo-bele boje su konstatovani uglavnom na mestima gde i gline. Pokazuju izraženu gradaciju, a ...
... sa karakterističnim sivo-ljubičastim interferentnim bojama i visokim reljefom (slika 22). Dimenzije zrna retko prelaze 3 milimetra. Slika 20: Skarnizirana karbonatna jedinica koja je u pojedinim delovima jako orudnjena, a u pojedinim je presecaju fine lamine tamno-sivih nijansi. ...Kostić N. Bojan. Kontaktni metamorfizam gornjokrednih sedimentnih stena Rudnika, Univerzitet u Beogradu, Rudarsko-geološki fakultet, 2021
-
Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude
Ivana M. Jovanović (2016-01-13)U oblasti procesa prerade rude, flotacijska koncentracija predstavlja jednu od najznačajnijih i najčešće primenjivanih metoda separacije korisnih od nekorisnih minerala. Samim tim, veoma je važno osigurati uspešan rad flotacijskog postrojenja kroz dostizanje zadovoljavajućih tehno-ekonomskih pokazatelja. Cilj upravljanja procesom flotacijske koncentracije je upravo optimizacija kvaliteta i iskorišćenja korisne komponente u koncentratu uz maksimizaciju profita. Shodno tome, istraživanja na polju modelovanja i upravljanja ovim procesom zauzimaju značajno mesto u praksi kontolnog inženjenringa.Teorijska istraživanja u okviru doktorske disertacije obuhvatila su analizu položaja ...flotacijska koncentracija, modelovanje, upravljanje, inteligentni sistem, soft kompjuting, fazi logika, veštačke neuronske mreže... parametri adaptivno prilagođavaju on-line; · Modeli sive kutije – modeli se generišu na osnovu podataka iz postrojenja. Promenljive moraju proći kroz proces „pobuđivanja” da bi algoritmi bili uspešni [Lundh et al. (2009)]. Linearnost procesnog modela igra značajnu ulogu u razvoju MPC strategije ...
... Multilayer Perceptron) MPC – modelsko prediktivno upravljanje (engl. Model Predictive Control) MPHC – modelsko prediktivno heurističko upravljanje (engl. Model Predictive Heuristic Control) NGLDM – matrica zavisnosti nivoa sivog susednih piksela (engl. Neighboring Gray Level Dependence Matrix) ...
... ) ili dinamički (razvoj kontrolnih strategija) - Deterministički (ne sadrže slučajne promenljive) ili stohastički (sadrže bar jednu slučajnu promenljivu) - Kauzalni (ulazno-izlazni model) ili nekauzalni (skup relacija koje povezuju procesne promenljive, kao na primer ograničenja u pogledu očuvanja ...Ivana M. Jovanović. "Model inteligentnog sistema adaptivnog upravljanja procesom prerade rude" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2016-01-13)
-
Neogena i kvartarna herpetofauna (Anura i Squamata) Srbije : doktorska disertacija
Dragana D. Đurić (2019)U radu je prvi put opisan deo herpetofaune (Anura i Squamata) iz neogenih i kvartarnih lokaliteta Srbije. Obrađeni su lokaliteti Sibnica, Prebreza, Lazarevc, Vračević i Riđake, neogene starosti. Lokaliteti kvartarne starosti su pećine Mala i Velika Balanica, Pešturina, Hadži Prodanova, Baranica, Vrelska pećina i sedimentne ispune fisura u kamenolomima Venčac i Beočin. U radu je prikazana je taksonomska analiza herpetoloških ostataka. Pored taksonomske analize fosilnog materijala dat je kratak geografsko-geološki opis proučavanih lokaliteta, osnovne osteološke karakteristike anura i skvamata ...... stratigrafska kompleksa. Gornji kompleks čine slojevi sa crvenkastim (2а), sivim (2b) i žućkastim naslagama sa drobinom (2c). Donjem kompleksu pripadaju slojevi sa tamnim sedimentom i nešto 29 krupnijom drobinom (3a), sivo-smeđim (3b) i crvenkastim glinama (3c) (Mihailović 2014). ...
... Knežević et al. 2016). 13 Sloj u kom je pronađena fauna kičmenjaka nalaze se u smeđe-sivim i žućkastim glinama (sloj 2) interkalarno smeštenim između sivih peskovitih glina, sivih ugljenih glina i glina sa komadima ugljenisanih stabala (sl. 7 i 8) (Knežević et al. 2016). ...
... slabovezanih peskova, peščara, konglomerata, aglomerata i breča (Milošević 1967; Stevanović 1977), na slici 11. Čitava prebreška serija je zelenkasto-sive boje (Milošević 1967). Sl. 9. Geografski položaj nalazišta u Gornjoj Prebrezi (OTK, 581/1-2, R 1: 50 000). 16 Lokalitet Prebreza ...Dragana D. Đurić. Neogena i kvartarna herpetofauna (Anura i Squamata) Srbije : doktorska disertacija, Beograd : Rudarsko-geološki fakultet, 2019
-
Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke
Bojan B. Hajdin (2013-03-07)Vodosnabdevanje gradova i naselja severne Bačke vrši se u potpunosti iskorišćavanjempodzemnih voda. Najznačajnije količine podzemne vode namenjene za piće zahvatajuse iz izdani u vodonosnim pleistocenskim naslagama koje su poznate kao osnovnivodonosni kompleks, dok su danas u vodosnabdevanju manje zastupljene vode izizdani u pliocenskim sedimentima i prve, slobodne izdani rasprostranjene plitko ispodpovršine terena.Pored snabdevanja stanovništva, veliki potrošači podzemne vode su i industrijskapreduzeća, a zbog loših uslova i nerazvijenih sistema za navodnjavanje sve veći korisnicivoda prve izdani postaju i poljoprivredni proizvođači.Geološka ...resursi podzemnih voda, vodosnabdevanje, održivo upravljanje, osnovni vodonosni kompleks, termomineralne vode, monitoring podzemnih... (u bušotini NK-4) do 418 m (u bušotini Fi-1). Litološki sastav je raznovrstan. Karakteriše ga naizmenična smena svetlosivih, sivih, sivo-zelenkastih, zelenkastih, sivo-crvenkastih i crvenkastih peskova, peščara, alevrolita, zatim laporaca i glina. Često se sreću proslojci tamno-mrkih do crnih ...
... sedimenata. Najviši delovi ovog kompleksa izgrađeni su od peskovito-glinovitih alevrita, peskovitih alevrita i alevritskih peskova smeđe, smeđe-sive ili sive boje koji se međusobno smenjuju. U vertikalnom rasporedu ovih naslaga postoji određena pravilnost u sedimentaciji tako da se iznad šljunkova ...
... Vodonosne slojeve u višim delovima naslaga izgrađuju sivi kvarcni sitnozrni i srednjezrni i krupnozrni peskovi. Prosečna krupnoća ovih peskova je oko 0.25 mm. U dubljim delovima peskovi su pretežno liskunoviti a ređe kvarcni sive do sivozelene boje. Generalno posmatrano, u paludinskoj seriji ...Bojan B. Hajdin. "Upravljanje resursima podzemnih voda severne Bačke" in Универзитет у Београду, Универзитет у Београду, Рударско-геолошки факултет (2013-03-07)